هرآنچه باید از سیبک فرمان بدانید
سیبک ها (ball joint) یکی از اجزای سیستم فنربندی و تعلیق خودرو می باشند. سیستم فنربندی و تعلیق خودرو بخشی از خودرو است که ارتباط بین شاسی و اتاق خودرو با مسیر حرکت را برقرار میکند.
به گزارش خودروتک، این سیستم میان بدنه و چرخ های خودرو قرارگرفته است و به منظور برآورده کردن اهداف مهمی در خودرو به کارگرفته میشود. در حالت ایده آل، یک سیستم تعلیق مناسب و سالم، ضربات و دیگر ناهمواری های جاده را جذب میکند. به این ترتیب ضربه اثری بر کابین داخلی خودرو نداشته و سرنشینان با آرامش بیشتری به مسیر ادامه میدهند.در واقع سیستم تعلیق خودرو باعث میشود نوسانات حاصل از حرکت خودرو بر روی سطوح ناهموار به سرنشینان وارد نشود. همچنین فنربندی خودرو وظیفه دارد که تا حدممکن چرخ های خودرو را به زمین بچسباند.سیستم تعلیق و جلو بندی خودرو از اجزایی شامل فنرها، کمک فنرها، بوش ، سیبک ، طبق، میل تعادل ،استرات تشکیل شده است .
در سیستم تعلیق خودرو نیاز است تا از اتصالات بسیار محکم و مقاوم استفاده شود، زیرا این سیستم به طور مستقیم با ضربات وارده از جانب مسیر حرکت سر و کار دارد. گاهی در یک سیستم تعلیق نیاز است که یک اتصال، علاوه بر استحکام کافی امکان حرکت چرخشی را نیز داشته باشد . برای این منظور از اتصالی بنام سیبک (گوی و کاسه) استفاده میشود.
سیبک یک گوی فلزی است که به آن یک بازو متصل است، این گوی فلزی در درون یک محفظه فولادی که اطراف آن با لاستیک پوشانده شده حرکت دورانی میکند. از سیبک‌ها (اتصال گوی و کاسه) در اتصال طبق‌ها به چرخ یا اتصال بازوی فرمان به چرخ استفاده میشود. به طور کلی وظیفه سیبک در سیستم فرمان، ایجاد امکان گردش چرخ ها است.
وقتی این قطعه خراب شده و حرکت مفصلی خود را به درستی انجام ندهد فرمان پذیری خودرو با اشکال مواجه می شود. سیبک نباید در راستای محور Y حرکتی داشته باشد. به زبان ساده‌تر سیبک نباید حرکت عمودی آنچنانی داشته باشد. لقی مجاز سیبک در راستای عمود آنقدر کم است که با دست حس نمی‌شود. پس خرابی و لقی آن موجب لرزش فرمان و زدن آن میشود.
به طور کلی در صورت عملکرد ناقص و خرابی سیبک ، اشکال در فرمان پذیری خودرو، سایش غیر معقول تایرها، انحراف خودرو از مسیر مستقیم و … بروز خواهد کرد. این قطعه مانند سایر اتصالات مکانیکی می بایست گریس کاری مناسبی داشته و به منظور جلوگیری از اتلاف روانکارهای داخل قطعه، از گردگیر مناسب استفاده شود.
درصورت مشاهده یا بروز ایرادات زیر سیبک های فرمان باید تعویض شوند:
- لهیدگی یا ترک خوردگی پوسته سیبک فرمان ناشی از ضربات شدید در تصادفات یا عبور از مسیرهای ناهموار و پر دست انداز.
- زنگ زدگی یا خوردگی شدید سیبک.
- پارگی گردگیر و نفوذ گرد و غبار به داخل سیبک.
- لقی و سایش بیش از حد قطعات داخلی سیبک در اثر مرور زمان و کارکرد بالا.
- هرز شدن مهره و یا خرابی رزوه پیچ سیبک.
علائم خرابی سیبک فرمان
- افزایش فرسودگی سایر قطعات سیستم فرمان.
- سایش بیش از حد تایرهای جلو.
- افت کیفیت فرمان پذیری خودرو (اصطلاحاً سفت شدن فرمان و یا لقی بیش از حد فرمان و انحراف خودرو).
- عدم بازگشت اتوماتیک فرمان خودرو به وضعیت مستقیم پس از عبور از پیچ.
- کشیدن فرمان
- خلاصی بیش از حد فرمان
- لقی و صدی تقه از سگ دست
منبع: ماشین نو
