صنعت خودروی آلمان در مسیر سقوط؟

روزگاری سایه ای روی خودروسازان شهر دیترویت در آمریکا افتاد و هنوز هم رد نشده است، حالا شواهدی رخ نموده اند که نشان از کم فروغ شدن «دوران طلایی» صنعت خودرو در آلمان دارند.

به گزارش خودروتک به نقل از سایپانیوز، زمانی که کریستین و توماس اشمیت وام گرفتند و خانه ای در اواخر تابستان گذشته خریداری کردند و اقساط آن را شروع کردند، تصور می کردند که رؤیای خانه دار شدن آنها به حقیقت پیوسته است. تا این که بعد از چند ماه خبردار شدند شرکت تایر سازی که هر دو در آن استخدام بودند، در شرف تعطیلی است.

بیماری صنعت عظیم خودروی آلمان به خاطر افول تقاضای خارج از مرزهای آلمان و سخت گیرانه تر شدن قوانین آلایندگی اروپا در شرف برجای گذاشتن آثار و علائمی عمیق بر بزرگترین اقتصاد اروپا است و مهمترین تهدید این بیماری، از دست رفتن مشاغل و به خطر افتادن امنیت شغلی است.

کریستین اشمیت 40 ساله می گوید: «این ماجرا به یک کابوس می ماند، انگار قالی را از زیر پای ما کشیده اند.» و منظور او تعطیلی کارخانه تایر سازی میشیلن در بامبرگ باواریا، یکی از کانون های زنجیره تأمین خودرویی است.

این زوج که سه فرزند دارند، هنوز امید دارند که مدیران میشلین تجدید نظر کنند اما «از دست رفتن مشاغل» بر صنعت خودروی آلمان سایه افکنده است. در یک دهه آینده، بر اساس پیش بینی های انجمن خودروسازی آلمان، از دست رفتن یک دهم از 830 هزار شغل مستقیم در صنعت خودرو حتمی است.   

برخی از تحلیلگران و مسئولان حکومتی در آلمان اعتقاد دارند که آمار و ارقام از دست رفتن مشاغل بیشتر از این حرف ها است. چون خط تولید و مونتاژ خودروهای برقی نیاز به کارگران کمتری نسبت به خودروهای بنزین سوز با احتراق داخلی دارد. ضمن آن که وظایف ساده به دستگاه های اتوماسیونی سپرده خواهد شد و حتی برای ارزان تر شدن هزینه های ساخت و تولید، مکان مونتاژ هم تغییر خواهد کرد.

شرکت های مختلف در صنعت خودروی آلمان، رویکردهای متنوع و مختلفی دارند. در کارخانه هالشتاد Hallstadt جایی که زوج اشمیت در آن کار می کنند، کارگران تلاش می کنند از اخراج اجباری اجتناب کنند، در کارخانه بوش در نزدیکی بامبرگ، دستمزدها و ساعت کاری به شدت کاهش یافته است چون کارخانه ها نیاز به سرمایه گذاری در فناوری پیل سوختی و باتری های برقی دارند.

حتی در بخش های پولدارنشین صنعت خودرو در باواریا و بادنوتنبرگ، در جنوب آلمان نیز که تکیه زیادی به صنعت خودرو دارند و 5 درصد اقتصاد آلمان را به دوش می کشند و به نوعی بخشی از هویت ملی آلمانی ها محسوب می شوند از این وضعیتی که به وجود آمده مصون نخواهند ماند.

استفان براتزل، رئیس مرکز مدیریت خودرو، یکی از مؤسسات معتبر تحقیقاتی در آلمان می گوید: «آلمان در حال ورود به سرزمینی ناشناخته است. این دوره گذار، پایان یک عصر طلایی برای خودروسازان و اشتغال در آلمان است.» «برای سیاستمداران، این وضعیت همچون بمب ساعتی است.»

شیوع ویروس کرونا مزید بر علت شده و وقفه در زنجیره تأمین جهانی ایجاد کرده و فروش خودروهای سواری در چین را به شدت کاهش داده است، جایی که برای آلمانی ها یکی از بزرگترین و مهمترین بازارها به حساب می آید.»

حالا نه تنها صحبت از افزایش حقوق نیست که اتحادیه های کارگری به دنبال حفظ امنیت شغلی و جلوگیری از بیکاری و از دست رفتن مشاغل هستند.

ولکمار دنر، مدیر عامل بزرگترین تأمین کننده آلمانی رابرت بوش می گوید: «به احتمال زیادی از اوج تولید در صنعت خودرو عبور کرده ایم و به سرازیری رسیده ایم.»

خانواده اشمیت، در شمال شهر بامبرگ، زندگی می کنند که همچنان معماری باروک و شبیه به قرون وسطایی خود را از دهه 1950 حفظ کرده است. این شهر نمونه ای متداول از شهرهای پررونق آلمان بوده که در دوران «معجزه اقتصادی» و دوران سازندگی بعد از جنگ جهانی دوم شکل گرفته اند. اما حالا مثل دوران موتورهای درون سوز، دوران گذار به خودروهای برقی را سپری می کنند.

آندرآس استارک،شهردار بامبرگ می گوید: «صحبت ما در این شهر، از دست رفتن 25 هزار شغل در منطقه است که 15 درصد کل نیروی کار این منطقه به حساب می آید. این موضوع نشان می دهد که این منطقه تا چه حد به موتورهای احتراق داخلی وابسته است.»

جوزف مورگنراث رئیس شورای کارگری تلاش می کند مدیریت شرکت هایی نظیر میشیلن را متقاعد کند که تا سال 2022، یعنی زمان پایان قرارداد با کارگران حق بیرون انداختن پرسنل خود را ندارند. مدیران محلی میشیلن هم از پاسخ گویی به رویترز سرباز زده اند و می گویند هنوز گفت و گوها با شورای کارگری به نتیجه نرسیده و از اظهار نظر خوددرای می کنند.

برای کمک به کارگران، سیاستمداران و اتحادیه های کارگری دست به دامن مسئولان حکومتی شده اند که دراین دوران گذار به فناوری های جدید، از جمله پیل سوختی و زیرساخت های لازم، از حمایت های لازم دریغ نشود.

در یک بیانیه ی مشترک، خودروسازان و اتحادیه کارگری در ماه ژوئن خواستار برنامه های حمایت از اشتغال تحت عنوان Kurzarbeit شده اند تا به موجب آن تا 24 ماه یارانه (سوبسید) پرداخت شود و برنامه های آموزش ساخت قطعات خودروهای برقی در دستور کار قرار گیرند.

کابینه آلمان قرار است تا ماه آینده با تعدیل در این قوانین Kurzarbeit آن را به تصویب برساند که به موجب آن کمپانی ها می توانند درخواست کمک های دولتی را ارائه نموده و از اخراج کارگران ماهر به مدت یک سال جلوگیری به عمل آید.

بسته به توافق های بین شرکت ها و شورای کارگری، ساعت کار کارگران کاهش یافته و برخی از آنها مجبور به ماندن در خانه شده اند و در عوض دولت دو سوم از این زیان را متقبل می شود.

بر اساس تحقیقات مؤسه Gfk، هزینه های خانوارها در سال 2020 نسبت به سال گذشته 1 درصد افزایش می یابد. سال گذشته این رقم 1.5 درصد بود.

در ماه نوامبر سال 2019 تعداد کسانی که قانون Kurzarbeit شامل حال آنها می شد به 96 هزار نفر رسید. در حالی که این رقم در سال گذشته 20 هزار نفر بود. پیش بینی ها نشان می دهدکه این رقم در ماه فوریه 2020 به 117,000 می رسد که به مشکلات صنعت خودرو بازمی گردد.

برخی از کمپانی ها و تأمین کنندگان به جای روی آوردن به حمایت های دولتی، روش های خودشان را در پیش گرفته اند که کوتاه مدت خواهد بود، نظیر کاهش میزان دستمزد. مثال آن کمپانی بوش است که تا سال 2026 از اخراج کارگر خودداری می کند اما 7000 نفر از پرسنل این شرکت، دیگر نمی توانند روی اضافه کار یا مزایای دیگر که جمعاً 10 درصد از حقوق قبلی آنها است حساب کنند.

سون باخمان، مدیر تولید کارخانه بوش که قطعات آن فقط به درد خودروهای بنزین سوز احتراق داخلی می خورد می گوید: « معلوم است که چنین روشی هم احساس خوب ایجاد می کند هم احساس بد. دستمزد که کم می شود احساس بدی دارد اما حداقل می دانیم که شغل ما تا 6 سال آینده امنیت دارد.» ضمن این که کارگران در بوش می دانند که سرمایه گذاری شرکت آنها روی پیل سوختی در 10 سال آینده به عنوان سوخت جایگزین امکان بقا را افزایش داده است.

ماریو گاتمان رئیس شورای کارگری در این زمینه می گوید: «این روشی که بوش در پیش گرفته نه تنها هزینه ها را کاهش داده، موجب می شود که امنیت شغلی حفظ شده و امکان رشد اشتغال در آینده فراهم آید.»

شهر بامبرگ در حال ساخت کارخانه های پیل سوختی در پایگاه سابق نظامیان آمریکا است که برای 1000 آپارتمان آب گرم، برق و سوخت هیدروژن تأمین می کند.

کریستین اشیمت به خانواده خود گفته است: «امسال خبری از سفر تعطیلی نیست و مثل سال قبل نمی توانند هدیه های گران داشته باشند. ضمن آن که همه با هم دعا می کنند که خانه ی خود را از دست ندهند.