دلایل افزایش شدید تولید خودروهای ناقص
تولید خودروهای ناقص و دپویی که از آن به عنوان پدیده جدید خودروسازی کشور نام میبرند از سه سال گذشته همزمان با اعمال تحریمهای صنعت خودرو آغاز شد. تولید این محصولات بیشتر به واسطه عدم تامین قطعه در خطوط تولید صورت میگیرد، این در شرایطی است که عوامل دیگری همچون مدیریت قیمت توسط خودروسازان نیز در این امر دخیل به نظر میرسد.
به گزارش خودروتک به نقل از دنیای اقتصاد، طبق گزارش سامانه کدال، خودروهای ناقص خودروسازان در سه ماه بهار امسال نسبت به بازه زمانی سال گذشته با رشد ۵۸ درصدی روبهرو بوده است. بررسیها «بیانگر آن است که تعداد خودروهای ناقص سه خودروساز بزرگ کشور در سه ماه سال قبل ۷۹ هزار و ۴۱۵ دستگاه بوده حال آنکه این تعداد در بهار ۱۴۰۰ به ۱۲۵ هزار و ۱۳۵ دستگاه رسیده است. بر این اساس برخی از دست اندرکاران صنعت خودرو و قطعه در اظهارنظرهای اخیر تاکید کردهاند تا پایان تیر امسال این تعداد به ۱۴۰ هزار دستگاه افزایش یافته است.
اوج تولید خودروهای ناقص در سال ۹۸ بود بهطوری که برآوردها از دپوی ۲۰۰ هزار محصول ناقص در پارکینگ خودروسازان حکایت داشت. هر چند در این سه سال تولید محصولاتی که امکان تجاری شدن ندارند، افت و خیز داشته اما در سال ۱۴۰۰ بار دیگر شاهد رشد این نوع محصولات در سه شرکت بزرگ خودروسازی کشور هستیم.بر این اساس روند صعودی تولید ناقصیها از یکسو معوقات خودروسازان را افزایش داده و از سوی دیگر بازار را با کمبود خودرو روبهرو کرده که این امر رشد قیمتها را در بازار کلید زده است.
اما در شرایطی که به نظر میرسید همراه با وعدههای مسوولان صنعتی کشور، سال ۱۴۰۰ وضعیت کمی و کیفی خودرو بهبود یابد، شاهد افت تولید از یک سو و افزایش خودروهای ناقص و معوق در خودروسازیهای کشور هستم. سال گذشته سیاستگذار خودرو وعده بهبود وضعیت خودروسازیهای کشور را با رونمایی از بسته ساماندهی صنعت خودرو داد و مجلس نیز اقداماتی در راستای بهبود وضعیت بازار و تولید انجام داد. حال به نظر میرسد این اقدامات و وعدهها نه تنها گشایشی در وضعیت خودروسازیها در سال ۱۴۰۰ ایجاد نکرده که خودروسازی کشور را به لبه پرتگاه نیز نزدیک کرده است. اما درباره دلایل شکلگیری وضعیت کنونی اظهارنظرهای متفاوتی از سوی دستاندرکاران و قطعهسازان کشور شنیده میشود.
آنچه مشخص است دلیل اصلی رشد ناقصیها در سه ماه بهار، نبود قطعه در خطوط تولیدی خودروسازان است. در این زمینه برخی از دستاندرکاران خودرو رشد خودروهای انباری را به نبود قطعات الکترونیکی یا ریزتراشهها نسبت میدهند و برخی دیگر نیز خودروسازان را در این امر دخیل میخوانند.
با اوجگیری ویروس کرونا در جهان خودروسازان با پدیده جدید نبود ریزتراشهها مواجه شدند که این امر تیراژ را در شرکتهای بزرگ تولیدی خودرو بهشدت کاهش داد. حالا نیز خبر میرسد که پس از مدتها این مشکل جهانی به خودروسازیهای کشورمان سرایت کرده و افت تولید را رقم زده است.از سوی دیگر اما برخی قطعهسازان رشد ناقصیها را به خودروسازان نسبت میدهند و عنوان میکنند تولیدکنندگان به عمد مقصر اصلی رشد محصولات دپویی هستند.
ظاهرا خودروسازان نسبت به واردات برخی از قطعات خودرویی، بهطور مستقل عمل کردهاند که این امر به دلیل تاخیر در سفارشگذاری و مشکلاتی در امور گمرکی، رشد ناقصیها را رقم زده است. در هر صورت مشکلاتی همچون نوسانات نرخ ارز، فراگیری دوباره کرونا، نبود نقدینگی و بدهی خودروسازان به قطعهسازان نیز در رشد خودروهای انباری دخیل بوده است.