چرا کابین خودرو سر و صدا می دهد؟
ناهمواری سطح جاده، باد بیش از اندازه لاستیکها و عوامل دیگر؛ به طور کلی اگر شرایط جادهای استاندارد نباشد ضرباتی به بدنهی خودروها وارد میآید که در دراز مدت موجب آسیب و تولید سر و صدای دائم اتومبیل میشود.
به گزارش خودروتک، هم چنین عدم عملکرد صحیح کمک فنرها و بوشهای لاستیکی موجود در طبقها نیز موجب خساراتی به اتاق گردیده و ممکن است برخی از نقطه جوشهای اتصال بین قطعات فلزی بدنه به یکدیگر را سست کرده و ایجاد سر و صدا نمایند. در صورت خرابی این قطعات و عدم تعویض آنها خسارت به بالاترین حد خود خواهد رسید.
عوامل موثر
از عوامل مؤثر دیگر در بروز سر و صدا را میتوان به نحوهی رانندگی افراد اشاره کرد، چرا که برخی رانندگان با معکوس کشیدنهای نابههنگام و هم چنین حرکات مارپیچی و مانورهای غیر استاندارد زمینه را جهت این مشکلات ایجاد مینمایند. از دیگر موارد ایجاد سر و صدای اضافی اتاق میتوان به استفاده نادرست از درب ها که معمولاً شامل محکم کوبیدن دربها، آویزان شدن و تکیه دادن به دربها اشاره نمود.
عوامل سر و صدا
اصولاً عوامل سر و صدا به دو دسته استاتیک و دینامیک تقسیم میگردند که ما سعی بر آن داریم که مهمترین آنها را بررسی نمائیم.
۱- سر و صدای ناشی از عدم عملکرد صحیح قطعات الکتریکی
۲- سر و صدای ناشی از عدم عملکرد صحیح قطعات تریمی (داخل کابین) فرمان هیدرولیک محور جلو و عقب
۳- سر و صدای ناشی از عدم عملکرد اصولی قطعات جانبی موتور (دسته موتورـ تسمههاـ لنت هاـ منیفولد هوا)
۴- سر و صدای ناشی از موتور خودرو
اهمیت کارکرد اصولی
۱- گاهی اوقات بدلیل فرسودگی برخی از قطعات الکتریکی همانند پمپ بنزین، رلهها، موتور، برف پاکن و بخاری، شیر برقی دور آرام، انژکتورها شاهد برخورد با نویزهای مزاحم هستیم که گاهاً موجب خستگی راننده نیز میگردند و امنیت رانندگی و سرنشینان را به مخاطره میاندازند. هم چنین وجود ایراد در برخی از این قطعات مانند پمپ بنزین و رله ممکن است موجب توقف ناگهانی خودرو گردیده و حتی جان سرنشینها را در معرض خطر بیاندازد. از این رو باید هر چه سریعتر نسبت به رفع عیب و یا تعویض این قطعات اقدام نمود.
با توجه به موارد فوقالذکر و اهمیت کارکرد اصولی این قطعات برقی بهتر است مالکان خودرو نسبت به انجام بازدیدهای دورهای اقدام نموده و از بروز این مشکلات و تلفات انسانی ناشی از آن جلوگیری به عمل آورند.
نقش تزئینات
۲- اصولاً به تمام قطعاتی که در داخل کابین خودرو قرار گرفته و مخصوصاً نقش تزئین خودرو را برعهده دارند یا قطعات دیگر را کاور میکنند، قطعههای تریمی گفته میشود. گاهی اوقات سرما و یا گرمای بیش از حد بر روی عملکرد پارهای از قطعات تریمی همانند داشبورد و رو دریها تأثیر گذاشته و موجبات سر و صدا را در آنها فراهم مینماید. شایان ذکر است کیفیت ساخت و مواد اولیه به کار رفته شده در قطعه نیز از عوامل تأثیر گذار در بروز سر و صدا و یا ایجاد فواصل نامنظم در این قطعات میباشند.
دلایل دیگر
از دیگر دلایل بروز سر و صدا در قطعات تریمی میتوان به مونتاژ نادرست، نفوذ آب و عدم به کارگیری از سیلر مرغوب اشاره نمود. هم چنین بعضی از قطعات مانند پدالهای ترمز، کلاچ و پدال گاز پس از مدتی بایستی به دلیل ماهیت ساختاری که دارند؛ به صورت دورهای گریس کاری یا روغن کاری شوند تا هم نرمتر و بدون صدا عمل نمایند و هم چنین دچار خوردگی فلز نشوند.
از دیگر مواردی که معمولاً ایجاد سر و صدا کرده و ممکن است ذهن راننده را به ایراد موارد فنی سوق دهد، عدم نصب درست آچار چرخ، جک خودرو و زاپاس میباشد که معمولاً در قسمت عقب و صندوق عقب خودرو نصب میگردد.
لذا جهت جلوگیری از ایجاد سر و صدا لازم است قطعات فوق دقیقاً مطابق دستورالعمل مربوطه در دفترچه راهنما در محل خود نصب شوند.
۳- با توجه به اهمیت صداهای مخرب خصوصاً در هنگام روشن نمودن خودروها و استمرار این صداها و این که چقدر میتوانند بر سلامت خودرو و نحوه رانندگی تأثیر گذارند؛ یا موجبات افزایش هزینه و زمان تعمیر را در برداشته باشند، لزوم بررسی دقیق صداها از اهمیت خاصی برخوردار میباشد . لذا از عاقلانهترین روش تشخیص زود هنگام علت وجود صدا و رفع هرچه سریعتر آن میباشد.
ـ خرابی قطعات جانبی موتور اصلاً نباید کم اهمیت جلوه داده شوند چرا که در صورت عدم توجه اکثراً موجب بروز عیبهای بزرگتری میگردد که زمینه توقف خودرو را به وجود آورده و هم چنین موجب افزایش هزینهها میگردند. جهت تنویر اذهان عمومی این موضوع میتوان به بحث پاره شدن دسته موتور و دسته گیربکس اشاره نمود که سبب بیرون زدن کلگی پلوس چرخها و نهایتاً واژگونی خودرو گردد.
هم چنین ممکن است لقی بیش از اندازه قطعات نگهدارندهی موتور به شاسی و گیربکس موجب بیش از حد کشیده شدن دسته سیمها گردد که باعث بیرون زدن سرسیم کانکتورها و یا پارگی خود سیمکشی موتور و عدم ارتباط آنها با ECU موتور و یا باتری گردد. این اتفاق موجب توقف خودرو یا ایرادهای عملکردی گردد و رانندگی را مختل و یا غیر ممکن سازد.
صدای سیالات
ـ جالب توجه است بدانید مایعات موجود در خودرو از قبیل ضدیخ و گاز کولر نیز میتوانند عامل صدا باشند و آن هنگامی است که به دلیل شارژ ناقص گازکولر خودرو تولید صدای زوزه مانند در قسمت اوپراتور زیر داشبورد مینماید. علاوه بر عدم عملکرد سیستم برودتی موجبات نگرانی راننده را نیز شامل میشود. هم چنین صدای ریزش آب با صدای آبشاری ممکن است به دلیل عدم عملکرد سیستم کاری و رادیاتور باشد.
ـ از دیگر عواملی که معمولاً شناخته شده هستند و تولید صدا مینمایند میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
۳/۱ـ صدای سوت لنتها: با توجه به مصرفی بودن لنتهای ترمز اگر خودرو دارای چراغ اخطار نباشد و لنتها به پایان رسیده باشد، معمولاً هنگام ترمزگیری همراه با سوت میباشد و به محض رها کردن پدال صدا قطع میشود.
۳/۲ـ صدای ویبره و قرقر ناشی از فرمان هیدرولیک: چنانچه فرمان اتومبیل به طرفین چرخانده و صدای غیر معمولی و لرزه ایجاد شود و یا اینکه لرزش به اتاق نیز منتقل شود، نشان از کم بودن سطح روغن فرمان و یا خرابی پمپ هیدرولیک دارد. دلیل دیگر همچنین ممکن است شیر تقسیم روغن داخل سیستم فرمان باشد.
۳/۳ـ صدای جیغ تسمهها: معمولاً بر اثر شل بودن تسمهها این صدا مخصوصاً هنگام گاز دادن ناگهانی و موقع شتاب گیری شنیده میشود که اصولاً باید تسمه را رگلاژ نمود.
۳/۴ـ صدای زوزه از چرخهای عقب: در اثر خرابی بلبرینگهای عقب و خشک کار کردن آنها معمولاً صدای بسیار خشکی از قسمت عقب شنیده میشود. با کم و زیاد شدن سرعت این صدا نیز کم و زیاد میگردد. در این مواقع دیگر گریس کاری کافی نبوده و باید به تعویض بلبرینگها اقدام نمود.
۳/۵ـ صدای چلق چلق ناشی از عدم بسته بودن درب موتور: این صدا نیز به دلیل فراموشی در بستن درب موتور و یا عدم رگلاژ درست آن به وجود میآید.
۳/۶ـ صدای خشک و شن مانند از محور جلو: با توجه به این که گردگیرهای پلوس همیشه بایستی گریس کاری گردند تا از خرابی سه شاخه پلوس ممانعت به عمل آید، در صورت شنیدن صدای خشک از محور چرخها یا گردگیر پلوس پاره شده یا اینکه بلبرینگ چرخها خراب گردیده است. لذا باید نسبت به تعویض آن اقدام نمود.
۳/۷ـ صدای هوا کشیدن از درز منیفولد: در اثر حرارت زیاد موتور و سرد و گرم شدن ناگهانی موتور مخصوصاً هنگام شستشوی اتومبیل برخی اورینگهای منیفولد هوا دچار حشکی و ترک خوردگی میگردند و سبب هوا کشیدن از آن ناحیه میگردند که با بد کارکردن موتور در حالت دور آرام، لرزش و یا خاموش شدن ناگهانی موتور همراه میگردد. لذا توصیه میگردد این گونه اورینگها هر ۴ سال یک بار تعویض گردند.
سر و صدای مخرب
۴- سر و صدای مخرب اصولاً از ناحیهی موتور، گیربکس (به دلیل میزان بار و فشار وارده برموتور) بیشتر مشهود میباشد و نسبت به سایر موارد یاد شده معمولاً حادتر به نظر رسیده و جهت رفع آنها میبایست خیلی سریعتر اقدام نمود.
از عواملی که موجبات خرابی قطعات موتور گیربکس میشود، میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱- عدم کنترل سطح روغن، واسگازین، ضدیخ
۲- به کار بردن روغن نامناسب
۳- عدم تعویض به موقع تسمه تایم و فولیهای لاستیک دار و هرزگرد
۴- عدم عملکرد صحیح فن رادیاتور و گرم شدن موتور
۵- خرابی واتر پمپ و عدم چرخش آب در سیستم
۶- سوختن واشر سر سیلندر (قاطی شدن آب و روغن)
۷- نشتی روغن موتور گیربکس
احتمال تشدید خرابی
در صورت عدم رفع ایرادات فوق احتمال تشدید خرابی و به وجود آمدن صداهای ناهنجار افزایش مییابد و نهایتاً قابلیت راندمان وجود نداشته و خودرو متوقف میگردد. از آن جایی که گوش راننده نسبت به سایرین بیشترین حساسیت را دارد و کوچک ترین صدا های غیرطبی را متوجه میشود.
لذا توصیه میگردد با شنیدن اولین صداهای غیرعادی فوراً به مراکز مجاز مراجعه نموده و از سلامت خودروی خویش مطمئن شوید.
منبع: رگلاژ