رنو چطور از بازار خودروی ایران پرید؟
نمونه بارز کجرفتاری با خودروسازان خارجی در ایران را میتوان در ماجرای «رنو» به وضوح دید.
به گزارش خودروتک به نقل از دنیای اقتصاد ، رنو که همواره رفتاری متفاوت از دیگر خودروسازان خارجی (به خصوص هموطنش پژو) در ایران داشته، ابتدا اوایل دهه ۸۰ به قصد سرمایهگذاری وارد کشور شد. در این پروژه که بسیار متفاوت از اتفاقات رخ داده در خودروسازی ایران طی سالهای پس از انقلاب بود، رنو، سازمان گسترش و نوسازی صنایع و دو خودروساز بزرگ داخلی قراردادی را با محور تولید محصولات مختلف روی پلت فرم X۹۰ (متعلق به رنو) امضا کردند. این در حالی بود که حواشی زیادی گریبان این قرارداد را گرفت، از جمله مخالفت برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی هفتم که آن را پروژهای ضد ملی دانسته و تا توانستند چوب لای چرخ رنو گذاشتند.
این قرارداد هرچند سرانجام در سال ۸۶ به مرحله اجرا رسید و تندر-۹۰ از دل آن بیرون آمد، با این حال تاخیر در اجرا و حواشی ایجاد شده توسط مخالفان داخلی، آن را از اهداف اولیه دور کرد. این رفتار با رنو پیام خوبی برای دیگر خودروسازان خارجی که بدشان نمیآمد در ایران سرمایهگذاری کنند، نداشت و به اصطلاح چشم شان را ترساند، چون نمیخواستند ماجرای رنو برای آنها نیز رخ بدهد. پس از امضای توافق هستهای و برجام اما رنو با وجود تجربه ناخوشایند قبلی، باز هم برای سرمایهگذاری در ایران پا پیش گذاشت و این بار با روشی کاملا متفاوت از قبل. رنوییها تصمیم گرفتند به جای همکاری مشترک با خودروسازان ایرانی، این بار بهصورت مستقل کار کنند تا شاید از حواشی گذشته در امان باشند.
برنامه رنو این بود که خود بهعنوان شرکتی مستقل در صنعت و بازار خودروی ایران فعالیت کند و حتی حاضر بود کارخانهای جدید را نیز احداث کند، هرچند در نهایت قرار شد یکی از سایتهای تولیدی (بن رو که در شهرستان ساوه قرار دارد) به این خودروساز واگذار شود. این در حالی بود که این بار نیز رنو درگیر کجرفتاریها شد و داخلیها به جای آنکه این میهمان خارجی را به سرمایهگذاری بیشتر و گستردهتر ترغیب کنند، باز هم چوب لای چرخش گذاشتند. «بن رو» که قرار بود بابت تجهیز برای تولید محصولات رنو در اختیار این شرکت قرار گیرد، هرگز تحویل خودروساز فرانسوی نشد و وزارت صنعت،معدن و تجارت نیز حمایتی از این میهمان خارجی نکرد. رنوییها قصد داشتند در کنار فعالیت مستقل، ایران را به پایگاه صادراتی خود در منطقه تبدیل کنند، ضمن آنکه گفته میشد احداث مرکز تحقیقات و فناوری نیز جزو برنامه هایشان بوده است.
با این حال ایرانیها این بار نیز امتحان خوبی در عرصه حمایت از میهمانان سرمایهگذار خارجی پس ندادند تا باز هم پیغام بدی به خارجیها در باب سرمایهگذاری در ایران ارسال شود. در نهایت نیز با فرا رسیدن تحریمها علیه خودروساز کشور در پی نقض برجام، رنو با وجود انگیزه بالایی که برای حضور مستقل و متفاوت در ایران داشت، مجبور به رفتن شد، چه آنکه چیزی هم برای از دست دادن نداشت. به نظر میرسد اگر داخلیها اجازه میدادند رنو تا قبل از تحریمها فعالیت خود را در ایران آغاز و سرمایهگذاری کند، به این راحتیها کشور را ترک نمیکرد. حتی به فرض آنکه رنو وسط کار از ایران میرفت، باز هم سر خودروسازی کشور بیکلاه نمیماند، چه آنکه میتوانست از سرمایهگذاری این خودروساز فرانسوی بهره ببرد.