خرید خودرو در طرح های فروش آسان تر می شود؟
روز دوشنبه در آخرین جلسه کمیته خودرو، شرایط فروش از سه خودروی کوئیک، وانت پراید و ساینا s برداشته شد. پیش از این نیز هایمای تولید شرکت ایران خودرو از شروط قرعهکشی معاف شده بود. به این ترتیب متقاضیان با یک کارت ملی میتوانند در قرعهکشی خودروهای یاد شده شرکت کنند.
به گزارش خودروتک به نقل از دنیای اقتصاد ، آنچه مشخص است کاهش فاصله قیمتی این خودروها از کارخانه تا بازار منجر به حذف شرایط شرکت در قرعهکشی محصولات مذکور شده است. از سال گذشته تاکنون خرید خودرو از شرکتهای خودروساز، تنها از طریق قرعهکشی امکانپذیر است. به این معنا که متقاضیان خرید محصولات پیشفروش شده یا فروش فوری تنها با شرکت در قرعهکشی قادر به خرید خودرو خواهند بود.
در اردیبهشت سال گذشته که از این طرح در وزارت صمت رونمایی شد سیاستگذار خودرو تاکید داشت که بهترین مسیر حذف دلالی و تقاضای کاذب در بازار، قرعهکشی بین متقاضیان است. بهاین ترتیب از اواخر اردیبهشت 99 خودروسازان برای فروش محصولات تولیدی خود، پیشفروش یکساله و فروشهای فوقالعاده با تحویل سه ماهه را در دستور کار قرار دادند.
اما شرکت در قرعهکشیها چندان آسان به نظر نمیرسید، چرا که سیاستگذار با قرار دادن شروط سختگیرانه اعتقاد داشت میتواند از تقاضای کاذب خرید جلوگیری کند. اما این شروط چه بود؟ عدم امکان واگذاری و فروش خودرو تا یک سال، متقاضی نباید زمان ثبتنام خودرو پلاک فعال داشته باشد، داشتن حداقل ۱۸ سال سن و الزام به گواهینامه رانندگی همچنین هر فرد تنها یکبار مجاز به ثبتنام در طرحهای پیشفروش و فروش اینترنتی است.
رهن یکساله خودروها توسط ایران خودرو و سایپا و همچنین ممنوعیت ثبتنام و صدور فاکتور در این شرکتها طی ۴۸ ماه گذشته شروط سختگیرانهای بود که خودروسازان پیش پای متقاضیان خودرو قرار دادند. بر این اساس شروطی که به اعتقاد سیاستگذار میتوانست مانع از ایجاد تقاضای کاذب و حذف واسطهگری از بازار شود هم نتوانست بازار را ساماندهی کند. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان موج دلالی خودرو از قرعهکشیها شروع شد بهطوری که سیاستگذار با برگزاری قرعهکشیها این مجوز را به متقاضیان داده بود که در صورت برگزیده شدن میتوانند از رانت بازار خودرو بهرهمند شوند.
یک محاسبه سرانگشتی نشان میدهد به ازای هر 74 تقاضا یک خودرو عرضه شده و بهعبارتی متوسط شانس برنده شدن در طرحهای فروش، یک به 74 بوده است. در واقع از هر 74 نفر (تقاضا)، یکی در قرعهکشی فروش خودروسازان برنده شده است. اما در حالت تفکیکی، ایرانخودرو 325 هزار و 629 دستگاه محصول را در 20 دوره فروش خود عرضه کرده که تقاضایی تقریبا 37 میلیون و 447 دستگاهی برای آن ثبت شده است.
بنابراین شرکتکنندگان در طرحهای فروش این شرکت، تقریبا یک به 115 شانس برنده شدن داشتهاند.سایپاییها اما در 15 دوره فروش خود حدودا 250 هزار دستگاه محصول عرضه کردهاند که تقاضایی بالغ بر 5 میلیون و 255 هزار نفری برای آن ثبت شده است. با این حساب، مشتریان سایپا برای برندهشدن در طرحهای فروش این شرکت، بهطور متوسط شانس یک به 21 را داشتهاند. این آمار نشان میدهد احتمال برندهشدن در طرحهای فروش سایپا بیش از ایرانخودرو بوده که طبعا با تعداد متقاضیان در ارتباط است.
نخستین گام حذف تدریجی شروط شرکت در قرعهکشیها است. خودروسازان در سال جدید دو شرط رهن یکساله خودروها و ممنوعیت ثبتنام و صدور فاکتور در ایران خودرو و سایپا طی ۴۸ ماه گذشته را حذف کردند، این در شرایطی است که در گام بعدی تمامی شروط خرید را از برخی خودروهای تولیدی لغو کردند. بهطوری که متقاضیان محصولاتی همچون کوئیک، وانت پراید و ساینا s و همچنین هایما تنها با کارت ملی میتوانند نسبت به خرید این خودروها اقدام کنند. با ادامه روند فعلی به نظر میرسد در سال جدید شرکتهای خودروساز باید فرش قرمز برای مشتریان خودرو پهن کنند. به این ترتیب اگر سیاستگذار صنعتی دولت سیزدهم نسبت به حذف قیمتگذاری دستوری خودرو اقدام کند بهطور حتم بهره این سیاستگذاری را خودروساز و مشتریان خواهند برد و دلالان دیگر جایی در این بازار نخواهند داشت.