راز رشد بیشتر قیمت خودروهای پرتیراژ در بازار خودرو
نگاهی به روند رشد قیمت خودرو از ابتدای سال جاری تاکنون نشان می دهد که برخلاف انتظار قیمت خودروهای پرتیراژ در بازار بیشتر از خودروهای کم تیراژ رشد داشته است. علت این مساله را باید در قیمت گذاری دستوری خودرو و نحوه قیمت گذاری جستجو کرد.
به گزارش خودروتک به نقل از دنیای اقتصاد، بررسیها نشان میدهد قیمت سبدی از محصولات پرتیراژ موجود در بازار (خانواده پژو ۲۰۶، سمند LX، دنا معمولی، پارس LX، خانواده تیبا) از ابتدای سالجاری تا اواخر تیر ماه به طور میانگین حدود ۵/ ۸ درصد رشد را به خود دیده است. این میزان رشد در حالی برای سبدی از محصولات پرتیراژ موجود در بازار اتفاق افتاده که بررسی قیمت سبدی از محصولات کمتیراژ که در فروشهای فوقالعاده خودروسازان عرضه میشود (رانا پلاس، دنا پلاس با گیربکس اتومات، پژو ۲۰۷ با سقف پانوراما، سمند سورن پلاس، ساینا S و کوئیک R) رشدی حدود ۵/ ۳ درصد را نشان میدهد.
حال سوالی که مطرح میشود این است که بهرغم بازگشت ثبات نسبی به بازارهای مالی چرا خودرو همچنان بر موج بیثباتی شناور است؟ آنچه مشخص است شیوه عرضه خودرو از سوی تولیدکننده پیش از اعمال تحریمهای بینالمللی، تعیینکننده قیمت نهایی خودرو در بازار بود. به این معنا که اگر خودروساز تولید محصولی را(خواسته یا ناخواسته) کاهش میداد قیمت آن خودرو در بازار روند صعودی به خود میگرفت این در شرایطی است که اگر تیراژ همان محصول افزایش مییافت قیمت آن نیز در بازار کاهشی میشد.
به این ترتیب نوع عرضه از سوی خودروساز و همچنین تقاضای موجود در بازار را میتوان به عنوان مرجع تعیین کننده قیمت خودرو در بازار خواند. این مسیر اما در سه سال گذشته به واسطه کاهش تیراژ خودرو و اوجگیری تقاضای غیرمصرفی تغییر جهت داده به طوری که در این سالها نرخ ارز چراغ راهنمای بازار خودرو بوده است. به این معنا که هر زمان نرخ ارز روند صعودی به خود میگرفت قیمتها نیز در بازار اوج میگرفت و هر زمان نرخ ارز کاهشی میشد خودرو نیز در سراشیبی قیمت قرار میگرفت. حال این مسیر در سال ۱۴۰۰ بار دیگر تغییر جهت داده به طوری که چراغ نرخ ارز برای خودرو خاموش شده و بار دیگر عرضه، جهتیاب قیمت محصولات خودرویی شده است. به این ترتیب آنچه از ابتدای سال جدید بازار را همراه خود کرده، شیوه عرضه خودروساز است.
تولیدکننده خودرو از ابتدای سال با نگاه انتقادی نسبت به میزان درصد افزایش قیمت خودرو از سوی شورای رقابت، خود مسیری برای کاهش زیاندهی پیموده است. مسیری که بازار خودرو را نیز متاثر از خود کرده است.
نگاهی به تیراژ تولید محصولات خودرویی از ابتدای سال جاری حکایت از رشد تولید خودروهای کم تیراژ و افت تولید پرتیراژها دارد. صورتهای مالی خودروسازان طی سه سال گذشته بیانگر رشد زیاندهی محصولات پرتیراژ است. شورای رقابت در این سه سال برای جلب رضایت مشتریان، از زیان تولید این محصولات چشمپوشی و خودروساز را مجبور به عرضه خودرو با قیمتی زیر هزینههای تولید کرده است. حال در شرایطی که زیاندهی خودروسازان با بیتفاوتی سیاستگذار و شورای رقابت روبهروشده، خودروساز به ناچار خود قدمهایی را برای کاهش زیان تولید برداشته است. اولین قدم همانطور که عنوان شد تمرکز بر تولید محصولات کم تیراژ با زیاندهی کمتر است. آمار فروش خودرو از ابتدای سال ۱۴۰۰ تاکنون که در قالب فروش فوری بوده از تمرکز خودروسازان بر فروش محصولات کم تیراژ حکایت دارد. به این معنا که خودروسازان با فاکتور گرفتن از محصولات پرتیراژ و ضررده، تولید کمتیراژها را در دستور کار قرار دادند.
این رویه اگر چه از رشد ضرر در شرکتهای خودروساز جلوگیری خواهد کرد، اما با تبعاتی در بازار خودرو همراه است. یکی از این تبعات رشد قیمت پرتیراژها در بازار است. همانطور که در ابتدای گزارش عنوان شد قیمت بسیاری از محصولات پرتیراژ خودروسازان همچون سمند و ۴۰۵ و ۲۰۶ و... روند صعودی به خود گرفته است حال آنکه کم تیراژها به نسبت پرتیراژها رشد قیمتی چندانی به خود نمیبینند. طبق بررسیهای «دنیایاقتصاد» محصولات کم تیراژ خودروسازان از ابتدای سال جاری تاکنون رشد ۵/ ۳ درصدی را در قیمتها به خود میبیند حال آنکه بر قیمت پرتیراژها ۵/ ۸ درصد اضافه شده است. بنابراین تغییر جهت تولید در شرکتهای خودروساز اگر چه از زیان این شرکتها میکاهد اما بازار را با رشد قیمت مواجه خواهد کرد. بنابراین بازار کنونی خودرو که برخلاف دیگر بازارها در تلاطم قیمتی به سر میبرد این بار با جریان عرضه خودرو روند صعودی در قیمتها به خود گرفته است. هر چند برخی از مخالفان خودروسازان، از این روش به نام مدیریت بازار توسط خودروساز نام میبرند، اما آنچه مشخص است با شیوه قیمتگذاری دستوری ظاهرا چاره دیگری برای جبران ضرر برای خودروساز باقی نمانده و چاره کار نیز تجدیدنظر در این نوع فعالیتهای دستوری است.