واردات خودرو نزدیک به دو سال و نیم است که ممنوع شده است. در این مدت از یک سو شاهد جهش قابل ملاحظه ای در کیفیت خودروهای تولید داخل نبوده ایم و از سوی دیگر بازار خودروهای وارداتی نیز بسیار بیشتر از افزایش نرخ ارز با گرانی خودرو مواجه شده است.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو می گوید نگاه وزیر جدید صمت این است که خودرو انحصاری است و قصد دارد واردات آن را آزاد کند.
ممنوعیت واردات خودرو از دو طریق به بازار خودرو ضربه وارد کرده است. از یک سو بازار خودروهای وارداتی را در کاهش شدید عرضه فرو برده و قیمت خودروهای وارداتی را بسیار بیشتر از افزایش نرخ ارز بالا برده است و از سوی دیگر خودروهای داخلی را بیش از گذشته در موقعیت انحصاری قرار داده است.
اگرچه با مطرح شدن قرارداد همکاری ۲۵ساله ایران و چین، بازگشت خودروسازان غربی به کشور در هالهای از ابهام فرورفته بود، با این حال به نظر میرسد شکست ترامپ و پیروزی بایدن معادلات آینده خودروسازی ایران را تغییر داده است.
افت قیمت در بازار خودروهای وارداتی در حالی رخ داده که منحنی قیمت در این بازار طی بیش از دو سال گذشته با توجه به دو عامل «ممنوعیت واردات خودرو» و «رشد نرخ ارز» به شدت صعود کرده است. در این بین، فعلا تنها عامل ارزی دچار نوسان شده و اثر کاهشی بر منحنی قیمت گذاشته است، اما عامل دیگر کماکان پابرجاست.
طرح تحول صنعت و بازار خودرو اما یک نقطه روشن را نیز در خود جای داده و آن، ازسرگیری واردات خودرو با ارز اشخاص است. دو سال و نیم از ممنوعیت واردات خودرو در راستای مدیریت منابع ارزی میگذرد و در این مدت، قیمت خودروهای داخلی به شدت صعود کرده، بیآنکه رقبای خارجی را مقابل خود ببیند.
سرانجام مجلس کلیات طرح ساماندهی عرضه خودرو در بورس را تصویب کرد که بر اساس آن هر شخص میتواند هر سه سال یک بار با یک کد ملی، یک خودرو در بورس کالا خریداری کند و قبل از پایان سه سال مقرر نمیتواند اقدام به فروش خودرو کند.
در حدود دو سال و نیم از ممنوعیت واردات خودرو به کشور می گذرد و در این میان برنده اصلی فروشندگان و افرادی بودند که خودرو وارداتی در اختیار داشتند. کاهش عرضه ناشی از ممنوعیت واردات موجب شد تا قیمت اغلب خودروهای وارداتی در بازار میلیاردی شود. حال اما در طرح مجلس برای ساماندهی خودرو، روزنه امیدی برای از سرگیری واردات خودرو گشوده شده است.
رئیس شورای رقابت معتقد است که واردات خودرو از طریق بدون انتقال ارز پیشنهادی است که می تواند به ایجاد رقابت و بهبود وضعیت موجود بازار منتهی شود.
در حال حاضر ممنوعیت واردات خودرو سبب شده است تا بحث خروج خودروهای فرسوده به کما برود این در حالی است که آلودگی هوا یکی از اصلیترین دغدغههای کلانشهرها محسوب میشود.