در حالی که کارشناسان بارها به وزارت صمت درباره لزوم توجه به رشد تولید در کنار اعمال سیاست آزادسازی قیمت ها هشدار دادند، این پیام از سوی سیاست گذار دریافت نشد. در واقع بی توجهی به کاهش حجم و مشکلات تولید باعث شد تا با کاهش عرضه خودرو و رسیدن به روزهای پایانی سال ۹۷، تنور قیمت خودرو از نو شعله کشیده و مرزهای روانی تازه ای را در بازار تجربه کند.
کاهش تولید در شرایط فعلی بازار، چندان محسوس نیست زیرا حجم بالایی از خودروهای صفر کیلومتر در سطح بازار، نمایندگی ها و انبار تولیدکنندگان خودرو موجود است اما قطعا ادامه این روند باعث خواهد شد تا در سال آینده با مشکل کمبود خودرو به خصوص در بازه قیمتی ٥٠ تا ٢٠٠ میلیون تومان مواجه شویم.
همزمان با خروج خودروسازان بزرگ خارجی از ایران، خودروهای پرتیراژ داخلی هم با کاهش تولید مواجه شدند. با جدی تر شدن تحریمها علیه ایران، تامین قطعات برای خودروسازان داخلی سختتر شد و مراودات مالی آنها با دنیای خارج تنگ شد.
با وجودی که مدیران خودرویی مدام نسبت به افزایش قیمت کارخانه و نزدیک شدن به حاشیه بازار اصرار میکردند اکنون شاهد آن هستیم که علیرغم این اتفاق، بازار روند افزایش خود را حفظ کرده است. اینجاست که علم اقتصاد آن روی خشن خود را نشان میدهد. هشدار کارشناسان اقتصادی نسبت به عدم عرضه در مقابل افزایش قیمتها سرانجام رنگ واقعیت به خود گرفت.
این روزها بخش اعظمی از اذهان عمومی جامعه، شرکتهای بزرگ خودروسازی را مسبب بروز بحرانهای اخیر میدانند. فارغ از اتخاذ برخی از سیاستهای نسنجیده، عمده مشکلات خودروسازان در منشأ دیگری ظهور پیدا میکند. تنشهای ارزی و عدم اجرای «اصلاح قیمتها» در زمان درست آن، علاوه بر ایجاد تقاضای کاذب، تعادل قیمتها را نیز از بین برد. حالا شرکتهای خودروسازی ماندهاند و کوهی از بدهیها و زیان انباشته.
آمار مربوط به میزان رضایت عمومی از کیفیت اولیه خودروهای داخلی نشان میدهد عیوب اصلی مدنظر مشتریان از سال 92 تا 96 همچنان به قوت خود باقی بوده و با وجود این تکرر، خودروسازان اقدام چشمگیری در راستای رفع آنها انجام ندادهاند.
خرید و فروش خودرو در بازار به صفر رسید،این اتفاق تحتتاثیر اعلام قیمت های تازه از سوی خودروسازان صورت گرفت.
طی چند ماه اخیر مسئولان صنعت خودروسازی بر این باور بودند که ثبات قیمت خودرو، واحدهای تولیدی آن ها را زیان ده کرده است. وزارت صنعت، معدن و تجارت پس از سه ماه کشمکش و بررسی، بالاخره سیاست کلی قیمت گذاری خودروهای داخلی را با محوریت «آزادسازی» اعلام کرد.
سومین دوره نمایشگاه بهاصطلاح بینالمللی خودرو تهران، کمرمقترین نمایش ممکن را به اجرا گذاشت. سایه سنگین تحریمها از یکسو دست برندهای خارجی را از این گردهمایی کوتاه کرد و از سوی دیگر با بروز مشکلاتی برای خودروسازان، ویترین شرکتهای داخلی را نیز کمرنگ کرد. مشکلات متعدد در برگزاری این نمایشگاه، لایههای پنهان بحران مدیریتی در صنعت خودرو را نمایان کرد.
صنعت خودرو با مشکلاتی مواجه است و بسیاری از مواد اولیه افزایش قیمت را تجربه کرده اند. خروج کامل دولت از قیمت گذاری و بازار تولیدات بخش خودرو اتفاق مهمی است که باید مد نظر قرار گیرد.