چینی ها تا کجای صنعت خودرو پیش آمده اند؟

افزایش سهم چینیها در صنعت خودرو و قطعه، خودروسازان و فعالان صنعت قطعه را نگران کرده است. آمارهای موجود از رشد ۲۲درصدی سهم بازار چینیها طی یک دهه گذشته حکایت دارد. این در شرایطی است که به گفته فعالان صنعت قطعه، نزدیک به ۵۵۰میلیون دلار ثبت سفارش قطعه از چین توسط دو خودروساز بزرگ کشور انجام شده است. سال۹۳ سهم چینیها از بازار ایران ۱۰درصد بود. نگرانی از تشدید حضور خودروسازان این کشور اما با سفر اخیر وزیر صمت به چین افزایش یافته است.
به گزارش خودروتک ، رشد سهم خودروسازان خصوصی - مونتاژکاران - در بازار ایران هرچند از جنبه ایجاد رقابت، پدیدهای مثبت به حساب میآید، بااینحال این نگرانی را برای فعالان خودروسازی و قطعهسازی ایجاد کرده که پایان این ماجرا، به تسلط چینیها بر صنایع خودرو و قطعه کشور ختم شود. بنابر آخرین آماری که توسط خودروسازان بزرگ کشور تهیه شده، سهم بازار شرکتهای مونتاژکار (خودروسازان بخش خصوصی) طی حدودا یک دهه گذشته رشد قابلتوجهی را به خود میبیند. بر این اساس، سهم بازار مونتاژکاران از 10درصد در سال 93 به 22درصد در هفت ماه امسال رسیده است. پیشبینی فعالان خودروسازی و قطعهسازی این است که با توجه به تشدید روند واردات قطعات از چین، سهم مونتاژ در خودروسازی کشور با سرعتی بیش از گذشته بالا برود و این به معنای چینیزاسیون شدن صنایع خودرو و قطعه است.
اینکه چرا چنین نگرانیای در بین خودروسازان و بهخصوص قطعهسازان شکل گرفته، دلایل مختلفی دارد و رشد سهم چینیها، بهخصوص طی دو سال گذشته، تنها یکی از آنها به شمار میرود. در واقع اتفاقات مهم دیگری نیز رخ داده که نگرانی فعالان خودروسازی و قطعهسازی را نسبت به تسلط چین بر این دو صنعت کشور بهشدت بالا برده است. البته در این ماجرا باید نگرانی قطعهسازان و خودروسازان را از یکدیگر تفکیک کرد، چه آنکه به نظر میرسد اهالی قطعهسازی دغدغه بسیار بزرگتری نسبت به تشدید واردات از چین دارند. از آن سو خودروسازان نیز بابت رشد سهم چینیها در بازار خودرو کشور نگران هستند، بااینحال خود واردات قطعه از چین را تشدید کردهاند. بنابراین نگرانی قطعهسازان در این ماجرا، بابت از دست دادن خودروسازان داخلی به عنوان مشتریان اصلی و به عبارتی تنها مشتریانشان است، اما خودروسازان دغدغه رشد شرکتهای مونتاژکار و کم شدن سهم بازار خود را دارند.
بههرحال آنچه سبب تشدید نگرانی در هر دو گروه شده، جدا از موضوع افزایش سهم بازار، شامل سفر اخیر وزیر صمت به چین، رشد شدید ثبت سفارش قطعات بهخصوص از چین و همچنین تهاتر پول نفت با کالای چینی میشود. در این بین، اتفاقی که بهت قطعهسازان را به دنبال داشته و گویا خودروسازان از آن استقبال کردهاند، سفر اخیر وزیر صمت به چین و مذاکرات وی با خودروسازان و قطعهسازان این کشور برای همکاری مشترک است. عباس علیآبادی اخیرا در سفر به چین، ضمن بازدید از برخی کارخانههای خودروسازی این کشور، بهنوعی دست همکاری به سمت آنها دراز کرد. در جریان این سفر حتی تفاهمنامههایی بین خودروسازان ایرانی و چینی در هر دو حوزه خودرو و قطعه، به امضا رسید. از نظر قطعهسازان، اینکه متولی صنعت خودرو به چین میرود و شخصا در جریان تفاهمنامههای مشترک با خودروسازان و قطعهسازان چینی قرار میگیرد، پیامی منفی برای آنها به دنبال دارد، پیامی با این مضمون که وزارت صمت از قطعهسازی داخلی عبور کرده است.
بنابراین قطعهسازان نگران آن هستند که تفاهمنامهها و احتمالا قراردادها با چینیها، حکم نابودی آنها را امضا کند، زیرا خوب میدانند قدرت رقابت با چشمبادامیها در شرایط و فضای فعلی تولیدی کشور، ندارند. قطعهسازان همچنین این پرسش نیز در ذهنشان شکل گرفته که چرا وقتی تامین ارز موردنیاز آنها و شرکتهای خودروساز، بهسختی صورت میگیرد و کشور در تحریم قرار دارد، وزارت صمت به دنبال تشدید خروج ارز از کشور به واسطه همکاری با چینیهاست؟