زیر و بم ماجرای یاتاقان زدن هیوندای سانتافه / نشانه های نزدیک شدن خطر یاتاقان زدن در هیوندای سانتافه را بشناسید
هیوندای سانتافته بدون شک یکی از محبوب ترین کراس اوورها در ایران است. با این حال این خودرو محبوب همواره با این اتهام رو به رو بوده که در زمینه موتوری ضعف داشته و یاتاقان می زند. آیا این مساله واقعیت دارد و آیا اگر واقعیت دارد در تمام مدل های این خودرو عمومیت دارد؟ در ادامه موضوع یاتاقان زدن هیوندای سانتافه را مورد بررسی قرار داده ایم.
به گزارش خودروتک، هیوندای اولین بار در سال 2015 با فراخوان حدود 470 هزار دستگاه هیوندای سوناتا در مدل های 2013 و 2012 این مسئله را بهصورت علنی بیان کرد و این ایراد را از وجود ذرات فلزی که در اثر تراشکاری مکانیکی در موتور خودروها باقیمانده اعلام کرد که باعث کاهش فشار روغن و درنتیجه خرابی یاتاقانها و قفل شدن پیشرانه و آسیبهای شدیدی میشود. در طرف دیگر کیا موتور نیز از همین پیشرانه در برخی محصولات خود استفاده میکرد که به دلیل متفاوت بودن خط تولید پیشرانههای کیا با هیوندای، کیا موتور از اعلام این فراخوان خودداری کرد. مدتی بعد اما کیا موتور نیز این فراخوان را برای خودروهای خود با پیشرانه تتا 2 GDI اعلام کرد. هیوندای و کیا موتور تا سال 2020 نزدیک به 1.7 میلیون خودرو که از پیشرانه تتا 2 GDI بهرهمند بودهاند را برای رفع ایراد فراخوان دادهاند.
اما حقیقت در مورد یاتاقان زدن این پیشرانه چیست؟
پیشرانه تتا و مشخصاً در مدل 2400 سیسی پیشرانه ایی است با طراحی بسیار عالی و خروجی توان مناسب که در نسل دوم این پیشرانه یعنی تتا 2 برای کاهش لرزش و صدای پیشرانه در اویل پمپ (پمپ روغن) این خودرو یک بالانسر که با بالانسر اصلی پیشرانه نیز یکی است تعبیه شد که این تغییر قطعه، باعث کاهش محسوسی در میزان صدا و لرزش شد. اویل پمپ جدید که در ایران به اویل پمپ کتابی نیز معروف است اما در کنار مزیتهایش یک عیب نیز همراه خود داشت و آنهم افت فشار 30 درصدی در کیلومترهای 60 الی 100 هزار کیلومتر است. این افت فشار روغن در پیشرانه های نسخه MPI ایجاد خرابی بسیار کمتری را به همراه دارد ولی در نسخه GDI به دلیل فشار بالاتر در پیشرانه برای راندمان بالاتر اهمیت روان کاری نیز بیشتر است و این افت فشار روغن باعث بروز خرابیهای شدیدی میشود.
آیا ایراد یاتاقان زدن تنها در هیوندای سانتافه وجود دارد؟
به باور عموم این ایراد تنها در هیوندای سانتافه وجود دارد اما این ایراد در تمامی مدلهای هیوندای و کیا که از پیشرانه 2400 سیسی GDI بهرهمند می تواند بروز کند. مانند هیوندای سوناتا، برخی نسخههای هیوندای آزرا و هیوندای توسان و همینطور کیا اسپورتیچ، کیا اپتیما و کیا سورنتو. در هیوندای سانتافه اما به دلیل حضور تعداد بالاتری از این خودرو نسبت به سایر خودروهای بهرهمند از این پیشرانه در ایران و همینطور وزن بالاتر آن که نیازمند است تا برای شتابگری سانتافه فشار بیشتری را تحمل کند باعث شده تا این ایراد بسیار بیشتر از سایر خودروها در هیوندای سانتافه مشاهده شود.
اصلاً یاتاقان خودرو چیست و چه کاری انجام می دهد؟
یاتاقان را میتوان همان قطعه کوچکی معرفی کرد که حکم فوت کوزه گری را در پیشرانه خودرو دارد و در صورت نبود آن پیشرانه دیگر قادر به حرکت نخواهد بود. بیشتر قطعات پیشرانه خودرو از فلز ساختهشده است و این فلزات برای جلوگیری از ساییدگی نیاز به روغنکاری دارند. یاتاقانها با تنظیم میزان لقی میللنگ و شاتون ها و همینطور روغنکاری آنها باعث میشوند تا پیشرانه خودرو با یک درصد لرزش مشخص و بهصورت روان کار کنند. حال اگر یاتاقانها وظیفه روغنکاری و تنظیم لرزش را انجام ندهند باعث میشود تا شاتون ها که وظیفه حرکت دادن پیستونها در محفظه احتراق را دارند از حرکت بایستند و با انفجار در محفظه احتراق، پیستونها باعث شکستن شاتون میشود و بهاصطلاح موتور خودرو قفل خواهد کرد و در برخی مواقع باعث شکستن پوسته موتور نیز میشود.
چگونه از خودرو خود در مقابل خرابی یاتاقانها مراقبت کنیم؟
حال باآنکه متأسفانه فراخوانهای هیوندای و کیا در ایران اجرانشده است وظیفه مراقبت بهتر از خودرو بر دوش صاحبان آن است تا از این خرابی جلوگیری کنند. هیوندای و کیا برای پیشرانه 2400 سیسی خود یک سری سرویسهای دوره ایی در نظر گرفتهاند که علاوه بر تعویض روغنموتور در 5 هزار کیلومتر با روغن استاندارد سر موعد مقرر برای جلوگیری از مسدود شدن کانال های روغن توسط رسوب باید حداکثر در 150 هزار کیلومتر، اویل پمپ خودرو نیز تعویض شود.
حال باآنکه شرایط نگهداری و کیفیت روغن و زمان تعویض در مورد خودروهای مورداستفاده در ایران همیشه بهصورت ایده آل و طبق استاندارد کارخانه سازنده نیست بهتر است در کیلومترهای پایینتر نسبت به چک و یا تعویض اویل پمپ اقدام شود تا از ایجاد هزینههای بسیار زیاد تعمیر کامل پیشرانه جلوگیری شود. همینطور بهتر است با تغییر غیرطبیعی صدای پیشرانه بهخصوص در دورهای 2 الی 3 هزار دور در دقیقه و یا افزایش غیرعادی لرزش در پیشرانه، خودرو را خاموش کرده و بهوسیله خودروبر آن را به تعمیرگاههای تخصصی برای رفع ایراد منتقل کرد.
نکته حائز اهمیت در خودروهای دست دوم گرانقیمت این است که کارکرد برخی از خودروها (البته نه به طور عام) نهتنها یکبار بلکه چندین بار کم شده است و کیلومتر نشان دادهشده در صفحه کیلومتر، ممکن است کارکرد حقیقی خودرو را نشان ندهد. این نیز ازجمله موارد دیگری است که در خرید خودروهای کارکرده باید به آن توجه کرد زیرا عدم اطلاع از کارکرد دقیق خودرو و انجام نشدن سرویسهای آن باعث ایجاد مشکلاتی مانند این نمونه میشود که در مورد یاتاقان زدن در پیشرانه 2400 سیسی تتا 2 GDI در شرایط کنونی در کمترین حالت تعمیر آن حدود 50 میلیون تومان هزینه را برای صاحب خودرو به همراه دارد.