فوتبال ایران در خطر حذف از جام جهانی۲۰۲۲
فیفا در آیین نامه جدیدش به صراحت نوشته است که تخطی از اصل ممنوعیت تبعیض جنسیتی در ورزشگاه‌های فوتبال در ابتدا با تعلیق و سپس اخراج از فیفا مجازات خواهد شد. تعلیق در حال و روز فعلی نیز به منزله از دست رفتن مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر خواهد بود که قرار است به زودی آغاز شود و شاید پس از نهم شهریور برای تغییر نظر دیر باشد
به گزارش «تابناک ورزشی»؛ در حالی که سازمان لیگ از زبان سعید فتاحی، هرگونه اجبار در این زمینه را تکذیب کرده و خواستار انتشار نامه فیفا از سوی مدعیان در این ارتباط شده است، داریوش مصطفوی رئیس استیناف صدور مجوز حرفه‌ای فدراسیون فوتبال ـ که سابقا ریاست این فدراسیون را هم داشته ـ در مصاحبه ای تصویری و خبرساز، تاریخ نهم شهریور امسال را ضرب‌الاجل فیفا برای آزادی ورودی زنان به ورزشگاه‌های فوتبال در ایران اعلام کرد.
اجبار فیفا برای کلیه بازی‌های فوتبال ایران یا فقط دیدار‌های ملی؟
این کشمکش مدیران میانی فدراسیون فوتبال در رسانه‌ها در حالی پیش چشم مردم نمایش داده می‌شود که دو عضور هیأت رئیسه فدراسیون فوتبال هم سخنان دوپهلویی در این باره مطرح کرده اند؛ یکی از آن‌ها این الزام را تنها منوط به بازی‌های ملی دانسته و در مقابل دیگری به مسئولان کشور بابت جدی گرفتن این اخطار‌های اینفانتینو هشدار داده است، حال آنکه فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش، حضور خانم‌ها در ورزشگاه آزادی برای تماشای بازی تیم ملی کشورمان مقابل نخستین حریفش در مقدماتی جام جهانی قطر را رسما اعلام کرده و اگر منظور فیفا فقط بازی‌های ملی بود، با همین اعلامیه مشکل حل شده تصور می‌شد.
دستورالعمل فیفا که عربستان را هم مجبور به اطاعت کرد
انتشار آیین نامه انضباطی سال ۲۰۱۹ فیفا نشان می‌دهد، قضیه در حد حرف و توصیه و حتی هشدار نیست و به شکل یک بند از قانون لازم الاجرای فیفا تحت عنوان ممنوعیت تبعیض جنسیتی در ورزشگاه‌ها و کل فوتبال، به فدراسیون‌های کشور‌های عضو ابلاغ شده است.
کشور عربستان سعودی، یکی از معدود کشور‌هایی است که مخالف حضور زنان در ورزشگاه‌ها بود و سال گذشته و بعد از سه دیدار پیاپی رئیس فیفا با پادشاه عربستان و همچنین محمد بن سلمان ولیعهد این کشور موافقت خود را برای ورود بانوان عربستانی به ورزشگاه‌ها اعلام کرد و حالا ایران به عنوان یکی از کشور‌های نادر دنیا در این زمینه، هنوز قانون یا زمینه‌های سخت افزاری این حضور را فراهم نکرده است. در همین ارتباط، بلافاصله پلیس زن ویژه ورزشگاه های سراسر شبه جزیره عربستان نیز راه اندازی و تصویرش در رسانه های بزرگ غربی منتشر شد.
فیفا البته هیچ کاری با جایگاه‌های جداگانه حضور زنان به عنوان تماشاگر مسابقات فوتبال ندارد و محدودیت‌های کشور‌های مسلمان در این زمینه را پذیرفته است؛ اما صراحتا اعلام کرده که مخالف ممنوعیت حضور دختران و زنان در ورزشگاه و یا حتی حضور گزینشی آن‌ها در استادیوم هاست و خواستار بلیت فروشی آزاد در این زمینه است؛ موضوعی که غیر از افزایش تماشاگر در بازی‌های فوتبال مثل رقابت‌های باشگاهی ایران، جو عمومی ورزشگاه‌ها را احیانا بخاطر حضور نوامیس کمی تلطیف خواهد کرد.
دولت و مجلس، موافق ورود زنان به ورزشگاه‌ها
از بیشتر نمایندگان مجلس گرفته تا معاون رئیس جمهور ایران در امور زنان و حتی معاون اول قوه مجریه، با این موضوع مشکلی ندارند و قول‌های صریح برای رفع موانع داده اند. در این مسیر، وزیر ورزش و معاونینش هم خواستار آماده سازی ورزشگاه‌های ایران برای حضور خانم‌ها شده اند و وزیر کشور نیز در پایان لیگ هجدهم اعلام کرده بود که دستور لازم برای تأمین مقدمات این حضور را صادر کرده است؛ اما با گذشت چندین ماه عملا گامی برداشته نشده و فدراسیون فوتبال هم بودجه لازم برای تجهیز ورزشگاه‌های دولتی را ندارد و حتی اگر چنین پولی داشته باشد، هم به دلیل مالکیت دولت بر اغلب استادیوم ها، وظیفه‌ای در این زمینه ندارد.
آیا سکوت تاج به منزله خطر جدی تعلق است؟
مهدی تاج درست از روزی که از اجلاس اخیر فیفا در پاریس برگشت، در رسانه‌ها موضوع جدی اجرایی شدن وعده روحانی در دیدار با اینفانتینو را مطرح کرد و پس از چندی بدون اشاره به این الزام، از تعطیلی لیگ ایران تا زمان اجرای اصلاحات در سخت‌افزار ورزشگاه‌های لیگ خبر داد! اصلاحی که سه عامل را شامل می‌شد؛ گیت‌های بلیت فروشی، نصب دوربین‌های مداربسته در سراسر سکو‌ها و ورودی‌ها و سرانجام جداسازی و تفکیک فضا‌های بیرونی تا سکو‌ها و مسیر‌های تردد تماشاگران میهمان، میزبان و عوامل اجرایی.
این مورد آخر می‌تواند به وضوح تصمیم فدراسیون برای آماده سازی ورزشگاه‌ها جهت حضور زنان را نشان دهد، ولی تا این لحظه شخص تاج اظهارنظری در این رابطه نکرده است. او طبق تاکتیک همیشگی اش سکوت کرده و سیاست هایش را توسط مدیران رده‌های پایین‌تر در رسانه‌ها طرح می‌کند. در همین حال، مهدی تاج که در جلسات رودررو با اینفانتینو بار‌ها موضع دولت ایران و خودش در این رابطه را شفاف منتقل کرده و مدعی شده است که موضوع ورود زنان به ورزشگاه‌ها طبق وعده و قول شفاهی حسن روحانی در حال اجرایی شدن است، با تأخیر طولانی در این راه به دخالت دولت و حکومت در تصمیم گیری فدراسیون متهم می‌شود؛ این یعنی همان «دخالت نهاد‌های بیرونی در امورات داخلی فوتبال» که فیفا تا به حال کشور‌های زیادی را به همین اتهام به حالت تعلیق درآورده است.
موضع صریح مراجع عظام و مقامات عالی قضایی
در این میان، اظهارات دیروز دادستان کل کشور و انتقاد او از تلاش‌های مختلف برای آزادی حضور زنان در ورزشگاه، شوک بزرگی به تلاش‌ها در این زمینه بود. حجت الاسلام منتظری در جملات تندی علیه فدراسیون جهانی گفته است: «فیفا چه کار به ورزشگاه رفتن زنان دارد؟ فیفا چه کار دارد به اینکه در کشوری ۱۰، ۵۰۰، هزار یا پنج هزار تماشاگر برای فوتبال می‌رود حتماً تعدادی از آنان باید زن باشند؟ اینکه گیر داده‌اند که حتماً در ورزشگاه‌های ایران باید زن‌ها هم راه پیدا کنند دلیلش این است که دلشان برای زنان ما سوخته؟ دلشان برای سالن‌های ورزشی ما سوخته؟ دلشان برای این سوخته که زن‌ها هم از فیوضات عالیه تماشای فوتبال محروم نباشند؟ این را ساده نگیرید.»
این اظهارات اگر ترجمه شده و به دست فیفا برسد، می‌تواند این نهاد بین المللی قدرتمند را مجاب کند که در ایران تنها فدراسیون فوتبال برای این رشته تصمیم گیرنده نیست و نهاد‌های بیرونی حتی مراجع قضایی در مسائل تصمیم ساز هستند؛ چیزی که شاید می‌شد تا این حد علنی مطرح نشود و در رایزنی با مقامات فیفا، مانع برخورد ترکش هایش شد.
در مقابل اظهارنظر‌های مختلف مقامات اجرایی کشور، این صحبت‌های دادستان کل در کنار پاسخ صریح آیت الله مکارم به پرسش رسانه‌ها مبنی بر فسادآور بودن ورود زنان به ورزشگاه‌ها، نشان می‌دهد هرگونه تغییر در شرایط موجود بسیار دشوار است و فوتبال ایران در صورت صحت تهدید‌ها و جدی بودن فیفا به احتمال زیاد باید منتظر واکنش رسمی بعد از نهم شهریور و محرومیت‌های سنگین احتمالی در این خصوص باشد.
عواقب خطرناک تعلیق فوتبال ایران
تعلیق در حال و روز فعلی فوتبال و درآستانه رقابت‌های حساس آسیایی، نیز به منزله از دست رفتن مسابقات مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر و متعاقبا حذف از گردونه رقابت‌ها خواهد بود تا هت تریک تیم ملی برای صعود به جام جهانی تبدیل به یک رویا شود.
برخی حقوقدانان فوتبال بر این باورند که ارتکاب تبعیض جنسیتی فراتر از تعلیق فوتبال کشور، می‌تواند حتی به اخراج از فیفا منجر شود. فیفا در آیین نامه جدیدش به صراحت نوشته که تخطی از این اصل، که تبعیض جنسیتی را هم شامل می‌شود، در ابتدا با تعلیق و سپس اخراج از فیفا مجازات خواهد شد. در اوضاع و احوال فعلی که ایران با خروج یکسویه آمریکا از برجام، تحت فشار شدید تحریم‌های ظالمانه این قدرت قرار گرفته، خروج و تعلیق از فیفا می‌تواند موج خبری تازه‌ای علیه کشورمان در رسانه‌های بین المللی راه بیندازد و خوراک تازه‌ای برای دستگاه‌های تبلیغی غرب باشد. همچنین یکی از سرگرمی‌های عمده قشر بزرگی از جامعه نیز به طور کلی حذف می‌شود.
باید دید کشمکش‌های موجود در نهایت به چه اتفاقی ختم خواهد شد و آیا تعویق طولانی لیگ که حالا دیگر مراسم قرعه کشی اش هم برگزار شده، سرانجام به چه تصمیمی می‌رسد؟!
نویسنده: مجید کوهستانی
