صفر تا صد پولیش بدنه

با توجه به گستردگی انواع پولیش برای سطوح فلزی رنگ شده (بدنه خودرو) انتخاب و خرید مناسب ترین پولیش به نظر کمی سخت و پیچیده است.

به گزارش خودروتک، این مطلب راهنمایی برای انتخاب و خرید مناسب ترین پولیش بر اساس نوع عیب ( خط و خش، اکسیداسیون، رنگ پریدگی و …) می‌باشد. بنابراین قبل از وارد شدن به بحث انتخاب پولیش برای سطوح فلزی رنگی بهتر است با انواع رنگ و لایه‌های مختلف رنگ کمی آشنا شویم.

انواع رنگ بدنه خودرو:

• رنگ ساده (روغنی)
• رنگ متالیک

رنگ ساده:

این رنگ از دو لایه تشکیل شده است اولین لایه، لایه ی آستر (primer) است . این لایه واسط بین رنگ اصلی و بدنه فلزی و سیاه خودرو است، لایه بعدی هم لایه اصلی رنگ است که روی لایه آستر قرار میگیرد.

رنگ متالیک:

رنگ متالیک از دو لایه آستر و رنگ و البته یک لایه محافظ و شفاف به نام کیلر تشکیل شده است. کیلر که آخرین مرحله از رنگ آمیزی متالیک است وظیفه نگهداری و محافظت از دانه‌های اکلیلی داخل رنگ را دارد که ضخامت آن بین 40 تا 50 میکرون است.

بنابراین کلیر نقش مهمی در این نوع رنگ دارد و هر گونه آسیبی ابتدا به سطح کلیر که لایه ضخیمتری نسبت به لایه های دیگر است خواهد رسید و مستقیما به رنگ اصلی وارد نمی‌شود. به مرور زمان و بر اثر عوامل زیست محیطی مخرب این نوع رنگ کم‌کم خاصیت درخشندگی خود را از دست می‌دهد و به اصطلاح مات می‌شود.

امروز بیشتر از رنگ متالیک در صنعت رنگ آمیزی خودرو استفاده می‌شود. بیشتر پولیش‌های تولید شده بر اساس این نوع رنگ تولید شده بنابراین بهتر است با انواع پولیش بیشتر آشنا شویم:

انواع پولیش برای سطوح فلزی رنگ شده:

اکثر پولیش‌ها بر اساس قدرت سایندگی آنها تقسیم بندی می‌شوند. بر همین اساس طبقه بندی پولیش‌ها به صورت زیر است.

پولیش نرم:

خاصیت ساییندگی این نوع پولیش پایین است و می‌توان از این نوع پولیش برای از بین بردن خط و خش‌های سطحی استفاده کرد.

از این نوع پولیش همچنین می‌توان برای پاک کردن شیره درختان، فضولات پرندگان، قیر و لکه‌های آب استفاده کرد. همچنین می‌توان این پولیش را با دست و به وسیله پد پولیش و یا به وسیله دستگاه بافر بر روی بدنه اعمال کرد. 

انواع پولیش نرم :

• پولیش‌های که به صورت اسپری و یا مایع بر روی بدنه اعمال می‌شوند.
• پولیش (Finishing Polish)
• Foam Pad Polish

پولیش زبر:

به دلیل داشتن ذرات ساینده موجود در این نوع پولیش، این پولیش به پولیش زبر معروف است. قدرت سایندگی این پولیش معادل سنباده 1200 است. از این پولیش می‌توان برای از بین بردن خط و خش عمیق (خراش هایی که هنوز به سطح زیر رنگ نرسیده باشند) استفاده کرد. همچنین از این نوع پولیش می‌توان برای از بین بردن اکسیداسیون‌های قوی و خط وخش بجا مانده از کارواش‌های غیر استاندارد استفاده کرد.

البته باید به این موضوع توجه کرد که استفاده از پولیش زبر به دلیل خاصیت سایندگی بالا سطح بدنه ممکن است مات شود. بنابراین بعد از استفاده از پولیش زبر، باید از پولیش نرم(Finishing Polish) برای باز گرداندن رنگ بدنه استفاده کرد. 

برای اعمال این پولیش بهتر است از دستگاه بافر به همراه پد مخصوص استفاده شود.

بهترین زمان استفاده از پولیش زبر:

در واقع انتخاب این نوع پولیش زمانی مناسب است که سطح آسیب دیده نیازی به سنباده زنی (ورق سنباده) نداشته باشد و فقط با اعمال پولیش زبر بتوان عیوب ایجاد شده را برطرف کرد.

انواع پولیش زبر:

• Heavy Duty Rubbing Compound
• Rubbing Compound

پولیش واکس:

این نوع پولیش که در واقع خاصیت پولیش نرم را دارد حاوی مقداری واکس بدنه خودرو است. استفاده از این پولیش موجب شده تا علاوه بر رفع عیوب سطحی به طور همزمان باعث درخشندگی و محافظت از رنگ بدنه خودرو شود.

عیوب ایجاد شده بر روی سطوح فلزی رنگ شده:

عوامل زیست محیطی مخرب، خط و خش‌های سطحی و عمیق، تاثیرات شمیایی و … می‌توانند به طور جدی رنگ بدنه خودرو و یا سطوح رنگ شده فلزی را تهدید کنند و ظاهری کسل کننده به آن بدهند. انتخاب و خرید پولیش مناسب برای سطوح رنگی می‌تواند تا حد زیادی این آسیب‌ها را ترمیم کنید. بنابراین در ادامه مطلب به شرح عیوبی می‌پردازیم که می‌توان با اعمال پولیش مناسب سطح آسیب دیده را دوباره بازسازی کرد.

1- خط و خش سطحی و سائیدگی رنگ: (Fine Scratches)

این گونه خطوط فقط به صورت یک خراش سطحی و نازک روی رنگ بدنه ایجاد می‌شود. می‌توان با استفاده از پولیش نرم این خطوط را ترمیم کرد. برای اعمال این پولیش همان طور که قبلا گفته شد استفاده از پد مایکروفایبر ضد خط و خش می‌تواند اعمال این نوع پولیش را راحتر کند. 

عوامل ایجاد خط و خش سطحی:

• کشیده شدن اشیا خارجی بر روی رنگ بدنه البته نه با فشار زیاد
• صدمات ناشی از برس‌های کثیف و غیر استاندارد در کارواش
• صدمات ناشی از کارواش‌های اتوماتیک

2- خط و خش عمیق:   (Deep Scratches)

این خط و خش‌ها دارای عمق زیادتری نسبت به خط و خش سطحی هستند. این خطوط را با چشم ‌می‌توان دید که ظاهر بدنه خودرو و سطوح فلزی را تحت تاثیر قرار می‌دهند. برای ترمیم این خط و خش‌های نسبتا عمیق ابتدا باید با پولیش زبر و سپس با پولیش نرم سطح مورد نظر پرداخت شود.

عوامل ایجاد خط و خش عمیق:

• کشیده شدن یک جسم نوک تیز بر روی رنگ بدنه مانند کلید
• برخورد سنگ ریزه و شاخ و برگ درختان

3- خط و خش‌های خیلی عمیق:  (Super Deep Scratches)

این خط و خش‌ها به حدی عمیق است که شما می‌توانید رنگ فلز اصلی (نقره‌ای یا سیاه) را مشاهده کنید. در واقع در این نوع خط و خش‌ها لایه‌های زیرین و آستر مورد آسیب قرار گرفته اند. این خط و خش را به هیچ عنوان با پولیش نمی‌توان ترمیم کرد. برای ترمیم این عیوب باید سطح به طور کامل سنباده زده شود و بعد از بتونه کاری، رنگ آمیزی مجدد شود.

عوامل ایجاد خط وخش خیلی عمیق:

• تصادفات جاده‌ای سطحی به طوری که رنگ خودرو آسیب دیده باشد.
• کشیده شدن جسم خیلی سخت بر روی بدنه به طورکی که رنگ خودرو به جسم بچسبد.

توجه: در صورت ایجاد خط و خش خیلی عمیق سریعا محل مورد نظر را با یک قلم خش گیر مطابق با رنگ خودرو پر کنید. زیرا ممکن است سطح فلز بدون پوشش محافظ رنگ در اثر تماس با آب و هوا دچار خوردگی و زنگ زدگی شود.

4- اثر حشرات: (Insect secretion)

بقایای باقی مانده حشرات بر روی رنگ بدنه خودرو به دلیل خاصیت بازی می‌تواند اثر مخربی بر روی رنگ داشته باشد. در صورت نادیده گرفتن این موضوع و شستشوی سریع خودرو به دلیل چسبندگی بالای این بقایا می‌تواند برای مدت طولانی بر روی رنگ باقی بمانند و به مرور زمان رنگ را از بین ببرد. برای ترمیم این آسیب‌های ایجاد شده استفاده از پولیش نرم می‌تواند راه کار مناسبی باشد. 

5- باران اسیدی (Acid rain)

باران اسیدی یکی از عوامل زیست محیطی مخرب است که تاثیر منفی آن بر روی رنگ بدنه خودرو می‌تواند تا مدت‌ها باقی بماند. اسیدهای باقی مانده بر روی بدنه با مولکول‌های رنگ واکنش نشاده داده و به اکسیداسیون رنگ کمک می‌کند. این اکسیداسیون باعث تغییر رنگ و از بین رفتن تدرجی رنگ می‌شود. 

عامل ایجاد باران اسیدی:

• ترکیب مواد شیمیایی و آلایند‌های ناشی از سوخت‌های فسیلی با هیدروکربن‌های موجود در هوا که باعث تشکیل اسید نیتریک و اسید سولفوریک می‌شود. این ترکیبات اسیدی در نهایت بر اثر باراش باران، برف و یا مه به سطح زمین می‌رسند و یا حتی ممکن است این ترکیبات شیمیایی به صورت خشک بر روی سطوح مختلف رسوب کنند.
• قطرات نشسته شده بر روی بدنه خودرو بر اثر تابش نور خورشید تبخیر شده و در نهایت اسید غلیظ شده را بر روی رنگ خودرو باقی خواهد گذاشت.

راه‌های پیشگیری:

• شستشوی سریع بدنه بعد از باران 
• استفاده از واکس محافظ رنگ خودرو
• استفاده از شامپو‌ها و اسپر‌های آب گریز(water repellent)

6- فضولات پرندگان: (Bird droppings)

فضولات پرندگان به دلیل داشتن خاصیت اسیدی می‌تواند به فیلم رنگ نفوذ پیدا کند که این امر موجب آسیب جدی به رنگ بدنه خودرو می‌شود. استفاده از پولیش مناسب و نرم می‌تواند موجب تمیزی و از بین بردن این اثرات مخرب از روی بدنه خودرو شود.

راه‌های پیشگیری:

• شستشوی مرتب بدنه خودرو
• اعمال واکس محافظ
• خودداری از پارک کردن خودرو زیر درختان

7- برخورد سنگریزه : (Stone chip solid)

یکی از عوامل مخرب برخورد سنگریزه با رنگ بدنه خودرو است که در بعضی موارد ممکن است به دلیل شدت ضربه و از بین رفتن رنگ باعث خوردگی شود. در صورتی که اثر این بخورد زیاد نباشد و رنگ زیرین آسیب ندیده باشد می‌توان آن را با پولیش ترمیم کرد. ولی اگر رنگ به طور کامل از بین رفته باشد بهتر است سطح آسیب دیده را با رنگ و یا قلم خشگیر پر کنید تا از خوردگی بیشتر و زنگ زدگی جلوگیری شود. بیشتر این آسیب‌ها در نوک درب موتور(کاپوت) اتفاق می‌افتد.

عوامل برخورد سنگریزه:

• سنگریزه پرتاب شده بوسیله تایر خودروهای دیگر
• حرکت پشت کامیون‌های حمل سن و ماشه و نخاله‌های ساختمانی

روش پیشگیری:

• استفاده از پوشش سرامیک بدنه

8- شیره درختان: (Tree sap)

شیره و یا صمغ درختان اگر به مدت طولانی بر روی رنگ خودرو باقی بماند می‌تواند رنگ براق آن را از بین ببرد. همچنین به دلیل خشک شدن این ماده بر روی سطح بدنه، پاک کردن آن با شویند‌های معمعولی امکان پذیر نیست. استفاده از پولیش نرم می‌تواند علاوه بر پاک کردن صمغ خشک شده، لکه‌های ایجاد شده را از بین ببرد.

عوامل ایجاد شیره درختان:

• تنش‌های هوایی مثلا سرد شدن هوا ممکن است باعث ایجاد ترک بر روی درخت شود و در نتیجه صمغ درخت ترشح شود.
• آلودگی های قارچی که معمولا به دلیل شیوه‌های نادرست آبیاری و عدم استفاده دقیق از کودهای حیوانی می‌باشد.

راه‌های پیشگیری:

• شستشوی بدنه خودرو با شامپو‌های شستشوی قوی
• استفاده از واکس‌های محافظ رنگ بدنه
• پارک نکردن زیر درختان

9- لکه‌های قیر: (Tar spots)

این ماده سیاه و چسبناک ممکن است به سطح رنگ بدنه، رینگ و کف خودرو بچسبد و همچنین به دلیل پایه نفتی بودن آن پاک کردن و تمیز کردن آن کمی سخت و پیچیده است. استفاده از پولیش نرم می‌تواند این لکه‌های سیاه را از روی بدنه پاک کند.

عوامل ایجاد لکه‌های قیر:

• رانندگی در جاده‌های تازه آسفالت شده
• رانندگی در جاده‌های که ممکن در اثر تابش مستقیم نور خورشید آسفالت آن دچار تغییر شکل شود.

راه‌های پیشگیری:

• اعمال واکس محافظ بر روی بدنه
• استفاده از پوشش سرامیک بر روی بدنه

10- اکسیداسیون یا کدری رنگ : (Oxidation)

تماس مستقیم سطوح رنگی به خصوص سطح بدنه خودرو با اکسیژن موجود در هوا باعث می‌شود که ملولکول‌های رنگ الکترون‌های خود را از دست بدهند. به مرور زمان این فرار اکترون‌ها باعث تغییر رنگ بدنه خودرو شده و حالت کسل کننده‌ای به رنگ می‌دهد. اگر این اکسید شدن ادامه پیدا کند امکان از بین رفتن پوشش محافظ رنگ وجود دارد و سطح بدنه در برابر خوردگی و زنگ زدگی آسیب پذیرتر می‌شود. بسته به میزان اکسید شدن استفاده از پولیش نرم و یا زبر به همراه دستگاه بافر می‌تواند سطح آسیب دیده را ترمیم کند. 

عوامل تغییر رنگ:

• تابش مسقیم نور خورشید ( اشعه UV )
• اکسیژن موجود در هوا

روش‌های پیشگیری:

• شستشوی مرتب خودرو با شامپوهای حاوی واکس بدنه
• اعمال واکس محافظ
• استفاده از پوشش سرامیک 

11- اثر لکه آب: (Water spotting)

در اثر خشک شدن (تبخیر) قطرات آب بر روی بدنه خودرو لکه‌هایی بر روی سطح ایجاد می‌شود که به دلیل اسیدی بودن آن می‌تواند تهدیدی برای رنگ بدنه باشد. این لکه‌ها در خودروهایی به رنگ مشکی بیشتر نمایان است. شستشوی خودرو و در صورت لزوم پولیش نرم می‌تواند سطح رنگی بدنه خودرو را پاک و ترمیم کند.

عوامل ایجاد لکه آب:

• استفاده از آب با سختی بالا برای شستشوی خودرو 
• شستشوی خودرو در زیر آفتاب
• باران اسیدی

روش‌های پیشگیری:

• واکس محافظ رنگ بدنه خودرو
• شستشوی بدنه خودرو با شامپوهای حاوی واکس
• استفاده از اسپر‌های آب گریز

12- آفتاب سوختگی ( Sun Damage )

تابش مستقیم نور خورشید می‌تواند تاثیرات منفی بر روی رنگ بدنه خودرو بگذارد. در واقع نور آفتاب باعث می‌شود پیوند بین ذرات ملکول‌های رنگ اتومبیل ضعیف شود و در نهایت باعث پوسیدگی یا به زبان ساده‌تر سوختگی رنگ بدنه خودرو شود. 

بسته به میزان سطح سوختگی و آسیب دیدگی استفاده از پولیش زبر و اعمال آن توسط دستگاه بافر می‌تواند تا حد زیادی سطح مورد نظر را ترمیم کند. باید دقت داشته باشید به دلیل استفاده از این نوع پولیش می‌بایست توسط یک پولیش نرم سطح مورد نظر پرداخت شود و بعد از اتمام کار بهتر است توسط واکس بدنه، سطح پولیش داده شده را پوشش دهید تا از آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود. البته سطوح مشکی رنگ به دلیل جذب بالای نور خورشید بیشتر در معرض آسیب‌های ناشی از تابش مستقیم نور خورشید هستند.

عامل آفتاب سوختگی:

• توقف طولانی مدت زیر نور آفتاب شدید

روش‌های پیشگیری:

• اعمال واکس محافظ بر روی بدنه
• خودداری از پارک کردن خودرو زیر تابش مستقیم نور خورشید

13- جاماندگی رنگ روی رنگ: (adhesion color on color )

این عیب زمانی اتفاق می‌افتد که خودرو شما با خودری دیگر تصادف کرده است. بعد از بررسی قسمت آسیب دیده متوجه خواهید شد که قسمتی از رنگ خودروی دیگر بر روی رنگ خودرو شما چسبیده است. شاید به نوعی بتوان گفت خوش شانس بوده‌اید زیرا رنگ خودرو شما آسیب ندیده و یا خط و خشی بر روی بدنه ظاهر نشده است. بری ترمیم و از بین بردن این رنگ چسبیده می‌تواند از پولیش نرم استفاده کنید. 

آسیب‌های وارد شده به رنگ بدنه در زمان رنگ آمیزی مجدد

علاوه بر عیوب ذکر شده در بالا برخی دیگر از عیوب ممکن است در زمان رنگ آمیزی مجدد در صافکاری‌ها و به دلیل ایزوله نبودن محیط رنگ آمیزی و یا ویسکوزیته پایین بر روی رنگ بدنه خودرو ایجاد شود. در زیر به برخی از این عیوب که می‌توان با سنباده و پولیش آنها را رفع کرد اشاره می‌کنیم.

1- شره (Runs)

علت شره کردن رنگ می‌تواند یکی از عوامل زیر باشد:

• ویسکوزیته پایین رنگ
• پاشش غلط رنگ
• زمان نامناسب (Flash off)
• دمای نامناسب اتاق رنگ
• استفاده ناصحیح از مکمل‌های سفت کننده و یا رقیق کننده

برای رفع اثر شره رنگ:

• سنباده زدن به همراه پولیش
• سنباده زدن و رنگ آمیزی مجدد

2- اثر پوست پرتقالی: (ORANGE PEEL)

عوامل اصلی پدیده پوست پرتقالی:

• ضخامت پایین فیلم رنگ
• تکنیک نامناسب پاشش
• ترکیب نامناسب حلال‌ها
• سنباده زنی نامناسب
• وجود ایراد در مخزن پاشش
• دمای بالای محیط

برای رفع اثر پدید پوست پرتقالی:

• سنباده شماره 1500 – 3000 و پولیش زبر و نرم 
• سنباده زنی و رنگ آمیزی مجدد

3- وجود گرد و خاک در رنگ (Dirt Nibs)

گاهی اوقات به دلیل ایزوله نبودن شرایط ممکن است در هنگام رنگ آمیزی گرد وغبار و ذرات معلق در هوا بر روی رنگ نشست کنند و باعث ایجاد این پدید شوند.

رفع عیب:

• سنباده شماره 1200 – 2000 و پولیش زبر و نرم 
• سنباده و رنگ آمیزی مجدد

سوالات رایج در مورد پولیش سطوح رنگی

آیا استفاده مکرر از پولیش کار مناسبی است؟

استفاده مکرر از پولیش باعث کاهش ضخامت لایه بیرونی و محافظ رنگ بدنه (کیلر) شده و در نتیجه رنگ خودرو در برابر عوامل زیست محیطی مخرب آسیب پذیر تر می‌شود. بنابراین پیشنهاد می‌شود حتما بعد از اعمال پولیش از واکس بدنه برای محافظت از سطح رنگ استفاده می‌شود.

همچنین دقت شود که در هنگام پولیش کاری نباید بیشتر از 50 درصد لایه خارجی را با پولیش از بین ببرید. درصد بیشتر از این مقدار ممکن است صدمات جدی به رنگ وارد کند. 

اعمال پولیش بر روی بدنه خودروهای تازه خریداری شده و نو مجاز است؟

به هیچ عنوان نباید از پولیش برای خودروهای نو و در حد نو استفاده شود. بهترین راه برای مراقبت از رنگ این خودروها اعمال واکس و یا پوشش سرامیک است.

آیا پولیش باعث بازگرداندن رنگ می‌شود؟

باید با این مسئله دقت کرد که استفاده از پولیش به هیچ عنوان باعث بازگشت رنگ بدنه خودرو نخواهد شد. در واقع پولیش فقط باعث ترمیم رنگ‌های آسیب دیده‌ی خواهد شد که مقداری از آن در لایه زیرین بجا مانده باشد.

نحوه تشخیص عمق خط و خش چگونه است؟

روش تجربی:

برای تشخیص عمق خط وخش استفاده از ناخن دست است.  با ناخن دست خود خط وخش را لمس کنید. اگر این خط وخش با ناخن قابل لمس بود می‌توان گفت عمق این خط وخش عمیق است. اما در صورتی که نتوانید این خط وخش را لمس کنید خط وخش از نوع سطحی و کم عمق است.

روش دقیق: 

در این روش با استفاده از دستگاه (Automotive Paint Meter) می‌توان عمق رنگ بدنه خودرو را به خوبی اندازه گرفت. این دستگاه به شما ضخامت و کیفیت رنگ را اعلام می‌کند و شما به راحتی و با بررسی شرایط می‌توانید پولش مناسب را انتخاب کنید.

عملکرد پولیش چند مرحله‌ای چگونه است؟

برخی از شرکت‌های تولید کننده محصولات مراقبتی از خودرو مانند سوناکس آلمان و مادرز امریکا برای بالا بردن بازده پولیش کاری محصولات خود، محصولاتی را به صورت کیت و یا پکیج عرضه کرده‌اند که اعمال آنها بر اساس دستور شرکت سازنده بر روی بدنه خودرو نتیجه‌ای به مراتب فوق‌العاده را به همراه خواهد داشت. به عنوان مثال شرکت مادرز امریکا با تولید کیت (Mothers Ultimate Wax) که شامل پولیش زبر مرحله 1، پولیش نرم مرحله 2 و واکس کارنابای مرحله 3 است توانسته است کارایی پولیش را بالا ببرد و درخشندگی بی‌نظیری به سطح خودرو بدهد.

مراحل اعمال پولیش:

• بدنه خودرو را کاملا شستشو دهید. بهتر است از مواد غیر اسیدی برای این کار استفاده کنید. 
• تمام بنه خودرو را به طور کامل با حوله نرم و ضد خط و خش خشک کنید.
• اجازه دهید بدنه کاملا سرد شود.
• پولیش مناسب را با توجه به نوع آسیب دیدگی انتخاب کنید.
• برای اعمال پولیش می‌توانید از پد مخصوص پولیش(پد کاربردی مایکروفایبر) و یا دستگاه بافر به همراه پد مناسب آن استفاده کنید.
• سطح مورد نظر را با دقت، سرعت و فشار ثابت و مناسب پولیش کاری کنید.
• اجازه دهید پولیش بر روی سطح باقی بماند ( 1 تا 2 دقیقه) و قبل از خشک شدن آن رسوبات آن را با دستمال تمیز و ضد خط و خش پاک کنید.

منبع: نیلاکا