رادیاتور ماشین چگونه کار می‌کند؟
زمانی که خودرو در حال حرکت است، جرقه شمع ها سبب محترق شدن مخلوط سوخت، هوا و تولید گرما می‌شود. وجود یک سیستم خنک کننده در خودرو بسیار ضروری است؛ در غیر این صورت، شاید خودرویی باقی نماند! رادیاتور یکی از اجزای اصلی و مهم سیستم خنک کننده است. سیستم های خنک‌کننده تا به امروز تغییرات زیادی پیدا کرده اند که منجر شده است تا بازدهی آن‌ها به مقدار چشمگیری افزایش پیدا کند و میزان آلایندگی خودرو نیز کاهش یابد. در این مقاله قصد داریم توضیح دهیم که رادیاتور ماشین چگونه کار می‌کند. با ماه همراه باشید.
رادیاتور چیست؟
اگر صاحب یکی از خودروهای رنو مانند مگان باشید و کاپوت خودرو را برای بررسی قطعات مگان باز کرده باشید، به غیر از رادیاتور که مانند همه خودروها در قسمت جلوی خودرو قرار دارد، یک مخزن کوچک که در آن آب و ضد یخ وجود دارد، جلب نظر می کند، این قطعه منبع انبساط نامیده می شود، وقتی دمای آب افزایش پیدا می کند و حجم مایع خنک کننده موتور در اثر انبساط زیاد می شود، مایع خنک کننده به این منبع راه یافته و سطح آن بالا می رود و وقتی خودرو مجددا خنک شد، سطح مایع خنک کننده در این مخزن پائین می رود.رادیاتور در اثر تبادل حرارتی با محیط موجب می شود تا گرمای مایع خنک کننده به محیط منتقل شود. برای آنکه بهتر متوجه شوید، رادیاتورهایی که در خانه برای گرم کردن محیط استفاده می‌شوند را در نظر بگیرید، آب گرم با گردش در رادیاتور موجب می شود تا گرما به محیط داخل منزل منتقل شده و سبب گرم شدن خانه شود. رادیاتور ماشین نیز دقیقا همینطور عمل می‌کند؛ اما گردش آب موجود در رادیاتور سبب به تعادل رسیدن دمای موتور خودرو می‌شود.
رادیاتور چگونه کار می‌کند؟
رادیاتورهایی که امروزه در خودروها می‌بینیم، از جنس آلومینیوم هستند اما در گذشته از مس هم برای ساخت رادیاتور استفاده می‌شد. وظیفه مهم رادیاتور خنک کردن موتور و قطعات آن است و می‌توان گفت یک مبدل حرارتی است. آب با گردش در بین قطعات موتور داغ شده و از یک لوله وارد رادیاتور می‌شود. رادیاتور دارای سطح وسیعی است و شکل مشبکی دارد که سبب می‌شود آب با هوا در تماس باشد و دمای آن پایین بیاید. یک یا دو فن نیز وجود دارد که در مواقع نیاز روشن شده و به جریان هوا از میان لوله های نازک رادیاتور کمک می‌کنند. خودرو مگان و لوگان دارای یک فن می باشند ولی در دو سرعت متفاوت عمل می کنند، تغییر سرعت فن بوسیله یونیت موتور و با استفاده از دو عدد رله انجام می گیرد. حسگرهای دمای موتور مانند دیگر حسگرها به کامپیوتر متصل هستند و لحظه به لحظه دمای مایع خنک کننده موتور را به کامپیوتر منتقل می‌کنند. کامپیوتر دستور روشن شدن فن را در دور کند و یا تند صادر می‌کند. با روشن شدن فن جریان هوا از میان لوله ها و شبکه های رادیاتور بیشتر می شود و دمای موتور به تعادل می‌رسد، بنا بر میزان دما، ممکن است فن با دور کند و یا فن با دور تند فعال شود و فن کلا از کار بایستد.
چگونه طول عمر رادیاتور را افزایش دهیم؟
نکته‌ای که در مورد رادیاتورها باید به خاطر داشته باشیم بررسی میزان سطح مایع خنک کننده در رادیاتور است. مایع خنک کننده درون رادیاتور سبب کاهش دمای موتور می‌شود. این مایع مخلوطی از آب و ضد یخ می باشد و در صورتیکه از آب معمولی استفاده شود، وجود املاح و ناخالصی موجود در آن، سبب رسوب و خوردگی رادیاتور شده و آن را خراب می‌کند. احتمالا اصطلاح گل گرفتن رادیاتور را شنیده اید، علت آن وجود ناخالصی در آب است. با داغ شدن آب، ناخالصی و املاح در دیواره‌ها و قسمت های مختلف رادیاتور ته نشین می‌شود. توصیه می‌کنیم مطابق آنچه در مستندات فنی خودرو اعلام شده است، حتما از آب مقطر و محلول ضدیخ مناسب و استاندارد برای رادیاتور استفاده کنید. در صورتی که رادیاتور دارای نقص باشد، دمای موتور افزایش یافته و مشکلات مختلفی خواهد کرد. در چنین مواقعی دستپاچه نشوید و با آرامش در اولین مکان امن توقف کنید تا از بروز تصادف جلوگیری کنید. اگر در این مواقع، خودرویی از پشت به شما برخورد کنند، مجبور می‌شوید خرج‌های اضافه‌ای مانند هزینه‌های تعویض چراغ‌ها و نگهدارنده سنسور دنده عقب را متحمل شوید.
چگونه مایع خنک کننده رادیاتور را تعویض کنیم؟
مایع خنک کننده موتور می بایست مطابق یک جدول زمانی و آنچه که در دفترچه تعمیرات خودرو درج شده است تعویض گردد، برخلاف آنچه که خیلی از افراد غیر متخصص توصیه می کنند نباید به رنگ و بوی آنچه در داخل مخزن انبساط وجود دارد توجه نمود، اگر بطور ناگهانی رنگ و بوی مایع خنک کننده موتور تغییر کرده است، حتما باید به تعمیرگاه مجاز رنو مراجعه نمود تا خودرو توسط کارشناس دوره دیده بازدید شود ولی اگر رنگ و بوی مایع خنک کننده پس از گذشت از زمان تعویض آن که در دفترچه تعمیرات خودرو اعلام شده است، تغییری نکرده است، این به منزله سالم بودن آن نمی باشد، به عبارت دیگر هیچ وقت نباید منتظر شد تا علائمی مبنی بر خرابی و یا فاسد شدن مایع خنک کننده مشاهده شود بلکه می بایست مایع خنک کننده مطابق آن جدول زمان بندی تعویض گردد حتی اگر ظاهر مایع خنک کننده مناسب باشد. به دلیل حساسیت بالا توصیه می شود که تعویض مایع خنک کننده موتور در نمایندگی مجاز انجام شود و عملیات هواگیری مطابق اصولی که در مستندات فنی عنوان شده است، انجام گیرد. ضدیخ و آب را با درصدی که روی ظرف و یا قوطی ضدیخ درج شده است، می بایست بکار گرفته شود. فراموش نکنید که آب لوله کشی دارای املاح و ناخالصی است و نباید از آن استفاده شود.
وظیفه درپوش رادیاتور خودرو
شاید تا به حال به این فکر نکرده باشید اما درپوش رادیاتور و یا درب مخزن انبساط نیز کار مهمی انجام می‌دهد. همین قطعه به ظاهر ساده به میزان قابل توجهیی سبب افزایش نقطه جوش آب می‌شود. مایعات با گرم شدن منبسط می‌شوند و تمایل به خروج از سیستم خنک کننده را دارند، به همین دلیل اگر از درپوش غیر استاندارد استفاده گردد، موجب می شود که کنترل دما و فشار مایع خنک کننده بدرستی انجام نشود و موتور آسیب ببیند.
سخن آخر
سیستم خنک کننده در خودروها از اهمیت زیادی برخوردار است. با سوختن بنزین و احتراق، گرمای بسیار زیادی تولید می‌شود و رادیاتور ماشین یکی از اجزای مهم در کاهش دما و از بین بردن گرما است. برای داشتن یک خودرو با رادیاتور سالم، از آب مقطر و ضدیخ استفاده کنید. همچنین اگر دارای یکی از خودروهای رنو هستید، می‌توانید در صورت خرابی قطعات خودروی خود، از جمله رادیاتور، نگهدارنده سنسور دنده عقب و ... برای خرید انواع قطعات رنو به رنویار مراجعه کنید.
