اختصاصی خودروتک؛
ترامپ با صنعت خودروسازی آمریکا چه می‌کند؟
حالا به نظر می‌رسد که تلاش‌های این شرکت برای کاهش هزینه‌های نهایی و تمام شده برای تولید خودرو در آمریکا با اعمال قانون افزایش تعرفه واردات دولت ترامپ همگی نقش بر آب شد چراکه حالا به گفته جیمز هکت مدیرعامل شرکت فورد، این خودروساز آمریکایی یک میلیارد دلار سود عملیاتی خود را تحت تاثیر این قانون از دست خواهد داد و این امر بار دیگر اثبات می‌کند که دستور دونالد ترامپ و شعله افروزی‌های وی در جنگ تجاری چین و ایالات متحده آمریکا بیشتر به ضرر شرکت‌های آمریکایی تمام خواهد شد.
به گزارش خودروتک ، خرد و کلان از دم تیغ اظهارنظرهای تند و خشن و گهگاه توهین‌آمیز او عبور کرده‌اند. تحلیل‌های غیرکارشناسی و بعضی‌اوقات مضحک ترامپ، توانمندی و در حقیقت صلاحیت او برای رونق صنایع را زیر سؤال برده است. این‌ها در حالی است که رئیس‌جمهور آمریکایی‌ها در آستانه 70 سالگی خود را به‌عنوان یکی از ثروتمندترین افراد حال حاضر دنیا و یکی از کارآفرینان مطرح و تاجری مسلط به اصول مذاکره اقتصادی به حساب می‌آید. صحبت‌های اخیر او درباره شرکت‌های فناورانه سیلیکون‌ولی با واکنش‌های شدیدی به‌ویژه اپل و گوگل روبه‌رو شده بود. حالا نگران اصلی کارشناسان، اتخاذ موضعی مبهم و نامعلوم او حول محور صنعت خودرو است. ناظران بر این باورند که دونالد ترامپ هیچ تصویر دقیقی از مفهوم واقعی اتومبیل‌سازی ندارند؛ اما از سویی دیگر او در دسامبر سال ۲۰۰۸، از اولین حامیان برنامه نجات صنعت خودروسازی آمریکا با حمایت دولت، شده بود.
ترامپ و سرمایه‌گذاری خارجی
دونالد ترامپ به‌عنوان نامزد جمهوری‌خواه ریاست جمهوری ایالات‌متحده، در تور نامزدی خود بارها و بارها نسبت به روش کسب‌وکار در صنعت خودروسازی انتقاداتی را وارد کرد. عمده اعتراض ترامپ به سرمایه‌گذاری‌های خارجی خودروسازان به‌خصوص در مکزیک بوده است. البته تاخت‌وتاز وی چندان بی‌ربط هم نبوده است. فورد در روزهایی که تصور می‌شد به وضعی مساعد مالی رسیده بود، ناگهان ولوو را از دست داد. مدتی بعد دوباره به سروسامانی رسید و تصمیم گرفت مانند جنرال‌موتورز راهی بازار آمریکای جنوبی شود. سرمایه‌گذاری کلان فوردی‌ها در مکزیک، با بازخوردی بسیار کمتر از پیش‌بینی‌ها روبه‌رو شد و این به بحران گسترده مالی شرکت دامن زد. اعتراض همیشگی ترامپ به خروج سرمایه‌های داخلی به خارج از مرزهای آمریکا، آن‌قدر از دیدگاه صاحب‌نظران واهی تلقی می‌شود که کمتر به آن پرداخته و پاسخ داده شده است. ترامپ گویی چندان از بازار بکر همسایه جنوبی‌شان خبر ندارد. اگر مکزیک، آرژانتین و ونزوئلا نبودند الان نیمی از سه غول دیترویت (فورد، جنرال‌موتورز و کرایسلر) باید بربادرفته به حساب می‌آمدند. ترامپ که شخصاً به برند فورد علاقه‌مند است سال 2015 نسبت تأسیس خط تولید جدید مونتاژ پیکاپ رنجر در میشیگان و ایجاد 1200 فرصت شغلی، تبلیغات گسترده‌ای را در رسانه‌های خودش فراهم دید. عاقبت این اقدام افزایش قیمت رنجر و خارج شدن آن دور رقابت به دلیل گران بودن نیروی کار بومی آمریکا شد. اکثر قریب به‌اتفاق خودروسازان آمریکای شمالی عمیقاً و اکیداً معتقدند که سرمایه‌گذاری‌های خارجی برای افزایش حاشیه سود و کاهش هزینه‌ها، تنها راه است و نه یک انتخاب. این همان چیزی است که ترامپ آن را با حس و حال ناسیونالیستی‌اش مخلوط می‌کند.
ترامپ و تعرفه‌ها
رئیس‌جمهور منتخب حزب جمهوری‌خواه آمریکا، از دید همکارانش به فردی که تأثیر عمیقی بر کسب‌وکارها ایجاد می‌کرده، معروف بوده است؛ اما به طرزی شوکه کننده ترامپ نسبت به صنعت خودروسازی موضع‌گیری تعجب‌برانگیز دارد. این تاجر میلیاردر اخیراً نسبت به وضع تعرفه‌های گوناگون روی تولید، واردات و صادرات خودرو در آمریکا نظرات جنجالی داده است. در اینکه وعده‌های انتخابی ترامپ عجول بی‌پروا بوده، شکی نیست اما اینکه او قصد دارد تعرفه خودروهای وارداتی به بازار بومی آمریکا را افزایش دهد، کمی بحث‌برانگیز شده است. دونالد ترامپ بر این باور است که این اقدام یک حرکت انقلابی در جهت حمایت از صنعت داخلی اتومبیل‌سازان آمریکایی است. غافل از آنکه افزایش تعرفه خودروهای وارداتی، تعادل در بازار بومی را از بین می‌برد و رقابت بین خارجی‌ها و داخلی‌ها را نامتوازن می‌کند. به‌عنوان‌مثال کره‌ای‌هایی که به خودروهای فول‌آپشن و ارزان معروف بودند، کم‌کم به خودروهایی با قیمت بالا و بدون آپشن تبدیل می‌شوند. این پدیده در ادامه حضور و بالطبع سرمایه‌گذاری سنگین آن‌ها را در خاک آمریکا کم‌رنگ می‌کند. از سویی دیگر حمایت کورکورانه از داخلی‌ها، بدون در نظر گرفتن ظرفیت‌شان، عاقبتی مانند حمایت انگلیسی‌ها از لندررور و ضرر و زیان‌های سنگین را پیدا می‌کند. با توجه به این مسئله که 40درصد از محصولات آمریکایی خودروهای تولیدشده در مکزیک هستند، هرگونه اختلال ناشی از تعرفه‌ها در زنجیره عرضه خودرو در آمریکای شمالی موجب افزایش هزینه‌ها می‌شود و عرضه به شمال و جنوب را مختل می‌کند؛ اما لفاظی‌های ستاد انتخاباتی ترامپ تغییر کرده است. در ابتدا ترامپ در مورد فورد ادعا می‌کرد اگر این خودروساز در مکزیک کارخانه بسازد، باید برای وارد کردن قطعات یا خودرو به آمریکا تعرفه پرداخت کند؛ اما بعداً، اظهار کرد که اگر دولت او نتواند از دولت مکزیک امتیاز بگیرد، بر کالاهای ساخت مکزیک تعرفه 35درصدی وضع خواهد کرد. نگرانی اصلی میزان تعرفه و دامنه آن است.
ترامپ و ادغام
چند سالی است که کرایسلر یکی از سه غول خودروسازی آمریکا شراکتی به‌نسبت دل‌چسب را با فیات ایتالیا آغاز کرده است. این یعنی دو برند فوق در کنار تمام زیرمجموعه‌هایشان (دوج، جیپ، آلفارومئو، فراری و مازراتی) می‌توانند از بازارهای مشترک و همچنین فناوری‌های دو طرف بهره بگیرند. در مثالی دیگر، جنرال‌موتورز نیز مدت‌هاست با چینی‌ها کنار آمده و بخشی از سهام ارزشمند خود را در اختیار چشم‌بادامی‌ها قرار داده و از همین طریق مسیری ساده را به بزرگ‌ترین بازار تولید و مصرف خودروی دنیا باز کرد. در چنین وانفسایی که خودروسازان نامدار آمریکایی دست به دامان شرکت‌های درجه 2 آسیایی شده‌اند، ترامپ می‌آید و می‌گوید که صنایع اتومبیل‌سازی آمریکا باید همکاری‌شان با خارجی‌ها را قطع کنند و صرفاً از پتانسیل‌های داخلی برای تولید و فروش بهره بگیرند. شکی نیست که تنها طی یکی دو ماه بعد از ابلاغ این دستور، کمپانی‌های خودروسازی یکی پس از دیگری به ورطه نابودی کشیده خواهند شد. در حقیقت ترامپ ذهنیتی درباره خنثی‌سازی معاهدات تجاری ندارد. او در کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود که در صورت انتخاب شدن به‌عنوان ریاست‌جمهوری آمریکا، فورد را متقاعد می‌کند به آمریکا بازگردد. این موضوع می‌تواند از نظر سیاسی به یک چالش بزرگ تبدیل شود.
ترامپ و تردید اروپایی‌ها
خودروسازان آلمانی هم از هرگونه محدودیت‌های تجاری جدید آمریکا با مکزیک آسیب خواهند دید. غول‌های خودروسازی آلمان نسبت به پیامدهای به دنبال پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بر فعالیت تجاری و کسب‌وکار آن‌ها ابراز نگرانی کرده‌اند. انجمن VDA که نماینده فولکس‌واگن، دایملر و سایر خودروسازان و تأمین‌کنندگان است، در بیانیه‌ای اعلام کرد این واهمه وجود دارد که آمریکا تحت رئیس‌جمهور جدیدش مانند چین تنها به اقتصاد داخلی متمرکز شود که به جریان تجارت بین‌المللی آسیب خواهد زد. پیروزی غیرمنتظره ترامپ بر گروه‌های خودروسازی مانند ب‌ام‌و که سرمایه‌گذاری سنگینی در تولید مکزیک برای صادرات به بازار آمریکا داشته‌اند، لطمه خواهد زد و همچنین تهدیدی برای سرمایه‌گذاری رنو و پژو سیتروئن در ایران خواهد بود. ب‌ام‌و در ژوئن کار برای ساخت یک کارخانه در مکزیک را آغاز کرد و اعلام کرد 2.2 میلیارد دلار برای تولید سالانه 150 هزار خودرو تا سال 2019 سرمایه‌گذاری خواهد کرد. سه ماه بعد برند آئودی از زیرمجموعه‌های فولکس‌واگن یک کارخانه با ظرفیت تولید مشابه را افتتاح کرد. در این کارخانه 1.3 میلیارد دلاری، شاسی‌بلند Q5 برقی و بنزینی تولید خواهد شد. ماتیاس مولر، مدیرعامل گروه خودروسازی فولکس‌واگن در مونیخ اظهار کرده بود که امیدوار است انتخاب ترامپ به ضرر بیشتر این شرکت نباشد زیرا این خودروساز سرگرم مذاکره برای حل‌وفصل رسوایی آلایندگی دیزلی در آمریکاست. ارزش سهام فولکس‌واگن روز چهارشنبه گذشته پس از اعلام نتایج انتخابات آمریکا، 2.3 درصد، ب‌ام‌و 1.9 درصد و دایملر 1.8 درصد در معاملات روز چهارشنبه کاهش پیدا کرد که فراتر از کاهش 1.4 درصدی بخش خودروی اروپا بود.
ترامپ و بازار فعلی
فناوری‌های جدید کمتر از 5 سال دیگر تأثیر خود را می‌گذارند. طی این نیم دهه، یا برقی‌ها و خودران‌ها حاکم خیابان‌ها می‌شوند یا اینکه ماحصل سال‌ها تحقیق و توسعه و سرمایه‌گذاری‌های کلان دود می‌شود. ناظران بر این باور هستند که بازار ایالات‌متحده آمریکا حداقل تا 20 سال دیگر بحرانی که در 2008 به وجود آمد را تجربه نخواهد کرد؛ اما دولت جدید عملاً برنامه مدونی برای این بازار ارائه نکرده است. جنرال‌موتورز سود عملیاتی خود طی سه ماه اخیر را با 19 درصد کاهش منتشر کرده است. نیسان ژاپن که یکی از بزرگ‌ترین خارجی‌های حاضر در خاک آمریکا به حساب می‌آید، کاهش 40 درصدی فروش را تا سه‌ماهه نخست 2018 پیش‌بینی کرده است. زمزمه‌های افول فیات-کرایسلر گهگاه از گوشه و کنار به گوش می‌رسد اما گویا این طرف ایتالیایی است که نمی‌تواند خود را با هم‌تای آمریکایی‌اش وفق دهد؛ اما این تزلزل سهام کرایسلر در بورس منهتن را با ریزش روبه‌رو خواهد کرد. در مورد جنرال‌موتورز نیز تعطیلی قریب‌الوقوع کارخانه اوهایو را در پیش داریم که تمام ظرفیت خود را صرف تولید شورولت کروز و کادیلاک سی‌تی‌اس کرده بود. دو محصول نیمه‌لوکس و نیمه شکست‌خورده. این دو مدل با کاهش تولید 17 درصدی مواجه شده‌اند که در تاریخ تولیدشان بی‌سابقه بوده است. تویوتا به‌عنوان پرفروش‌ترین هیبریدی‌ساز دنیا، بخش بزرگی از درآمد خود را مدیون بازار ایالات‌متحده است ولی آن‌طور که از رفتارهای رئیس‌جمهور جدید برمی‌آید، به‌زودی باید جای خود را به یکی از نمونه‌های هم‌کلاس از کمپانی فورد و یا جی‌ام بسپارد. دونالد ترامپ احتمالاً بهتر از هر فرد دیگری می‌داند که چین در حال حاضر نامزد اصلی و در حقیقت هدف نهایی تمام خودروسازان جهان است. سیاست‌های محافظه‌کار اوباما، حضور آمریکا آن هم در جایگاه دوم را با شک و تردیدهایی روبه‌رو کرده بود. در رابطه با استراتژی تند ترامپ چه باید گفت؟
