سایپا شاهین چگونه خودرویی است؟
این روزها نام شاهین را بیش از پیش می‌شنویم. به نظر می‌رسد سایپا بعد از سال‌ها از جدیدترین خودروی ملی خود، یعنی شاهین که تا پیش از این با نام رهام می‌شناختیم رونمایی کند. این محصول برپایه پلتفرم SP100 توسعه یافته است. در این مطلب نگاه کوتاهی به شاهین خواهیم داشت.
به گزارش خودروتک به نقل از جی اس ام ، چندین سالی می‌شود که عبارت خودروی ملی در لغت‌نامه ما ایرانیان حضور پیدا کرده است.
ایران خودرو در سال 1381 از اولین خودروی ملی با نام سمند رونمایی کرد. در حالی که این محصول به عنوان یک خودروی ملی شناخته می‌شود، شرکت‌های خارجی زیادی در توسعه سمند حضور فعال داشته‌اند. موتور مورد استفاده در نسل‌های اولیه این خودرو با پژو 405 یکسان بود که همین موضوع ملی بودن سمند را زیر سوال می‌برد.
تاریخچه خودروهای ملی
پس از معرفی سمند، شرکت‌های ایران خودرو و سایپا تصمیم به رونمایی از خودروهای ملی بیشتری گرفتند. در این سال‌ها محصولات زیادی به بازار عرضه شدند که عبارت خودروی ملی را یدک می‌کشیدند. از این خودروها می‌توان به دنا، رانا، تیبا و ساینا اشاره کرد که البته در توسعه و طراحی تمامی آن‌ها دانش خارجی نیز حضور داشته است.
به جرات می‌توان گفت تا به امروز شاهد عرضه خودروی واقعا ملی به بازار نبوده‌ایم و شرکت‌های ایران خودرو و سایپا با استفاده از دانش و مهندسی شرکت‌های خارجی به توسعه خودروهای ملی مشغول بوده‌اند! برای تولید یک خودرو شرکت‌ها باید از دانش و سرمایه کافی برخوردار باشند. یکی از مباحث مهم در تولید یک خودرو، پلتفرم مورد استفاده برای توسعه آن است.
به علت هزینه بالای توسعه یک پلتفرم جدید، بسیاری از شرکت‌ها ترجیح می‌دهند پلتفرم‌های گذشته شرکت‌های دیگر را خریداری کنند. در حقیقت این موضوع تا حدودی منطقی به نظر می‌رسد. تصور کنید یک شرکت چینی سعی داشته باشد با سرمایه‌گذاری چندین میلیارد دلاری مشغول توسعه یک پلتفرم جدید شود. این احتمال وجود دارد که این پلتفرم با شکست در بازار مواجه شود به همین علت این شرکت چینی با پرداخت هزینه‌ای کمتر یک پلتفرم قدیمی را از یک شرکت مطرح در صنعت خودرو خریداری می‌کند.
بسیاری از شرکت‌های مطرح فعال در صنعت خودرو پس از توسعه یک پلتفرم جدید، پلتفرم قدیمی خود را به شرکت‌های دیگر می‌فروشند. از یک پلتفرم برای توسعه چندین محصول استفاده می‌شود تا هزینه بالای توسعه آن توجیه اقتصادی پیدا کند. هزینه بالای توسعه پلتفرم باعث شده که شرکت‌های داخلی از انجام این کار منصرف شوند. برای مثال سمند که اولین خودروی ملی محسوب می‌شود از پلتفرم بهبودیافته پژو 405 بهره می‌برد.
بهبود در یک پلتفرم کار ارزان قیمتی نیست به گونه‌ای که میلیون‌ها دلار سرمایه برای این کار لازم است. برخی منابع هزینه طراحی پلتفرم سمند را 500 میلیارد تومان اعلام کرده‌اند! این مبلغ برای بازطراحی یک پلتفرم بسیار زیاد است که دلیل آن را باید در دانش مهندسی کم شرکت‌های داخلی جستجو کرد.
پلتفرم شاهین
بعد از نگاهی به تاریخچه خودروهای ملی، به بررسی جدیدترین محصول بومی سایپا می‌پردازیم. سایپا شاهین اولین خودروی ملی محسوب می‌شود که بر اساس یک پلتفرم داخلی توسعه یافته است. این محصول در نمایشگاه خودروی شیراز به صورت رسمی معرفی شد. سایپا در گذشته اعلام کرده بود در حال توسعه دو پلتفرم داخلی SP1 و SP2 است که هر کدام از آن‌ها برای تولید خودروهای مختلف در سگمنت‌های متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند.
خودروی SP100 یا همان شاهین یا رهام سابق برپایه پلتفرم SP1 توسعه یافته است که البته هم اکنون این پلتفرم با نام SP100 شناخته می‌شود. شاهین یک خودروی سدان کامپکت است که در مقایسه با محصولات گذشته سایپا از طراحی پخته‌تر و جذاب‌تری بهره می‌برد. در حالی که سایپا می‌توانست از شرکت‌های مطرح فعال در صنعت خودرو برای محصول جدید خود پلتفرم خریداری کند، تصمیم گرفت با پرداخت هزینه بسیار بیشتری یک پلتفرم کاملا جدید و داخلی را طراحی و تولید کند. این اقدام سایپا را می‌توان قدمی محکم و مناسب در صنعت خودروسازی ایران دانست.
در حال حاضر این خودرو به بازار عرضه نشده و نمی‌توان در رابطه با قابلیت‌های پلتفرم SP100 اظهار نظر قطعی کرد با این حال سایپا ادعا می‌کند که این پلتفرم استحکام مناسبی دارد و از ایمنی بالایی برخوردار است. متاسفانه با توجه به سابقه نامناسب خودروسازان داخلی چندان نمی‌توان به گفته سایپا اعتماد کرد و برای بررسی صحت گفته‌های سایپا باید منتظر عرضه این محصول به بازار باشیم. در صورتی که سایپا به ایمنی بالای خودروی جدید خود اطمینان داشته باشد باید شاهد حضور آن در تست‌های تصادف معتبری مانند Euro NCAP باشیم، البته این شرکت اعلام کرده این خودرو می‌تواند سه ستاره ایمنی از سوی یورو انکپ کسب کند.
سایپا موفق شده شاهین را با طراحی بسیار بهتری در مقایسه با تیبا و ساینا تولید کند. این خودرو در نگاه اول در مقایسه با نسل‌های گذشته خود طراحی جذاب‌تری دارد و می‌تواند خریداران بیشتری را جذب کند. اگر چه با یک پلتفرم داخلی روبه‌رو هستیم ولی در طراحی شاهین شرکت‌های خارجی نیز حضور داشته‌اند. اگر بخواهیم نگاه دقیقی به طراحی این خودرو داشته باشیم می‌توانیم به شباهت بخش‌هایی از آن با آریزو 5 پی ببریم. این محصول با رینگ‌های 15 و 16 اینچی به فروش می‌رسد.
مشخصات فنی و تجهیزات ایمنی شاهین
به سراغ بخش فنی این خودرو می‌رویم. سایپا این محصول جدید خود را در دو نمونه مجهز به گیربکس دستی و اتوماتیک با وزن‌های 1260 و 1330 کیلوگرم روانه بازار می‌کند. در بخش موتور شاهد استفاده از یک پیشرانه با حجم 1650 سی‌سی با استاندارد آلایندگی یورو 5 هستیم. این موتور می‌تواند 113 اسب بخار قدرت و 154 نیوتون متر گشتاور تولید کند. این موتور شباهت زیادی به نمونه استفاده شده در برلیانس H330 دارد. این احتمال وجود دارد که موتور رهام با برلیانس H330 یکسان باشد که این موضوع می‌تواند ملی بودن این خودرو را زیر سوال ببرد.
بر اساس اعلام سایپا حداکثر سرعت این خودرو در نمونه‌های مختلف به 185 و 190 کیلومتر بر ساعت می‌رسد. رهام در تیپ‌های مختلف شامل پایه 1، استاندارد، پایه 2، Mid، لوکس و سوپرلوکس به بازار عرضه می‌شود. سیستم تعلیق جلوی رهام از نوع مک فرسون بوده و سیستم تعلیق میله پیچشی برای سیستم تعلیق عقب آن در نظر گرفته شده است. ترمزهای جلو و عقب این خودرو از نوع دیسکی هستند.
از تجهیزات ایمنی و رفاهی که شرکت سایپا برای خودروی رهام در نظر گرفته می‌توان به گیربکس 6 سرعته خودکار، کمربندهای ایمنی با سیستم پیش کشنده، حضور 6 ایربگ در تیپ‌های لوکس و سوپرلوکس، آینه‌های جانبی با قابلیت باز و بسته شدن خودکار در تیپ‌های لوکس و سوپرلوکس، سنسور پارک، سیستم دی‌لایت، سیستم کنترل کننده الکتریکی خودرو، نمایشگر 7 و 10 اینچی با پشتیبانی از سیستم عامل اندروید در مدل‌های لوکس و سوپرلوکس، سیستم فرمان حساس به سرعت، سیستم کنترل باد لاستیک‌ها، سیستم ABS، سیستم ESC، سانروف و کروز کنترل در تیپ‌های لوکس و سوپرلوکس اشاره کرد.
قیمت شاهین
در حال حاضر قیمت شاهین در تیپ‌های مختلف مشخص نشده است با این وجود بر اساس اظهارات غیررسمی، این خودرو در بازه قیمتی ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان به بازار محسوب می‌شود. بر اساس گفته‌ها این خودرو در اواخر سال آینده به بازار عرضه می‌شود و به احتمال زیاد در آینده این خودرو با مگاپلتفرم SP100 در نمونه‌های مختلف شامل هاچ‌بک و کراس‌اوور نیز در اختیار خریداران قرار می‌گیرد. در رابطه با قیمت این خودرو ابهامات زیادی وجود دارد.
در حال حاضر بازار خودرو وضعیت نامناسبی را تجربه می‌کند و محصولات مختلف با قیمت‌های بالایی به فروش می‌رسند که البته این قیمت بالا دلایل مختلفی مانند اعمال تحریم‌ها و همچنین احتکار خودرو از سوی خودروسازها دارد. تا به امروز موضوع احتکار خودرو چندین بار از سوی منابع مختلف تکذیب شده است با این وجود نمی‌توان در این رابطه اظهار نظر قطعی کرد. در گذشته شرکت‌های داخلی با معرفی محصولات جدید خود قیمت‌های مختلفی را برای آن‌ها اعلام کرده‌اند و در نهایت آن‌ها را با قیمت‌های متفاوت در اختیار خریدار قرار داده‌اند که بارزترین نمونه در این میان مربوط به محصولات جدید شرکت پژو در بازار ایران است که از زمان معرفی تا ورود به بازار چندین بار با تغییر قیمت مواجه شدند.
شاهین یک خودروی ملی محسوب می‌شود که همانند تمامی خودروهای ملی گذشته، شرکت‌های خارجی زیادی در توسعه آن نقش داشته‌اند (سایپا می‌تواند چنین موضوعی را تکذیب کند). بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده مطرح در صنعت خودرو برای توسعه یک محصول جدید با شرکت‌های مختلف همکاری می‌کنند به همین علت نمی‌توان در این رابطه به سایپا خرده گرفت. یکی از نکات مهم در رابطه با رهام مربوط به پلتفرم داخلی این محصول است که آن را از دیگر خودروهای ملی متمایز می‌کند. رهام طراحی زیباتری در مقایسه با تیبا و ساینا دارد و بروزتر به نظر می‌رسد.
در کنار طراحی داخلی و خارجی یک خودرو، کیفیت آن و همچنین قابلیت اطمینان پارامترهای مهم دیگری هستند که در خرید یک خودرو تاثیر زیادی دارند. متاسفانه در سال‌های اخیر کیفیت ساخت خودروهای داخلی با افت شدیدی مواجه شده است و شرکت‌ها برخی از ویژگی‌های ضروری خودرو را به صورت سفارشی در اختیار خریدار قرار می‌دهند. امید می‌رود که شاهین کیفیت ساخت مناسبی داشته باشد که البته با توجه به تولیدات کنونی سایپا نباید انتظار چنین موضوعی را داشته باشیم.
جمع بندی
در رابطه با موفقیت این خودرو در بازار نمی‌توان هم اکنون اظهار نظر قطعی کرد. با این حال با توجه به وضعیت کنونی بازار، تعرفه بالا برای واردات خودرو (ممنوعیت واردات)، انحصار در بازار اتومبیل، تخلف گسترده واردکنندگان، سوءاستفاده دلالان و شرکت‌های تولیدکننده داخلی از وضعیت بازار و همچنین اعمال تحریم‌های جدید می‌توان تا حدودی موفقیت شاهین را در بازار ایران تضمین شده دانست!
در نهایت باید گفت برای پیشرفت در صنعت خودرو باید دولت تعرفه واردات را به شدت کاهش دهد تا انحصار در این بازار از بین برود. علاوه بر کاهش تعرفه باید تولیدکنندگان داخلی با شرکت‌های مطرح بین‌المللی همکاری مستمر داشته باشند تا بتوانند به جایگاه مناسب‌تری در این بازار دست پیدا کنند. اگر چه صنعت خودرو در ایران سابقه تقریبا یکسانی با کره جنوبی دارد ولی جایگاه شرکت‌هایی مانند هیوندای و کیا تفاوت فاحشی با شرکت‌های سایپا و ایران خودرو دارد که البته این تفاوت بیشتر مربوط به استراتژی این برندها و همچنین عملکرد دولت‌ها در قبال آن‌هاست.
نظر شما در رابطه با جدیدترین خودروی ملی سایپا چیست؟ آیا شاهین می‌تواند نظر خریداران را به سوی خود جلب کند؟ نظر خود را با ما و دیگر کاربران وب‌سایت در میان بگذارید.
