نگاهی به تاریخچه پژو 405؛ تأثیرگذارترین خودرو در ایران

وزیر صنعت می‌گوید ایران‌خودرو باید پژو 405 را از خط تولید خود حذف کند. این یعنی آبی‌های جاده مخصوص می‌بایست با یکی از مهم‌ترین خودروهای تاریخ خود خداحافظی کنند. این خودرو ساده و محبوب فرانسوی پایه‌گذار لیست بلندبالایی از دیگر تولیدات ایران‌خودرو بود. درواقع صنعت خودرو ایران بعد از پیکان دین بزرگی به گردن پژو 405 دارد.

به گزارش خودروتک ، پژو 405 برای اولین‌بار در سال 1984 در فرانسه تولید شد. طراحی به‌روز و مشخصات فنی جذاب این خودرو، آن را تبدیل به یکی از پرفروش‌ترین سواری‌های بازار اروپا کرد. بعد از عرضه این خودرو در بازار و درو کردن تمام رکوردهای فروش، در اتفاقی بی‌سابقه این خودرو با رای بسیار بالا به‌عنوان بهترین خودرو سال اروپا برگزیده شد.

پژو 405 به لطف پذیرش قطعنامه 598 توسط سازمان ملل در سال 1367 با عقد قراردادی به مدت سه سال بین پژو و ایران‌خودرو، وارد بازار خودرو ایران شد. در قطعنامه 598، مسئله تعیین خودروی سواری با هماهنگی کامل سازمان و وزارتخانه مطرح شد که سازمان ملل آن را پذیرفت.

در پایان دهه شصت بود که قرارداد واردات و مونتاژ پژو 405 بین ایران‌خودرو و پژو منعقد شد. در آن زمان 405 خودرویی مدرن و جذاب بود که توانسته بود عنوان خودروی سال اروپا را نیز کسب کند. در ابتدا سری GL این خودرو به بازار ایران عرضه شد که با استقبال چندانی مواجه نشد؛ اما دو رخداد 405 را به سوگولی بازار ایران بدل کرد. اولی قطع واردات خودرو و محدود شدن بازار خودرو و دومی، عرضه نمونه بهتر GLX بود.

بدین ترتیب 405 به بهترین و لوکس‌ترین خودروی مونتاژ ایران بدل شد. علاوه‌براین، 205 نیز درتریم GR به ایران آمد که به خاطر امکانات و قیمت نامناسب و تبلیغات کمتر، قائله را به کیا پراید واگذار کرد. در پایان این دهه پژو پرشیا (پارس) نیز برپایه 405 و با نیم نگاهی به 406 و 605 برای بازار ایران طراحی و عرضه شد.

از نظر فرم بدنه 405 به‌طور رسمی فقط در 2 گونه سدان و استیشن تولید شده است؛ اما از همان 2 نمونه، گونه‌های متفاوتی منشعب شده است که با توجه به نوع پیشرانه و امکانات رفاهی با حروف و اسامی متفاوتی شناخته می‌شوند که البته در برخی بازارها نیز همانند کشورمان دارای نام‌های متفاوتی هستند. مهم‌ترین گونه‌های 405 عبارت‌اند از: GE, GL, GR, GLD, GRD, GLDt, GRDt, GTDt, GRi, Sri, GTX,GLX, Mi16, Mi16x4,STi, STdt و در کنار نمونه‌های کمتر شناخته‌شده‌ای همانند Hunter, Quasar, Caddywagon, Style و Executive.

در کنار این نمونه‌ها گونه نادر T16 نیز به‌طور محدود تولید شده است. (تیراژ 1061 دستگاه)

از سال 1369 مونتاژ و تولید انواع اتومبیل‌سواری پژو (ازجمله پژو 405 جی آل، پژو 405 جی آل ایکس 1580 و 2000 سی‌سی و پژو 405 جی آل ایکس اتوماتیک 2000 سی‌سی) در خطوط تولید سواری سازی به انجام رسیده است. ساخت داخلی قطعات این محصول از سال 1373 در دستور کار شرکت ساپکو قرار گرفت. در سال 1374 سواری پژو 405 در دو مدل دنده‌ای و اتوماتیک با حجم موتور 2 لیتر، سواری پژو 205 مدل GR با حجم موتور 1360 سی‌سی به صورت محدود تولید شد.

GL

پژو ۴۰۵ ابتدا که به ایران آمده بود تنوع تیپ داشت و نمونه‌ای از آن با نام GL عرضه می‌شد که داشبوردش حتی آن زمان هم قدیمی بود؛ اما در مدل اصلی داشبورد این خودرو از سبک مدل‌های تولیدی دهه ۸۰ میلادی به سبک خودروهای دهه ۹۰ تغییر کرد و برای دوران خودش مواج و زیبا به نظر می‌رسید. حتی غربیلک دو پره فرمانش نیز جذابیت زیادی داشت و به‌مرور پس از افزایش تیراژ تولید روی پیکان نیز نصب شد تا فرمان استخوانی پیکان خوش‌دست و به‌روز شود.

PARS و PERSIA

ایران‌خودرو با صعود محبوبیت ۴۰۵ نمونه‌ای فیس‌لیفت نیز از این خودرو تولید کرد که پرشیا یا پارس نام گرفت و به‌شدت محبوب شد. داشبورد پارس نیز همان داشبورد ۴۰۵ دهه نودی بود با غربیلک فرمان پژو ۴۰۶ و قطعات با نمای چوب. البته ایران‌خودرو داشبورد ۴۰۵ را با قطعات دکوراتیو در برخی مدل‌های سفارشی پارس بازهم تغییر داد و زیباتر کرد. قطعاتی با نمای آلومینیوم و چوب روسی که با داشبوردهای سیاه نمای چرم و نرم و طوسی از همین جنس ترکیب می‌شدند.

RD و ROA

در اواخر دهه ۷۰ شرکت خودروسازی ایران‌خودرو تصمیم گرفت خودرویی تولید کند که علاوه بر داشتن ویژگی‌های مثبت، ارزان‌قیمت هم باشد. نتیجه این تصمیم ایران‌خودرو با نظارت شرکت پژو فرانسوی پژو، تولید خودرویی به نام «آردی RD» شد. از جذابیت‌های آردی این بود که به لحاظ بدنه کاملاً شبیه به پژو ۴۰۵ بود، اما قیمتی پایین‌تر از آن داشت. به‌طوری‌که بسیاری از کسانی که قدرت خرید پژو ۴۰۵ را نداشتند، برای خرید آردی اقدام کردند و تشکیل صف‌های طولانی دادند. درواقع RD مخفف عبارت «Rear drive» یعنی دیفرانسیل عقب است. خودروی تولیدی ایران‌خودرو دیفرانسیل عقب بود.

بعد از چند سال تصمیم به بهینه‌سازی پژو روا هم گرفته شد. به‌این‌ترتیب در سال ۱۳۸۸ به‌جای روا، «روای سال» با موتور ۱۷۰۰ به بازار آمد. این خودرو امکانات بیشتری نسبت به مدل قبلی خود داشت و با موتور بهینه‌شده به‌ویژه در قسمت پایه گازسوز ohvg2 به بازار عرضه می‌شد. طی تغییراتی که روی این خودرو صورت گرفت، استاندارد آلایندگی آن به یورو ۳ تغییر یافت. در ضمن طبق تصمیمات تولیدکننده به‌جز بهینه شدن موتور، اتاق ۴۰۵ معمولی را نیز به آن اختصاص دادند.

SLX

16 بهمن سال 86 مراسم افتتاح خط تولید موتورهای کم‌مصرف ایران‌خودرو و همچنین رونمایی از محصول جدید این شرکت با نام پژو ۴۰۵ SLX برگزار شد. به دنبال این مراسم منوچهر منطقی مدیرعامل وقت ایران‌خودرو نیز در مورد محصول جدید گفت: پژو 405 SLX مدل پیشرفته و آپشن شده، پژو GLX ا ۴۰۵ محسوب شده که تیراژ تولید آن متناسب با همان طرح قدیم این خودرو GLX  است.

ایران‌خودرو سال 88 اقدام به عرضه مدل فیس‌لیفت SLX مجهز به موتور TU5 کرد و در همان سال با نصب ترمز ABS استاندارد این خودرو را به استاندارد یورو 2 ارتقا داد؛ اما نصب کیسه هوای راننده در سال 89 و سپس ارتقای این خودرو تا استاندارد یورو 4 در سال 94 و سپس نصب کیسه هوا برای سرنشین و برخی تغییرات ظاهری دیگر باعث شد این خودرو از نظر ایمنی کمی بهبود پیدا کند.