خودروتک بررسی میکند؛
چرا پراید 41 میلیون شد؟
روز گذشته (5 شهریور 1397) پراید بهعنوان ارزانترین خودروی صفر کیلومتر کشور، با قیمت 41 میلیون تومانی در بازار آزاد روبهرو شد. این در حالی است که قیمت این خودرو از سوی کارخانه همچنان زیر 23 میلیون تومان اعلام میشود. اکنون این خودرو بهتنهایی تمام معادلات بازار را بر هم زده است. برخلاف آنچه تصور میشد، پراید نهتنها از چشم مشتریاش نیفتاد بلکه حجم بالا برای تقاضای آن قیمتش را با سیر صعودی به بالا هدایت کرد.
به گزارش خودروتک، روند لجامگسیخته افزایش قیمتها این روزها شکل ترسناکی به خود گرفته است. رشد روزانه قیمت خودروها از یکسو بازار را با چالش تعادل مواجه کرده است و از سوی دیگر نگرانیهایی را بهواسطه کوچک شدن سبد خانوار به وجود آورده است.
این پدیده در مورد خودرویی مانند پراید، بهمثابه یک اتفاق غیرقابلکنترل تلقی میشود. ناظران بازار بر این باورند که فرمول افزایش قیمت سرسامآور این خودرو در بازار خریدوفروش آزاد، تابعی از چند عامل پیدا و پنهان است.
محدودیت عرضه
با در نظر گرفتن مدل اقتصادی نظام عرضه و تقاضا، طبیعی است که با تزریق قطرهچکانی و در بعضی موارد عدم توزیع در بازار، کالاهای موصوف که در بازار حضور دارند ارزشی مضاعف پیدا میکنند. در این میان سایپا بنا به دلایلی از جمله فقدان قطعات، شیطنت قطعهسازان، اختلاف در زمینه مابهالتفاوت ارزی و یا تصمیمهای استراتژیک، عرضه پراید به بازار را بهکلی متوقف کرده است.
توقف تولید و بهتبع توقف عرضه، گِریمارکت، دلالان و نمایشگاهداران را بهراحتی وارد میدان کرد. حتی خریداران خرد که بهواسطه پیشفروشهای قبلی حتی یک دستگاه از این خودرو را تهیه کرده بودند نیز آلود وسوسه بدهبستانهای بازاری شدند.
در این میان خودروساز بین خواستههای خود، فشار دولت و چهارچوبهای شورای ملی رقابت ایستاده است و شاید بهتر آنکه بگویی از این توقف مشعوف است. چراکه با رشد قیمتها در بازار آزاد، چانهزنیها برای افزایش قیمت و نزدیک شدن به حاشیه بازار قویتر میشود.
نگاه سرمایهای به پراید
بررسی نمودارها و آنالیز قیمت این خودرو از ابتدای سال جاری تا به امروز حکایت از روند بیبازگشت ارزش آن دارد. این پدیده حتی برای خریداران جوان و افرادی که با سازوکارهای اقتصادی آشنایی ندارند، تنها یک سینگال را ارسال میکند؛ پراید در حال خروج از سبد مصرفی خانوار و تبدیلشدن به یک کالای سرمایهای است.
افزایش نقدینگی و سرمایههای خرد و کلانی که در دست ریزودرشت وجود دارد، اکنون راه به جایی دیگر نمیبرد. بازار مسکن که مدتها در رکود تورمی و تورم انتظاری به سر میبرد که ماحصل آن افزایش قیمت هر متر مربع در شرایط بیمشتری و رشد سرسامآور نرخ اجارهبها است.
در مورد بازار ارز نیز تلاطم و تنش به حدی است که ورود به آن اگر غیرممکن نباشد قطعاً غیرعقلانی نشان میدهد. سناریوی طلا و سکه نیز همانطور که انتظار میرفت با درب بسته مواجه شد. نسخههای تزریق بیمهابای سکه به بازار و بگیروببندهای بعد از آن نیز نتوانست این بازار را برای خریدار جذاب کند.
سپردهگذاری در بانکها در شرایط فعلی که حرفوحدیثها برای کاهش نرخ سود روی 15 درصد مطرح میشود، عملاً راه به جایی نمیبرد. به نظر میرسد تنها مفر خریدار که پول نقد در جیب دارد، خودرو است که رشد فزاینده قیمت آن را به عینه میبیند.
افزایش پیشبینینشده تقاضا
تجربه نشان داده در فرهنگ سنتی اقتصاد بازار ایران، کالاهایی که در سربالایی قیمتی قرار دارند، خیلی بیشتر و سریعتر به گزینه اول خرید تبدیل میشوند. ترس از افزایش دوباره قیمتها، خانوادهها را بر آن میدارد که با تجمیع داراییهای خود حداقل یک دستگاه از این خودرو را خریداری کنند. چراکه بین آن میرود تا چندی دیگر پراید از 41 میلیون نیز فراتر برود.
روی دیگر این پدیده، جلوه پیشبینینشده آن است. ماجرای پراید در بازار حتی آنهایی را که قصدی برای خرید خودرو بهویژه این محصول سایپا نداشتند را نیز به میدان دعوت کرده است. عدم پاسخگویی به این حجم از تقاضا با در نظر گرفتن توقف عرضه که پیشتر به آن پرداختیم موجب بروز تنش قیمتی در نرخ بازاری این خودرو میشود.