حکایت آمار از سود سفته بازان از اختلاف قیمت خودرو در بازار و کارخانه
نگاهی به آمار متقاضیان فروش خودرو در سال 99 و حجم تقاضای عجیب وارد شده به این حوزه نشان می دهد که قیمت گذاری دستوری از یک سو و فروش با قرعه کشی از سوی دیگر، در مدیریت تقاضا و کاهش سفته بازی در بازار خودرو ناتوان بوده است. در واقع حجم زیادی از تقاضای خودرو را تقاضای کاذب تشکیل داده است.
به گزارش خودروتک به نقل از دنیای اقتصاد، جزئیات آمار مربوط به طرحهای فروش خودروسازان در 8 ماه یاد شده (حدفاصل خرداد تا دی 99) و همچنین میزان رانت خودروها در این مدت. دو خودروساز بزرگ کشور در مجموع طی بازه زمانی مدنظر 35 فروش شامل فروش فوقالعاده و پیشفروش برگزار کردهاند که سهم ایرانخودرو 20 دوره بوده و سهم سایپا نیز 15 دوره.
در مجموع 42 میلیون و 701 هزار و 481 تقاضا برای این 35 دوره فروش ثبت شده و این در حالی است که تعداد خودروهای عرضه شده تنها 575 هزار و 474 دستگاه بوده است. یک محاسبه سرانگشتی نشان میدهد به ازای هر 74 تقاضا یک خودرو عرضه شده و بهعبارتی متوسط شانس برندهشدن در طرحهای فروش، یک به 74 بوده است.
در واقع از هر 74 نفر (تقاضا)، یکی در قرعهکشی فروش خودروسازان برنده شده است. اما در حالت تفکیکی، ایرانخودرو 325 هزار و 629 دستگاه محصول را در 20 دوره فروش خود عرضه کرده که تقاضایی تقریبا 37 میلیون و 447 دستگاهی برای آن ثبت شده است. بنابراین شرکتکنندگان در طرحهای فروش این شرکت، تقریبا یک به 115 شانس برنده شدن داشتهاند. سایپاییها اما در 15 دوره فروش خود حدودا 250 هزار دستگاه محصول عرضه کردهاند که تقاضایی بالغ بر 5 میلیون و 255 هزار نفری برای آن ثبت شده است. با این حساب، مشتریان سایپا برای برندهشدن در طرحهای فروش این شرکت، بهطور متوسط شانس یک به 21 را داشتهاند. این آمار نشان میدهد احتمال برندهشدن در طرحهای فروش سایپا بیش از ایرانخودرو بوده که طبعا با تعداد متقاضیان در ارتباط است.
اما آمار دیگری که در گزارش منتشره وجود دارد، سود حاشیه بازار محصولات ایرانخودرو و سایپا در 8 ماه تحت بررسی است. نکته مشترک در مورد هر دو خودروساز این است که سود حاشیه بازار محصولات آنها حدفاصل خرداد تا مهر و به استثنای تیر ماه، رو به صعود رفته و پس از مهر و تا دی ماه نزولی بوده است.
نقطه عطف این منحنی، مهرماه است که بیشترین حاشیه سود را برای خودروهای داخلی به همراه داشته اما آبان، نقطه شروع افت به حساب میآید. اینکه چرا در آبان حاشیه سود کاهش یافته، بیش از هر مساله دیگری با ریزش انتظارات تورمی به دلیل پیروزی بایدن بر ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در ارتباط است که سبب افت سنگین قیمت خودرو در بازار شد. در واقع با پایینآمدن قیمت خودرو در بازار، فاصله با قیمت کارخانه کم شد و طبعا حاشیه بازار افت کرد. البته اصلاح قیمت خودرو در آبان نیز در این اتفاق نقشی اساسی داشت زیرا قیمت خودروها در مبدأ بالا رفت و تلاقی این اتفاق با کاهش قیمت در بازار، افت حاشیه سود را رقم زد.