مشکل داخلی سازی در صنعت خودرو کجاست؟
چرا خودروسازان بخش خصوصی بهرغم آسیبهای جدی که از ناحیه وابستگی به شرکای خارجی خود دیدهاند، هیچگاه در مسیر داخلیسازی حرکت نکردهاند؟ دلیل این مساله را علاوه بر ساختار شرکتهای خصوصی و قراردادهایی که با شرکای خارجی خود منعقد کردهاند، باید در شرکتهای قطعهساز داخلی جستوجو کرد.
به گزارش خودروتک به نقل از دنیای اقتصاد ، اساس شکلگیری شرکتهای خودروساز خصوصی بر مونتاژ محصولات بوده است. درواقع سیاستگذار خودرو به دنبال این بوده تا از مسیر مونتاژ خودرو، سهمی برای بخش غیردولتی صنعت خودرو ایجاد کند. در کنار این مساله، سیاستگذار کلان نیمنگاهی هم به ایجاد تنوع در بازار خودرو کشور داشته و به دنبال این بوده که از مسیر حضور خودروسازان خصوصی در بازار رقابت محدودی در این بازار انحصاری ایجاد کند.
از سوی دیگر سرمایهگذارانی نیز که به حیطه مونتاژ خودرو وارد شدهاند، به دنبال ایجاد زنجیره گستردهای برای تامین قطعات و تولید نبودهاند. بررسی آمار تولید خودروسازان خصوصی حتی در دوران پیش از تحریم بهخوبی نشان میدهد که آنها تیراژ بالایی نداشتند.
نداشتن تیراژ بالا یکی از مهمترین مسائلی است که سبب میشود خودروسازان خصوصی بیش از آنکه به فکر باشند تا قطعات موردنیاز خود را از مسیر داخلیسازی تامین کنند، بهدنبال تامین قطعات از مسیر واردات باشند. بنابراین در این نوع نگاه، چه از طرف سیاستگذار خودرویی و چه از سوی مدیران خودروساز خصوصی، داخلیسازی قطعه موردنیاز شرکتهای خصوصی نه در برنامه بوده و نه توجیه داشته است.
همانطور که عنوان شد، نوع قراردادهای منعقدشده میان خودروسازان بخشخصوصی و شرکای خارجی آنها دلیل دیگری بوده که باعث شده آنها به مسیر داخلیسازی وارد نشوند. بررسی شرکای خودروسازان خصوصی نشان میدهد که تمامی این شرکا را خودروسازان چینی تشکیل میدهند. فلسفه شرکتهای خودروساز چینی نیز در همکاری با سایر خودروسازان فروش CKD و سایر قطعات است و بس. در فلسفه همکاری خودروسازان چینی هیچ جایگاهی برای همکاری در زمینه داخلیسازی قطعات وجود ندارد؛ زیرا خودروسازان چینی تنها بهدنبال پیدا کردن بازارهای جدید برای خودروهای خود هستند. به عبارت دیگر، این همکاریها تا زمانی اعتبار دارد که قطعات مورد نیاز خودروسازان خصوصی ایرانی از مسیر واردات تامین شود.