خودروتک بررسی می‌کند؛
افزایش چراغ خاموش قیمت‌ها در بازار لوازم یدکی
در حالی که همه حواس‌ها معطوف به افزایش قیمت خودرو است و چالش‌های بین خودروسازان و قطعه‌سازان اذهان عمومی را به خود جلب کرده، بازار لوازم یدکی در اوج بی‌توجهی جولان می‌دهد. قطعات مصرفی خودروهای پرتیراژ داخلی سر به فلک زده‌اند. لوازم ضروری خودروهای لوکس که دیگر جای خود را دارند. حتی با در نظر گرفتن رشد فزاینده نرخ هم چنین قیمت‌هایی منطقی به نظر نمی‌رسد.
به گزارش خودروتک، این روزها در بازار لوازم یدکی قیمت اغلب اقلام تا 3 برابر رشد را تجربه کرده‌اند. قیمت‌هایی که به هیچ‌وجه با این‌گونه خدمات همخوانی ندارند. افزایش قیمت خودرو در هفته‌های اخیر، رشد سه برابری نرخ ارز، در کنار مشکلات تأمین و تخصیص ارز برای واردات قطعات و لوازم یدکی خودرو، دپوی قطعات و لوازم یدکی در انبار واردکنندگان موجب کمبود قطعه در بازار شده و عرضه لوازم و قطعات یدکی تقلبی را در بازار به دنبال داشته است. گذری در بازار لوازم یدکی خودروهای داخلی و خارجی حاکی از عرضه چند نرخی، رونق بازار روغن و لوازم یدکی تقلبی و زیان چندجانبه مشتریانی است که با دریافت این‌گونه قطعات و خدمات سعی دارند تا خودرو خود را سرپا نگه دارند.
بسیاری از فعالان بازار لوازم و قطعات یدکی معتقدند بدون واردات، امکان پاسخگویی به همه نیاز بازار وجود نخواهد داشت. بر این اساس یا قطعه‌سازان باید این بازار را تأمین کنند، یا باید از طریق واردکردن لوازم و قطعات، نیاز مشتریان پاسخ داده شود. این در حالی است که هنوز تکلیف واردات در این بخش مشخص نیست. بعضی از واردکنندگان قطعات در این رابطه می‌گویند وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تخصیص ارز همکاری لازم را داشته است، اما بانک‌ها در زمینه اجرا تعلل می‌کنند.
افزایش قیمتی که منطقی نیست
حسن ساده، عضو هیات‌مدیره اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو در خصوص افزایش قیمت لوازم یدکی گفت: افزایش قیمت، نه‌تنها در صنف ما که در همه صنوف و وجود داشته است. ممکن است کالایی ۲ تا ۳ برابر افزایش قیمت داشته باشد که متاسفانه این افزایش قیمت منطقی نیست. ساده با بیان اینکه حدود ۴۰ درصد لوازم یدکی خودرو افزایش قیمت داشته است، گفت: نوسانات نرخ ارز، افزایش هزینه‌ها نظیر افزایش هزینه‌های گمرکی و افزایش قیمت اجناس تولیدکنندگان داخلی از عوامل افزایش قیمت لوازم یدکی خودرو است.
همه می‌دانند غیر رئیس‌جمهوری
مازیار بیگلو، دبیر انجمن قطعه‌سازان کشور با بیان اینکه این روزها سخت‌ترین روزهای قطعه‌سازان خودرو است، اظهار کرد: برای تولید کالای داخلی با همه مقامات به‌جز رئیس‌جمهوری مستقیماً صحبت کردیم و هشدارهای لازم را از مدت‌ها قبل به آن‌ها دادیم؛ اما متاسفانه مشکلاتمان حل نشد و روزبه‌روز بیشتر در این باتلاق فرو رفتیم. بیگلو با اشاره به اینکه قیمت مواد اولیه خارجی سه برابر افزایش یافته است، افزود: نمی‌دانم کجا این تصمیم افزایش قیمت ارز گرفته شد. برای اجناسی که با دور زدن تحریم‌ها خریدیم و در گمرک نگه داشتیم تا در وقت مناسب ترخیص کنیم؛ ناگهان تصمیمی غیرمعقول و عجیب گرفته شد و قیمت ارز برای ما از ۴۲۰۰ تومان به ۸ هزار تومان رسید. باری که در اردیبهشت‌ماه سفارش دادیم مرداد به دست ما رسید. ما طبق قیمت ارز اردیبهشت‌ماه سفارش داده بودیم، در مردادماه نمی‌توانستیم ارز لازم را تأمین کنیم.
قطعه تقلبی داریم اما کسی نمی‌داند
علیرضا نیک‌آیین رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو می‌گوید متأسفانه حجم خریدوفروش قطعات تقلبی و معیوب نیز در سطح بازار افزایش پیدا کرده است این در حالی است که قرار بود این قطعات معیوب به کارخانجات سازنده برگشت کند ولی متأسفانه در بازار به طرق مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد و وقتی کسی جنس تقلبی بر خودروی خود نصب می‌کند از همان ساعات نخست متوجه تقلبی قطعه نمی‌شود اما بعد از طی یک مسیر باز مشاهده می‌کند که ماشین خراب بوده و آن را به تعمیرگاه برمی‌گرداند. این موضوعات عاملی شده تا حجم برگشتی ماشین به تعمیرگاه‌ها افزایش پیدا کرده و شکایات ما هر روز بیشتر از گذشته شود.
افزایش قیمت تا 300 درصد هم داشتیم
سخنگوی انجمن فروشندگان لوازم یدکی خودرو با اعلام اینکه علاوه بر گرانی، رکود نیز عاملی شده تا قطعه در بازار کمبود داشته باشد، گفت: در حال حاضر قیمت اکثر قطعات خودرو ۱۰۰ تا ۳۰۰ درصد افزایش پیدا کرده است. به گفته سید مهدی کاظمی با اشاره به اینکه نوسانات نرخ ارز و بلاتکلیفی بازار در قیمت‌گذاری‌ها باعث شده تا قیمت انواع قطعات یدکی خودرو رشد قابل‌توجهی پیدا کند، اظهار داشت: در حال حاضر قیمت اکثر قطعات خودرو 100 تا 300 درصد افزایش پیدا کرده است. وی با گله از اینکه هیچ نظارتی بر بازار خریدوفروش قطعات یدکی خودرو اعمال نمی‌شود، افزود: ما از اردیبهشت امسال به‌صورت کتبی اخطارهایی را در مورد افزایش قیمت‌ها در بازار قطعات یدکی خودرو داده بودیم اما متأسفانه مسئولان توجهی به این موضوع نداشتند.
تقصیر زنگنه و همتی است
آرش محبی نژاد دبیر انجمن قطعه‌سازان می‌گوید اشتباهی که اکثریت جامعه و حتی رئیس بانک مرکزی و وزیر نفت کرده‌اند این است که عنوان می‌شود قطعات یدکی خودرو شامل دلار 4200 تومانی می‌شود که چنین چیزی نیست و فقط کالاهایی که در زمان ارز دولتی خریداری شد از پرداخت مابه‌التفاوت معاف هستند و برای تأمین مواد اولیه و قطعات باید از طریق بازار ثانویه یا بدون انتقال ارز واردات صورت بگیرد که آن‌هم دردسرهای خود را دارد. محبی نژاد با اشاره به نحوه تأمین ارز قطعه‌سازان گفت: برخی قطعه‌سازان برای جلوگیری از تعطیلی خط تولید مجبورند بدون انتقال ارز مواد را وارد کنند که قیمت آن مطابق نرخ آزاد ارز است اما اگر بخواهند از طریق بازار ثانویه این کار را انجام دهند باید حداقل یک ماه منتظر بمانند که آیا ارزی که نیاز دارند در بازار باشد یا خیر؟ وی افزود: به‌طور مثال بیشتر یوان در بازار ثانویه وجود دارد درحالی‌که کار قطعه‌سازان با یورو است پس مجبورند یوان را بگیرند و 8 درصد هزینه تبدیل به صرافی بدهند تا بتوانند مواد را تهیه کنند. با وجود این‌همه مشکلات، پرداخت خودروسازها اصلاً بر روی قاعده مشخصی نیست به‌طوری‌که از یک تا 11 ماه متغیر است و همین عامل سبب شده فشار بیشتری بر روی قطعه‌سازان وارد آید.
قرار است چیزی گفته نشود
غلامرضا بخشی زاده، رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین‌آلات خودرو هم درباره آشفته‌بازار قطعات یدکی گفت اکنون بازار به هم ریخته و مسئولان تاکید دارند در این زمینه مصاحبه نکنیم. طبق آخرین مذاکراتی که با مسئولان وزارت صنعت و بانک مرکزی داشتیم، قرار شد تا دو هفته آینده وضع بازار قطعات و لوازم یدکی خودرو به سروسامان برسد. بخشی زاده تاکید کرد ترخیص و عرضه قطعات یدکی دپو شده در گمرک موجب کاهش قیمت می‌شود و در حال حاضر بسیاری از قطعات یدکی که قبلاً وارد کشور شده به دلیل مشکلات تأمین و تخصیص و مابه‌التفاوت نرخ ارز در گمرک باقی‌مانده است. واردکنندگان با اعتباری که نزد شرکت‌های تأمین‌کننده این قطعات داشتند اقدام به واردات این اقلام کردند، اما اکنون اعلام شده که این شیوه واردات ممنوع است.
خارجی‌ها توان رقابت با داخلی‌ها را ندارند
سخنگوی انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو ایران طی اظهارنظری در رابطه با توان قطعه‌سازان برای تأمین بازار لوازم یدکی خودرو، با توضیح این مطلب که تغییرات قیمت ارز، ارزش و قیمت لوازم یدکی خارجی را بالا برده، می‌گوید محصولات خارجی دیگر قابلیت رقابت با محصولات تولیدی را ندارند؛ بنابراین برای آن دسته از قطعه‌سازانی که تا امروز فقط تأمین‌کننده بودند و امروز امکان افزایش ظرفیت تولید را دارند، این بازار شرایط بسیار خوبی دارد. فرهاد بهنیا در ادامه با اشاره به اینکه به همین دلیل قیمت در بازار لوازم یدکی با قیمت تأمین قطعه برای خط تولید خودرو متفاوت است، اظهار کرد: بنابراین بسیاری از قطعه‌سازانی که توانسته‌اند ظرفیت تولید خود را حفظ کنند، بخشی از تولیدات خود را به بازار عرضه می‌کنند.
دولت وارد بازی شد
حسن یونس سینکی معاون امور اقتصادی و بازرگانی وزیر صنعت، معدن و تجارت با ارسال نامه‌ای به صالحی‌نیا معاون امور صنایع این وزارتخانه با موضوع تأمین لوازم یدکی نوشت: با عنایت به اهمیت موضوع حل مشکل ناوگان حمل‌ونقل کشوری در خصوص تأمین لوازم یدکی موردنیاز کشور و در جهت جلوگیری از هرگونه تنش‌های احتمالی ضمن ارسال نامه شماره 97/1935 مورخ 97/6/24 اتحادیه صنف فروشندگان لوازم یدکی اتومبیل و ماشین‌آلات تهران منضم به 14 برگ فهرست، پرونده‌هایی که کالاهایشان در گمرک برای ترخیص نهایی در صف انتظار تأییدیه نهایی ثبت سفارش می‌باشند، خواهشمند است دستور فرمایید برابر بند 2 و 7 تصمیمات جلسه مورخ 10/6/97 (موضوع نامه شماره 6/164110 مورخ 97/6/20) اقدام لازم مبذول و از نتایج این معاونت را مطلع نمایند.
چینی‌ها می‌تازند
طبق آخرین گزارشی که چندی پیش توسط مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی از میزان واردات قطعات منفصله از سال‌های ۱۳۸۶ تا سه ماه نخست ۱۳۹۷ منتشر شد حاکی از آن بود که بیشترین میزان واردات طی بازه زمانی مذکور به ترتیب از کشورهای فرانسه، چین، ژاپن، جمهوری کره و رومانی بوده است. در ادامه این گزارش تاکید شده که چین نقش عمده‌ای در تأمین قطعات منفصله خودرو با توجه به تجربه تحریم سال ۲۰۱۳ میلادی داشته است. به‌طوری‌که در سال‌های ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ همه کشورهای عمده صادرکننده قطعات منفصله به‌شدت صادرات قطعه را به ایران کاهش دادند و تنها چین بوده که این میزان را تقریباً ثابت نگه داشته است. از سوی دیگر این گزارش تاکید کرده که ترکیه می‌تواند به‌عنوان منبع جدید تأمین قطعات منفصله موردبررسی قرار گیرد. این آمار قطعات منفصله خطوط تولید خودروسازان و همچنین قطعات یدکی خودرو را شامل می‌شود حال‌آنکه با توجه به اعمال تحریم‌ها، بسیاری از کارشناسان تاکید دارند که در شرایط کنونی با حذف فرانسه، چین بار دیگر منجی صنعت و بازار خودرو کشور خواهد بود؛ بنابراین به نظر می‌رسد که با تأمین قطعات خطوط تولید باید در انتظار تأمین لوازم یدکی از سوی چینی‌ها آن‌هم با کیفیتی نه‌چندان مطلوب باشیم.
