مونتاژ فیات در ایران صحت دارد؟
خودروسازی فیات یک شرکت آمریکایی-ایتالیایی است که حضورش در ایران در شرایطی که آمریکا از برجام خارج شده، کمی دور از شرایط حال حاضر کشور محسوب میشود.
به گزارش خودروتک به نقل از تجارت نیوز ، فیات به ایران میآید. این خبر عجیب درست در شرایطی منتشر شده و روی خروجی برخی رسانههای ایران قرار گرفته که تحریمها علیه ایران شدت گرفته و دو خودروساز بزرگ ایران میگویند نهتنها برای تامین قطعات مورد نیازشان دچار دردسر شدهاند، بلکه حتی برای نقل و انتقال پول به قدیمیترین شریک ایران یعنی چینیها هم مشکلاتی دارند. حالا برخی رسانهها میگویند که فیات به قم آمده و قرار است در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان خط تولید خودرو راه بیندازد. پیگیریها از وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی از آن است که این وزارتخانه نسبت به درستی ورود فیات ابراز تردید میکند و میگوید که در جریان این خبر و جزییاتش نیست.
به جز این روابط عمومی منطقه آزاد سلفچگان اعلام میکند که جزییات بیشتری از تولید خودروی فیات در ایران در دست نیست و تصور می کند که مدیرعامل شرکت مدعی نمایندگی فیات در ایران تمام نکات لازم را از این خبر در اختیار رسانهها گذاشته است.
از آن سمت ابهامات زیادی برای حضور غول فیات در ایران وجود دارد که تمامی این ابهامات میتواند اصل این خبر را زیر سوال ببرد.
شاید مهمترین ابهام این خبر آن باشد که فیات یک شرکت خودروسازی مشترک بین آمریکا و ایتالیاست و با توجه به سختگیری آمریکاییها درباره اعمال تحریمها علیه ایران این پرسش وجود دارد که آمریکا که در زمان برجام مجوز حضور شرکتهای خود را در ایران به راحتی صادر نمیکرد، حالا چگونه است که با شدت گرفتن تحریمها و سختگیریهایش به غول خودروسازی خود اجازه داده که نهتنها در بازار ایران حاضر شود بلکه حتی خط تولید خودرو در ایران به راه اندازد؟
فیات بازمیگردد؟
«فیات به ایران باز میگردد. » به گفته مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان قم، شرکت «فیات» زمینی برای استقرار واحد تولیدی در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان خریداری کرده است.
آنگونه که سید مهدی طباطبایی اعلام کرده، این شرکت سولهای را نیز در این منطقه اجاره کرده و درحال وارد کردن تجهیزات خودروسازی بوده و بهزودی سواری فیات در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان تولید خواهد شد. این خبر به ظاهر دلگرمکننده، در شرایطی دیروز منتشر شد که ابهامات بسیاری درباره حضور یکی از بزرگترین غولهای خودروسازی جهان وجود دارد. در ادامه به مهمترین ابهامات حضور فیات در ایران میپردازیم:
نکته اول اینجاست که فیات صاحب شرکت آمریکایی کرایسلر است. بنابراین میتوان گفت که این خودروساز بزرگ جهانی یک شرکت آمریکایی-ایتالیایی است که به نظر حضورش در ایران در شرایطی که آمریکا از برجام خارج شده، کمی دور از شرایط حال حاضر کشور محسوب میشود.
از طرفی خبر سرمایهگذاری این غول خودروسازی در منطقه ویژه سلفچگان قم در شرایطی منتشر شد که فیات بعد از برجام که اتفاقا شرایط سرمایهگذاری در ایران مساعد به نظر میرسید و پژو و رنو برای حضور در ایران اعلام آمادگی کرده بودند، حاضر به امضای قرارداد با ایران خودرو برای تولید ٢۵٠ هزار دستگاه خودرو نشد.
با توجه به اینکه در خبر منتشر شده پیشبینی این که ارایه محصولات ابتدا به صورت CBU و سپس تولید خودروهای روز اروپایی به شکل CKD باشد، لذا منطقی بود که انجام چنین فرآیند سخت و پر هزینهای، با شریکی باسابقه در ایران صورت میگرفت، نه با شرکتی که نامی شناخته شده در فضای خودروسازی کشور محسوب نمیشود.
اطلاعات درج شده در سایت http: //www.iranianasnaf.ir/ نشان میدهد شرکتی که مدعی شده نمایندگی فیات در ایران را گرفته در تاریخ ١۵ آبان ٩٧ در این سایت ثبت شده است و در تاریخ ٢٨ همین ماه موفق به گرفتن نمایندگی فیات در ایران شده است. چطور ممکن است در مدت ١٣ روز برای گرفتن نمایندگی با یک خودروساز جهانی وارد مذاکره شده، نامهنگاری و نمایندگی آن را اخذ کرد؟
جالب است بدانید که این نخستین بار نیست که شرکتی مدعی اخذ نمایندگی و تولید محصولات فیات شده است. آبانسال ٨٩ بود که خبرگزاری ایسنا اعلام کرد کارخانه تولید خودروهای گازوییلسوز فیات، اوایل اسفند ماه در شهرستان گرمسار افتتاح میشود. مدیرعامل شرکت خودروسازی لوتوس در آن دوران خود را نماینده رسمی شرکت فیات اعلام کرده بود. در آن دوران تعدادی خودرو به صورت CBU وارد ایران شد و به فروش رسید، اما خبری از تولید نبود. جدای از این خریداران این خودروها این روزها با مشکلات متعددی مواجه هستند؛ از نبود نمایندگی رسمی خدمات پس از فروش گرفته تا قطعههایی که در بازار نایاب شدهاند.
از طرفی در روزهای پسابرجام برخی از شرکتها برای گرفتن نمایندگی دست به دامن شرکتهای واسطهای شده بودند. نمایندگیهایی که مجوزی از طرف شرکت مادر برای آنها صادر نشده بود، مشکلات متعددی را هم به همراه داشتند. درحال حاضر شرکت فیات هیچ خبر رسمی را در رابطه با صدور مجوز نمایندگی به یک شرکت ایرانی منتشر نکرده است.
آن طور که در سایت دبیرخانه هیات عالی نظارت بر سازمانهای صنفی کشور آمده، شرکتی به نام «آرتمن موتورکیش» نمایندگی رسمی واردات محصولات فیات را در ایران درسال ٩۶ ثبت کرده است. طبق اعلام این دبیرخانه، نمایندگی شرکت آرتمن موتور کیش از شرکت فیات ایتالیا یازدهم بهمن ماه ٩۵ به مدت پنجسال در ایران معتبر بوده و اجازه واردات محصولات سواری فیات به ایران را دارد. اما با وجود اینکه بیش از ٢سال از ثبت این نمایندگی سپری میشود، خبری از واردات خودروهای فیات به ایران نیست. مدیرعامل این شرکت هم پارسال اعلام کرده بود که درسال نخست شاهد واردات خودروهای فیات به ایران خواهیم بود و ازسال دوم تاسال پنجم باید تولید خودروهای فیات با ٢٠ تا ۴٠درصد انتقال فناوری در ایران محقق شود. اما حالا در شرایطی حدود یکسال از انتشار این خبر سپری میشود که هیچ جزییاتی در رابطه با آخرین وضع واردات و حتی تولید این خودروها نیست.
فیات پارسال چقدر درآمد کسب کرد؟
غول خودروسازی فیات کرایلسر که برندهای متعددی نظیر فیات، کرایسلر، دوج، رم، جیپ، آلفارومئو، لانچیا، مازراتی، فراری، آبارث و ایوکو را دارد، درسال ٢٠١٨ موفق به فروش ۴,٨ میلیون دستگاه شد. البته در این بین فروش برندهای جیپ و رم افزایش قابل توجهی داشت، اما بهطورکلی فروش فیات-کرایسلر نسبت بهسال ٢٠١٧ بدون تغییر باقی ماند.
در جریان اجرای برجام از سوی شرکتهای ایرانی مذاکرات متعددی برای حضور خودروسازان اروپایی در ایران انجام شد اما با وجود مذاکرات گسترده تنها خودروسازان فرانسوی تا پای کار آمدند و دفاتری در ایران ایجاد کردند. این موضوع در حالی رخ داد که گفته میشد فرانسویها هم با حداقل سرمایه به ایران آمدند و برای حضور در بازار ایران نهایت احتیاط را به خرج میدادند. سایر خودروسازان اروپایی که برای حضور در ایران وعدههایی داده بودند، حتی تا پای قرارداد نیامدند و مذاکرات انجام شده در حد تفاهمنامه ماند. حالا ادعای حضور فیات در ایران آن هم در اوج تحریمها از آن دسته ادعاهای عجیبی است که معلوم نیست با چه هدفی مطرح شده است؟
به گزارش ایرنا ، مدیر عامل منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان گفت: این منطقه آماده استقبال از سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای استقرار صنایع خودروسازی است و در این زمینه ظرفیت های مطلوبی دارد.
سید مهدی طباطبایی گفت: این منطقه از سالهای گذشته در زمینه استقرار شرکتهای فعال در حوزه صنایع خودروسازی مطرح بوده است و واحدهای صنعتی در آن استقرار دارند که هم اکنون نیز در زمینه تولید لیفتراک، موتور سیکلت های برقی و در آینده نزدیک خودروهای برقی به فعالیت میپردازند.
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان قم همچنین با اشاره به تمایل شرکتهای مشهور خودروسازی برای سرمایه گذاری در این منطقه، تاکید کرد: شرکت «فیات» زمینی برای استقرار واحد تولیدی در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان خریداری کرده است.
وی ادامه داد: این شرکت سوله ای نیز در این منطقه اجاره و در حال وارد کردن تجهیزات خودروسازی بوده و به زودی سواری فیات در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان تولید خواهد شد.
طباطبایی در خصوص مزایای سرمایه گذاری در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان گفت: این منطقه دارای مجوز عام است و همه نوع فعالیت اعم از تولیدی و تجاری در آن مجاز محسوب میشود، از این رو همه نوع فعالیت تولیدی، تجاری و خدماتی در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان جریان دارد.
بخش سلفچگان یکی از بخشهای پنج گانه استان قم است که در فاصله ۴۰ کیلومتری شهر قم قرار دارد.
۲ هزار و ۳۰۰ واحد صنعتی کوچک، متوسط و بزرگ در قم وجود دارد که از این تعداد حدود ۹۰ درصد مربوط به صنایع کوچک و متوسط است؛ همچنین بیش از ۵۳ هزار تن در واحدهای صنعتی استان فعالیت میکنند.
قم دارای هفت شهرک صنعتی شکوهیه، الغدیر، چاپ و نشر، سلفچگان، محمودآباد، ثامنالائمه (ع) - قنوات - و فناوری اطلاعات و ارتباطات (I.C.T) و چهار ناحیه صنعتی خورآباد، دستجرد، سیرو و طغرود است.
به گزارش دیجیاتو ،در شرایط تحریم سنگین صنعت خودروسازی کشور و مسدود بودن مسیرهای داد و ستد و تبادلات مالی، انتشار خبر تولید خودروهای فیات در منطقه آزاد سلفچگان بسیار عجیب به نظر می رسد اما ظاهرا رئیس انجمن واردکنندگان خودرو به این امر تاکید دارد و تولید این خودروهای ایتالیایی را در مرحله تحقق می داند.
شرکت ایتالیایی فیات (FIAT) با ارائه چند محصول مختلف و برنامه تولید مشترک خودرو، فعالیت خود در ایران را از سر میگیرد.
مدیر عامل منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان نیز در واکنش به خبر ورود فیات به ایران گفت:
«این منطقه آماده استقبال از سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای استقرار صنایع خودروسازی است و در این زمینه ظرفیت های مطلوبی دارد.»
گفته می شود مهمترین مشکل امروز منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان واردات تجهیزات خط تولید است که نیازمند ثبت سفارش و پرداخت عوارض گمرکی بوده در حالی که طبق قانون مناطق ویژه از هر گونه ثبت سفارش مبرا هستند.
سید مهدی طباطبایی بیان کرد: «این منطقه از سالهای گذشته در زمینه استقرار شرکتهای فعال در حوزه صنایع خودروسازی مطرح بوده است و واحدهای صنعتی در آن استقرار دارند که هم اکنون نیز در زمینه تولید لیفتراک، موتورسیکلت های برقی و در آینده نزدیک خودروهای برقی به فعالیت میپردازند.»
وی بیان کرد: «اکنون یکی از شرکتهای فعال در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان، انواع خودروهای دیزلی شرکت هیوندا را تولید میکند و اخیراً این شرکت قراردادی را با بانک رفاه منعقد کرده است که بر اساس آن، ۱۰۰ دستگاه آمبولانس توسط این شرکت خودرو سازی تولید و در اختیار دانشگاههای علوم پزشکی کشور قرار میگیرد که تاکنون ۱۰ دستگاه از این آمبولانسها تحویل داده شده است.»
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان قم همچنین با اشاره به تمایل شرکتهای مشهور خودروسازی از جمله فیات برای سرمایه گذاری در این منطقه، تاکید کرد:
«فیات زمینی برای استقرار واحد تولیدی در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان خریداری کرده است. این شرکت سوله ای نیز در این منطقه اجاره و در حال وارد کردن تجهیزات خودروسازی بوده و به زودی سواری فیات در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان تولید خواهد شد.»
طباطبایی در خصوص مزایای سرمایه گذاری در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان گفت: «این منطقه دارای مجوز عام است و همه نوع فعالیت اعم از تولیدی و تجاری در آن مجاز محسوب میشود، از این رو همه نوع فعالیت تولیدی، تجاری و خدماتی در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان جریان دارد.»
وی ادامه داد: «بر اساس قانون ایجاد مناطق ویژه اقتصادی کشور، محدوده محصور مناطق ویژه خارج از مرزهای گمرکی تلقی میشود و به همین علت ورود تجهیزات و امکانات تولید به این نقاط نیازی به تعرفه گمرکی ندارد.»
وی همچنین هفت سال معافیت مالیاتی را از دیگر امتیازهای مهم سرمایه گذاری در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان ذکر کرد و افزود: «به طور معمول متقاضیان سرمایه گذاری در این منطقه نخست طرح خود را ارائه داده و پس از تأیید اولیه، آن به دبیرخانه شورای عالی مناطق ویژه اقتصادی ارسال میگردد که در نهایت طرح مورد نظر به هر میزان که ارزش افزوده ایجاد کند، از پرداخت تعرفه گمرکی نیز معاف میشود. باید طرح های اقتصادی برای جلب سرمایه گذار طراحی شود تا شاهد افزایش سرمایه گذاری در این منطقه اقتصادی و درآمدزایی آن باشیم. اتصال به راه آهن سراسری و راه اندازی فرودگاه قم نیز می تواند در افزایش تمایل سرمایه گذاران برای ورود به این منطقه نقشی اساسی ایفا کند.»
منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان در 50 کیلومتری قم در زمینی به مساحت 2 هزار هکتار در سال 1376 به تصویب هیأت وزیران رسیده است. این منطقه به عنوان مهمترین و نزدیک ترین منطقه ویژه اقتصادی به مرکز سیاسی – اقتصادی کشور، واقع در مسیر جاده ابریشم، راه آهن سراسری و بزرگراههای اصلی شمال – جنوب و شرق – غرب ایران بوده و جهت برقراری ارتباط با اروپا، کشورهای آسیای میانه و خلیج فارس به منظور تولید، صادرات و ترانزیت کالا، موقعیتی ممتاز داشته و قادر است نقش تعیین کنندهای در اقتصاد کلان منطقه و کشور ایفا نماید.
اما انتشار خبر فعالیت فیات در ایران نه تنها با شرایط تحریم های یکجانبه آمریکا عجیب به نظر می رسد، بلکه مشکل دیگر این است که فیات هم اکنون بخشی از گروه بزرگ FCA (فیات کرایلسر) محسوب می شود و در واقع دارای سهامی آمریکایی است. این مسئله باعث شده بود که حتی در دوران برجام نیز کمپانی های آمریکایی شانسی برای حضور در بازار ایران نداشته باشند، حال چطور ممکن است که در شرایط تحریم های سنگین و تروریسم اقتصادی، امکان فعالیت شرکتی ایتالیایی آمریکایی در ایران ممکن شود؟