کاندیداهای حضور در بازار خودروی ایران / اثر تعرفه 86 درصدی واردات خودرو پس از آزادسازی
براساس طرح مجلس در خصوص آزادسازی واردات خودرو شورای رقابت مسئول تعیین خودروهای مجاز به واردات خواهد بود و در صورتی که این طرح سرانجام به قانون تبدیل شده و اجرایی شود، هر خودرویی نمی تواند وارد کشور شود. شورای رقابت اما در حالی قصد دارد به واسطه واردات خودروهایی برای مصرف عموم، بازار را از انحصار خارج کند که در این راه، با مانعی بزرگ به نام تعرفه بالا روبهرو است.
به گزارش خودروتک به نقل از دنیای اقتصاد، طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی، در حال حاضر تعرفه واردات خودرو به کشور 86 درصد است، بنابراین هر خودرویی که وارد میشود، متناسب با ارز مرجع در گمرک، معادل 86 درصد قیمت پایه آن به عنوان تعرفه اخذ خواهد شد. با یک مثال ساده میتوان اثر تعرفه را بر قیمت خودروهای واردات نشان داد.
با در نظر گرفتن یک خودروی 15 هزار دلاری، قیمت پایه آن در بدو ورود به ایران (قبل از محاسبه مالیات و عوارض) و با نرخ فعلی ارز (27 هزار و 600 تومان در بازار آزاد)، چیزی حدود 415 میلیون تومان از آب در میآید. با این قیمت تبعا میتوان بازار خودروهای لوکس داخلی مانند دنا پلاس، تارا و شاهین را تحت تاثیر قرار داد و رقابتی نسبی ایجاد کرد. این رقابت روی لایههای پایین بازار نیز اثر محوری خود را خواهد داشت، به نحوی که انتظار میرود قیمت خودروهای ارزانتر نیز تحت تاثیر واردات محصولات 15 هزار دلاری (بدون تعرفه و مالیات) افت کند.
این در حالی است که مجلس شورای اسلامی تعرفه 86 درصدی را برای واردات خودرو در نظر گرفته و با اعمال آن، قیمت نهایی یک خودروی 15 هزار دلاری در ایران بسیار بالا خواهد رفت. برای این خودرو و با فرض اینکه گمرک همچنان ارز 4200 را برای محاسبه لحاظ کند، اعمال تعرفه 86 درصدی چیزی حدود 55 میلیون تومان به قیمت خام یک خودروی 15 هزار دلاری اضافه میکند. بنابراین خودروی موردنظر به جای 415 میلیون تومان(قیمت خام بدون تعرفه) 470 میلیون تومان قیمت خواهد داشت. به این قیمت طبعا مبالغی نیز بابت عوارض و مالیات مربوط به خروج خودروهای فرسوده و همچنین سود واردکننده هم اضافه میشود که البته این هزینهها اجتنابناپذیر هستند. با این محاسبات، هرچه تعرفه پایینتر باشد، قیمت نهایی خودروهای وارداتی نیز کمتر از آب در میآید و این موضوع میتواند شورای رقابت و مجلس را در راستای تحقق هدفشان مبنی بر کاهش انحصار و تنظیم بازار خودرو یاری کند.
اما حالا که مجلس و شورای رقابت به دنبال تنظیم بازار خودرو از مسیر واردات هستند، این پرسش پیش میآید که چه محصولاتی قابلیت ورود به کشور را دارند. برای پاسخ به این پرسش، چند خودروی منتخب که در بازار آمریکا، ترکیه و امارات مورد استفاده قرار میگیرد را مورد بررسی قرار دادهایم. متوسط قیمت در این سه بازار بین 20 تا 25هزار دلار است. در بازار آمریکا، شورولت مالیبو مدل 2020 قیمتی بیش از 22 هزار دلار دارد. قیمت خام این خودرو در ایران با توجه به ارز 27 هزار و 600 میلیون تومانی، بالای 600 میلیون تومان از آب در میآید و با احتساب تعرفه 86 درصدی، به حولوحوش 680 میلیون تومان میرسد. بنابراین چنین خودرویی بیشتر برای رقابت با محصولات بخش خصوصی مناسب است.
خودروی دیگر در بازار آمریکا، نیسان آلتیما است که 24 هزار و 350 دلار میارزد. قیمت خام این خودرو در ایران بالغ بر 670 میلیون تومان خواهد بود، اما با احتساب تعرفه 86 درصدی، خودروی موردنظر قیمتی تقریبا 760 میلیون تومان خواهد داشت. اما در بازار ترکیه رنو سیلو با قیمت 13 هزار و 300 دلار عرضه میشود. با قیمت فعلی ارز، خودروی موردنظر در بازار ایران و به صورت خام، حدودا 370 میلیون تومان قیمت خواهد داشت. با احتساب تعرفه 86 درصدی اما قیمت سیلو به حدودا 420 میلیون تومان میرسد. بنابراین خودروی موردنظر گزینه مناسبی برای رقابت در بازار خودروهای لوکس و نسبتا لوکس داخلی به شمار میرود.
در بازار ترکیه اما خودروی نیسان قشقایی نیز که میهمان ایران هم شده، به چشم میآید. این خودرو 19 هزار و 400 دلار قیمت دارد، بنابراین قیمت خام آن در ایران 535 میلیون تومان از آب در میآید. با احتساب تعرفه 86 درصدی اما این قیمت به بالای 600 میلیون تومان میرسد. بنابراین نیسان قشقایی میتواند گزینهای مناسب برای ایجاد رقابت در بازار خودروهای مونتاژی کشور باشد. در نهایت اما بازار خودروی امارات نیز هیوندایی النترا و دوج را به عنوان خودروهای طبقه متوسط به خود میبیند که اولی 19 هزار و 650 دلار و دومی 30 هزار و 245 دلار قیمت دارد. قیمت خام النترا در بازار ایران حدودا 545 میلیون تومان از آب در میآید، اما با تعرفه 86 درصدی، قیمت آن به بیش از 600 میلیون تومان میرسد. دوج نیز بدون احتساب تعرفه، قیمتی حدودا 840 میلیون تومانی در بازار ایران خواهد داشت، اما اعمال تعرفه 86 درصدی، قیمت این خودرو را به 950 میلیون تومان میرساند. با این قیمتها، امثال النترا و دوج خودروهایی مناسب برای رقابت با محصولات بخش خصوصی هستند.