همه چیز درباره سیم گاز، سیم کلاچ و سیم ترمز
در حقیقت ممکن است که استفاده از ترمز دستی یا خاموش کردن خودرو، شرایط وخیمتری در کنترل کردن خودرو به وجود آورد؛ ولی از طرفی به نظر میرسد که قرار دادن دنده در حالت خلاص (جعبهدنده اتوماتیک) کارساز نیست. پس آخرین راه، پیدا کردن راهی برای آزاد کردن پدال گاز است. یا شاید هم اینطور نباشد؟
به گزارش خودروتک، به طور کلی تنظیم مقدار مخلوط هوا و بنزین ورودی به موتور جهت احتراق، به دو صورت مکانیکی و الکترونیکی انجام می پذیرد و در خودروهایی که دریچه گاز آنها مکانیکی است، ارتباط بین پدال گاز و اهرم مربوط به دریچه گاز توسط کابل(سیم گاز) و در خودروهای قدیمی توسط میله و اهرم برقرار می باشد که به هنگام فشار دادن پدال گاز، اهرم مربوط به دریچه گاز توسط کابل مربوط کشیده می شود و با تغییر زاویه دریچه گاز میزان هوای ورودی تغییر کرده و متعاقباً مقدار پاشش سوخت نیز تغییر می کند.
پاره شدن سیم گاز خودرو، به طور معمول در خودروهای کارکرده بنا به دلایل مختلف اتفاق می افتد، بدین ترتیب که راننده در حین رانندگی متوجه خلاصی پدال گاز زیر پای خود شده و کاهش سرعت خودرو و در نهایت توقف آن صورت می پذیرد، در این حالت اگر خودرو را با انتخاب دنده یک و با نیم کلاچ راه بیاندازیم، نهایتا خودرو با سرعت حداقلی به حرکت ادامه می دهد و در صورت رسیدن به شیب سربالایی متوقف شده و خاموش می گردد.
سیم گاز
این قطعه در خودروهای نسل قدیم از کابل و روکش درست شده بود و عملکرد آن به گونهای بود که یک سر سیم گاز به پدال گاز داخل کابین و سر دیگر به اهرم دریچه گاز متصل میشود تا راننده با مقدار فشار اعمالی روی اهرم پدال گاز میزان گاز خوری و سرعت خودرو را تنظیم نماید. اما در نسل جدید خودروها دیگر سیم گاز وجود ندارد. به جای آن یک عدد پتانسیومتر روی پدال گاز تعبیه شده و به وسیله سیم کشی خودرو اطلاعات میزان فشردگی پدال گاز به ECU موتور جهت تعیین مقدار پاشش سوخت اعلام میگردد.
البته خودروهای نسل جدید مجهز به دریچه برقی نیز هستند که موتور کوچک موجود در آن قادر است دریچه گاز را به گردش در آورده و مطابق با سیگنالهای ارسالی از ECU موتور میزان هوای ورودی به موتور را تنظیم نماید و میزان پاشش سوخت نیز متناسب با میزان هوا کاهش مییابد و در نهایت گشتاور خروجی موتور تنظیم میشود.
معایب سیم گاز
از عمده معایب سیم گازها میتوان به نفوذ گرد و خاک به قسمت زیر روکش و نهایتا سفت شدن سیم مرکزی اشاره کرد همچنین بر اثر اصطکاک و عدم روغن کاری موجب ریش ریش شدن سیم نیز میگردد که موجب گیر کردن ناگهانی سیم و افزایش شدید دور موتور میگردد. در صورتی که راننده دنده را خلاص نکند و اقدام به خاموش کردن خودرو نماید احتمال برخورد و تصادف وجود دارد.
پدال کلاچ
مکانیزم پدال کلاچ در اکثر خودروهای دندهای کاملا شبیه یکدیگر است با این تفاوت که در برخی خودروها از کابل جهت انتقال نیروی پای راننده به سیستم دیسک و صفحه استفاده میشود ولی در برخی خودروهای پیشرفتهتر از پمپ هیدرولیک و لولههای رابط آن استفاده میگردد. با این تفاوت که استفاده از سیستم هیدرولیکی بسیار نرمتر است و موجب افزایش آسودگی راننده میشود.
در سیستم کابلی به دلیل سفت بودن پدال امکان درست جا نرفتن دندهها و تاخیر در تعویض دنده وجود دارد. لازم به ذکر است خودروهای ویژه معلولین به کلاچ برقی مجهز هستند و با زدن یک دکمه که معمولا کنار دسته دنده تعبیه شده پمپ برقی آنها فعال میشود. با توجه به تغییرات در سیستم انتقال قدرت خودروهای اتوماتیک دیگر فاقد پدال کلاچ هستند و عملیات قطع و وصل قدرت موتور به گیربکس توسط کنورتور (مبدل گشتاور) انجام میپذیرد.
پدال ترمز
عملکرد سیستم ترمز و پدال ترمز در خودروهای قدیم به وسیله پمپ ترمز و لولههای ترمز رابط انجام میگردید. ولی به خاطر این که راننده بایستی فشار زیادی اعمال میکرد طراحان مهندسی خودرو سیستم ترمز بوستر خلائی را ارائه نمودند. در این سیستم با ایجاد خلا در پشت بوستر کمک زیادی به رانندگان جهت فشردن پدال ترمز شده است و دیگر به اعمال نیروی مازاد نیاز نیست. بوستر ترمزها دو یا چند محفظه دارند که داخل آنها توسط دیافراگمهای انعطاف پذیر به دو قسمت تقسیم میشوند. محفظه معمولا از جنس فولاد و دیافراگم از جنس نوعی لاستیک است. یک میله فشاری فلزی را به دیافراگمها متصل میکنند که همراه با دیافراگمها حرکت میکند. خلا که معمولا توسط موتور ایجاد میشود به همراه فشار هوای جو، نیروی کمکی ترمز گیری را ایجاد میکند.
ایرادات عمده در پدال ترمز
- لرزش پدال
اصولا دلیل لرزش که زیر پای راننده احساس میشود به دلیل تاب داشتن دیسک ترمز چرخهای جلو و یا کاسه چرخهای عقب میباشد و روش تشخیص این که از عقب یا جلو خودرو میباشد. بدین صورت است که در سرعت ۸۰ ـ ۷۰ کیلومتر خیلی کم و جزئی اهرم ترمز دستی را درگیر نمائید و همزمان دقت کنید لرزش کم میشود یا نه. چنانچه مقدار لرزش کمتر شد خرابی مرتبط با کاسه چرخهای عقب میباشد. سپس زیر خودرو جک بزنید و خیلی آهسته چرخ عقب را بچرخانید، چرخی که در حین گردش کمی گیر میکند دچار خرابی کاسه یا لنت گردیده است و باید بررسی و تعویض گردد.
- چوب شدن پدال ترمز
به طور معمول خرابی شیر کنترل و خود بوستر موجب چوب شدن پدال ترمز میگردد. هنگامی که شیر کنترل خراب است موجب نشتی در خلاء بوستر میشود که توسط پیشرانه ایجاد میگردد. برای تست خرابی و کنترل شیر کنترل، ابتدا باید موتور را چند دقیقه روشن کنیم تا درون بوستر خلا به وجود آید. سپس باید موتور را خاموش کرده و بعد از چند دقیقه پدال ترمز را فشار دهیم.
اگر پدال از همان اول سفت شد، شیر کنترل باید تعویض شود؛ در غیر این صورت بوستر ترمز خراب است.
منبع: رگلاژ