نا گفته هایی از سیناد 2
در آخرین سال‌های دهه ۷۰ شمسی، زمانی که ایران خودرو تبلیغات همه جانبه خود را برای تولید X7 یا همان سمند به عنوان اولین خودرو ملی ایران آغاز کرده بود، شرکتی کوچک در جزیره کیش بی سر و صدا خودرویی به نام سیناد را با تکنولوژی فنی رنو و بدنه ای مبتکرانه از جنس فایبرگلاس معرفی کرد.
به گزارش خودروتک، ماشینی که با همکاری شرکت‌های اروپایی توسعه یافته بود اما مختص بازار ایران عرضه می‌شد و به عقیده بسیاری می‌توانست به عنوان اولین خودرو ملی ایران مطرح باشد. سیناد اولیه یکی دو سال بعد با نمونه بهبود یافته تحت عنوان سیناد ۲ جایگزین شد و کیش خودرو در حال تکمیل پروژه‌های جالبی نظیر ساخت نمونه‌های وانت، SUV پنج درب و حتی نمونه کوپه بر اساس پلت فرم سیناد بود که ناگهان دچار مشکلات مدیریتی و فروپاشی شد.
بدین ترتیب عمر یکی از خلاق ترین شرکت‌های صنعتی ایران حتی به یک دهه هم قد نداد و حالا آن چه از این شرکت باقی مانده از یک خودروساز پیش رو به وارد کننده کالاهای بازرگانی، قطعات و خودروهای چینی نظیر وانت BAW نزول کرده است. نزدیک به ۱۰ سال از تولید آخرین نمونه‌های سیناد می‌گذرد و حالا این خودرو در بازار دست و دوم حال و روز عجیبی دارد که در ادامه به بررسی آن می‌پردازیم.
طراحی سیناد آنقدر عجیب است که نمی‌توان آن را در دسته مشخصی جای داد، از یک سو در کلاس هاچ بک‌های سه درب و شاید از منظری دیگر در کلاس SAV جای بگیرد. کلاسی که البته به تازگی تعریف شده است و در واقع بیشتر به SUVهای اسپرت نامناسب برای تررد خارج شهری نظیر بی ام و X6 اطلاق می‌شود. به هرحال سیناد ۱ و ۲ از منظر طراحی چیزی شبیه نمونه شهری شده نیسان پاترول سه درب است.
خودرو دیفرانسیل جلویی با طراحی چهار شانه که با ارتفاع کمش از سطح زمین، قطعا قابلیت‌های خارج جاده ای مطلوبی ندارد و در عوض به لطف شاسی نردبانی (نظیر آنچه در SUVهای کلاسیک و بسیاری خودروهای آمریکایی قدیمی می‌بینیم) از مرکز ثقل پایین و رانندگی لذت بخشی برخوردار است. سیناد از مجموعه موتور گیربکس مخصوص نسل اول رنو مگان بهره می‌برد که برادر زاده پیشرانه مورد استفاده در رنو لوگان یا همان L90 است که این روزها در تیراژ بالا تولید می‌شود. مهم‌ترین تفاوت بین پیشرانه‌های این دو خودرو، تقاوت در سرسیلندر و تعداد سوپاپ هاست که برای سیناد به صورت ساده تک میل سوپاپ (هشت سوپاپ) و در مورد L90 از گونه دو میل سوپاپ (۱۶ سوپاپ) است و همین مسئله تفاوت قدرت ۹۲ اسب بخاری سیناد را در مقایسه با توانایی ۱۰۶ اسب بخاری L90 توضیح می‌دهد. البته ECU سیناد نیز مختص موتور هشت سوپاپ (با کد فنی K7M) بوده و با ECU تندر ۹۰ با موتور (K4M) تفاوت دارد.
از این رو جایگزینی سرسیلندر ۱۶ سوپاپ به جای نمونه ۸ سوپاپ استاندارد آنقدر ها هم که فکر می‌کنید ساده نیست و حتی شاید تعویض کامل پیشرانه کم دردسر‌تر باشد. سیناد در زمان عرضه برچسب قیمتی در حدود ۹ میلیون تومان داشت و در بازه قیمتی محصولات ایران خودرو قرار می‌گرفت. از این رو عجیب نیست که برای کاهش هزینه‌های تولید این محصول کم تیراژ استفاده از قطعات سایر خودروها در دستور کار قرار گرفته بود. بسیاری اجزای فنی همچون مجموعه دیسک و صفحه کلاچ، فیلترهای مصرفی پیشرانه، لنت ترمز و … با رنو ۲۱ مشترک است. پنل کولر، رادیاتور بخاری و تیغه‌های برف پاک کن از پراید به عاریت گرفته شده اند.
مجموعه ترمز دستی متعلق به پژو ۴۰۵ است و طراحی داشبورد در کمال تعجب بسیار شبیه داشبورد سمند به نظر می‌رسد، عجیب از آن جهت که سیناد در سال ۷۹ معرفی شد و سمند در سال ۸۱ به بازار آمد، از قطعات ظاهری بدنه، تنها آینه‌های جانبی با دوو سیلو مشترک است و در سیناد ۲ حتی چراغ‌های جلو و عقب نیز منحصر به فرد طراحی شده و دست بر قضا همین مسئله برای مالکینی که این روزها با کمبود قطعات یدکی این خودرو مواجه اند، تبدیل به معضل شده است. از این رو عجیب نیست که بسیاری از مالکین سیناد تصمیم به تعویض این چراغ‌های مستطیل شکل و نه چندان زیبا با نمونه‌های متداول سایر خودروها گرفته اند و این روزها دیدن سیناد با چراغ‌های پژو پارس، سمند، دوو ریسر یا حتی کامیونت‌های سبک اصلا عجیب نیست.
نکات فنی
آیا قطعات فنی سیناد در بازار وجود دارد؟ پاسخ مثبت است، تقریبا همه قطعات پیشرانه به غیر از قسمت‌های الکترونیکی و برقی (نظیر ECU) با رنو ۲۱ و تندر ۹۰ مشترک هستند، اما با این حال باید گفت که در مورد قطعات مصرفی مانند تسمه تایم و واشر سرسیلندر محدودیت هایی وجود دارد، چرا که با تندر ۹۰ متفاوت هستند و از این رو در هر قطعه فروشی ای پیدا نمی‌شوند. مجموعه گیربکس و دیفرانسیل همچون گیربکس تندر ۹۰ کمی حساس است و تعمیرش نسبتا گران قیمت تمام می‌شود. باتری استاندارد سیناد نیز تنها جریان ۴۵ آمپر ساعت را پشتیبانی می‌کند که طبیعتا برای خودروهایی که به سیستم صوتی مجهز می‌شوند، نا کافیست.
از این رو بسیاری مالکین ناچار به اضافه کردن باتری دوم در فضای صندوق بار می‌شوند. چرا که محل استاندارد نصب باتری در فضای پیشرانه بسیار باریک طراحی شده و عملا فضای لازم برای استفاده از باتری‌های بزرگتر را ندارد. کولر عملکرد نسبتا خوبی دارد، اما بر اساس تجربه اکثر مالکین توان بخاری در شرایط آب و هوای زمستان ناکافیست، به خصوص که وزش جریان باد از درز‌های بدنه نیز امری رایج است و حتی برخی مالکین در جهت رفع سر و صدای درب ها و کاهش جریان هوای نفوذی به کابین از نوار درزگیر درب و پنجره ساختمانی استفاده می‌کنند. فنر بندی چرخ‌های جلو از نوع رایج مک فرسون و برای محور عقب از گونه میله پیچشی انتخاب شده است که هندلینگ خوب در کنار سواری نسبتا اسپرتی را برای سیناد به ارمغان می‌آورد. ترمز‌های دیسکی محور جلو و کاسه ای محور عقب مجهز به سوپاپ تقسیم فشار روغن موسوم به LAV هستند و در مقایسه با توان پیشرانه و وزن کلی خودرو، عملکرد مناسبی را ارائه می‌دهند.
شایعاتی وجود دارد که تست تصادف سیناد توسط کمپانی MIRA انگلستان با موفقیت انجام شده است، اما شواهدی بر این مدعا وجود ندارد. با این حال می‌توان گفت که با توجه به شاسی مستحکم و نیمه فضایی فلزی و بدنه فایبرگلاس، ایمنی این خودرو در مقایسه با اسطوره هایی نظیر پراید و دوو سیلو مناسب‌تر به نظر می‌رسد. یکی از جالب ترین نکات سیناد، همین بدنه فایبرگلاسی است که در مقابل تصادف‌های جزئی استحکام بالایی را از خود نشان می‌دهد و در عین حال ترمیم و رنگ آمیزی آن نیز ساده‌تر و کم هزینه‌تر از صافکاری و نقاشیِ بدنه‌های فلزی و پیچیده سایر خودروهاست. با چنین بدنه ای، دست مالکین در اعمال تغییرات ظاهری بر روی خودرو بازتر است و از همین روست که استفاده از چراغ جلو‌های غیر فابریک بر روی بدنه سیناد بسیار متداول شده است.
پشت فرمان
درب سیناد به سبک خودروهای کوپه طویل و نسبتا سنگین وزن است و از آنجا که ستون‌های میانی (B) کمی عقب‌تر از صندلی‌های ردیف جلو قرار گرفته اند، پروسه بستن کمربند ایمنی که بر روی این ستون ها نصب شده است، می‌تواند به عنوان نرمشی برای افزایش انعطاف پذیری مطرح باشد. داشبورد از نظر طراحی تفاوت محسوسی با سمند ندارد، اما مجموعه پشت آمپر می‌تواند روح اسپرت رنو را در بیننده زنده کند. در عوض، کیفیت قطعات پلاستیکی و به خصوص دریچه‌های مربوط به سیستم تهویه مطبوع، واقعا افتضاح است و دسته کمی از کیفیت اسباب بازی‌های پلاستیکی ارزان قیمت ندارد. فضای سرنشینان هر دو ردیف جلو و عقب مناسب و نسبتا وسیع احساس می‌شود، ارگونومی فضای راننده هم تا جایی که به فرمان و موقعیت قرار گیری دست دنده مربوط می‌شود، مناسب است اما وقتی نوبت به گرفتن کلاچ می‌رسد.
متوجه خواهید شد که هر سه پدال گاز، ترمز و کلاچ در سمت راست کابین فشرده شده اند و از این رو موقعیت جالبی ندارند. البته این موضوع به سرعت عادی می‌شود و بعید است که در هنگام رانندگی دچار اشتباه شوید. پیشرانه ۹۲ اسب بخار توان دارد که در مقایسه با پراید، سیلو، ۲۰۶ تیپ ۲ و تیبا رقم مناسبی است اما گشتاور ۱۳۷ نیوتن متری چندان نمی‌تواند پاسخ گوی وزن ۱۱۹۰ کیلوگرمی بدنه باشد و درست به همین دلیل است که در ترافیک شهری به دفعات ناچار خواهید بود که معکوس‌های ۲ به یک را در جهت جلوگیری از قرار گرفتن پیشرانه در وضعیت دنده مرده انجام دهید. البته روند شتاب گیری خودرو قابل قبول است و احساس چندانی از کندی حرکت به سرنشینان منتقل نمی‌شود، اما در شتاب گیری باید به پیشرانه فرصت داد تا دور بردارد و این درست یکی از نقاط ضعف این پیشرانه هشت سوپاپ در مقایسه با پیشرانه ۱۶ سوپاپ تندر ۹۰ است.
برخلاف تصور برخی، وزن کلی سیناد چندان تفاوتی با سایر خودروهای هم رده ندارد، اما با وجود بدنه پلاستیکی و شاسی فلزی نردبانی، مرکز ثقل تا حد ممکنه پایین آمده است و این نکته در هنگام وارد شدن به پیچ‌های جاده، احساس خوبی از پایداری و هندلینگ را به راننده منتقل می‌کند. این درحالیست که اثری از حرکات گهواره ای بدنه نیز دیده نمی‌شود. بنابراین رانندگی با سیناد می‌تواند لذت بخش‌تر از بسیاری دیگر خودروهای موجود در بازار باشد و این درست نکته ایست که مورد توجه سیناد سواران قرار دارد. به خصوص که ترمزها نیز عملکرد خوبی دارند و از این رو رانندگی هیجانی با سیناد در پیچ و خم جاده می‌تواند تجربه ای شیرین باشد. البته باید گفت که در رانندگی شهری علیرغم طراحی جعبه ای شکل خودرو، تسلط راننده به درب موتور چندان مطلوب نیست و همینطور مشکلاتی در میدان دید جانبی نیز وجود دارد. همچنین برخی مالکین معتقدند که فنربندی نسبتا اسپرت سیناد بر روی آسفالت ضعیف و زبر، عملکرد خشکی را از خود به نمایش می‌گذارد.
سیناد می‌تواند انتخاب خوبی باشد؟
سیناد خودرویی لذت بخش، متفاوت و جوان پسند است که در عین حال کم مصرف و نسبتا اقتصادی ظاهر می‌شود و برای مسافرت‌های چهار یا پنج نفره هم فضای کافی دارد. حتی در هنگام حمل اشیاء سبک وزن به لطف درب بزرگ عقب و قابلیت خوابانیدن ردیف پشتی صندلی ها، به خودرویی به درد بخور مبدل می‌شود. کیفیت خوب فنی، توانایی‌های نسبتا مناسب پیشرانه، در کنار ایمنی قابل توجه از دیگر نکات مثبت سیناد است، اما در مقابل بازار فروش ضعیف، کمبود قطعات یدکی و معضلی به نام ناشناخته بودن، از جمله مسائلی هستند که ممکن است هر فردی را از خرید سیناد بترسانند.
با این اوصاف باید گفت که این خودرو تنها می‌تواند مناسب افرادی باشد که حوصله و وقت کافی برای غلبه بر مشکلات ریز و درشت بدنه را دارند و چندان نگران افت قیمت در هنگام فروش یا مواجه با معضل کمبود قطعات نیستند. خرید نمونه‌های کم کارکرد و تمیز این خودرو می‌تواند توجیح پذیر باشد و نمونه‌های سالم و نسبتا کم کارکرد سیناد این روزها با قیمت هایی بین ۱۳ الی ۱۶ میلیون تومان معامله می‌شوند.
شکی نیست که در چنین کلاس قیمتی، مزایای فنی سیناد به پراید کم کیفیت و ملال آور می‌چربد، اما یادتان باشد که با چنین بودجه ای انتخاب دیگری به نام دوو سیلو هم وجود دارد که با کیفیت ساخت بالا و فراوانی نسبی قطعات یدکی، گزینه منطقی تری نسبت به سیناد پر حاشیه به نظر می‌رسد. سیناد هیجان انگیز و دوست داشتنی است، اما حیف که اوضاع اقتصادی این روزها مجالی نمی‌دهد تا ریسک چنین انتخاب متفاوتی برای عموم افراد پذیرفتنی باشد.
منبع: رگلاژ
